Bloemkool, de bescheiden held van de koolfamilie, is een veelzijdige groente die bekend staat om zijn milde smaak en knapperige textuur. Het is een witte, bloemvormige kop van onontwikkelde bloemknoppen die bescherming bieden aan de binnenste bloemstructuur.

Bloemkool is een oude groente, die al duizenden jaren wordt geteeld in verschillende delen van de wereld. De oorsprong van de bloemkool is tot heden nog onduidelijk. Feit is dat de bloemkool al in de 6e eeuw voor Christus geteeld werd in het Middellandse Zeegebied, Turkije en Egypte. De eerste koolgewassen bereikten Italië vermoedelijk door de kruisvaarders (?) en werden sinds de 16e eeuw geïntroduceerd in Frankrijk, waar het een populaire groente werd onder de adel. In de 18e eeuw werd bloemkool ook bekend in Engeland en bij ons, waar het een belangrijk onderdeel werd van de volkskeuken. Opmerkelijk is dat het pas rond 1900 is dat de bloemkool in de VS wordt geteeld.

Tegenwoordig wordt het wereldwijd geteeld, maar de beste kwaliteit wordt nog steeds gevonden in regio’s met een gematigd klimaat.

Het is de woekering van deze nog onrijpe bloemkoolroosjes die resulteert in een dichte massa van onrijpe bloemsteeltjes. Door deze onrijpe staat bevat de bloemkool evenwel weinig vezels.

De kool wordt omgeven door een aantal lagen stevige schutbladeren die bij de teelt rond de bloem worden gelegd. Beschermd van zon en licht blijven de bloemkolen zo mooi wit en worden er geen gelige pigmenten gevormd.

Dit is vrij arbeidsintensief maar het resultaat mag er zijn. Komt er licht aan de knoppen dan kleurt de bloemkool groen. Bloemkool is dus een bloem die als een stengel omhoog groeit. Het tijdstip van oogsten is dan ook belangrijk: nog voor de bloem loskomt van de bladeren! Als de kool volgroeid is, zullen aan de rand ervan bloeistengels tevoorschijn komen met grote gele bloemen.

Er zijn verschillende teeltwijzen met verschillende groeiduur zodat bloemkool bijna het ganse jaar verkrijgbaar is: winterteelt onder glas en buiten, vrijsterteelt, zomerteelt en herfstteelt.

De bloemkool heeft een groeicyclus van ongeveer 3 tot 4 maanden, afhankelijk van de variëteit en de weersomstandigheden. De bloemkool wordt geoogst als de krop nog compact en stevig is, en voordat de bloemknoppen gaan openbarsten. De bloemkool wordt meestal met de hand gesneden, en met een deel van de bladeren omwikkeld om de krop te beschermen tegen verkleuring en uitdroging

Ondertussen zijn er ook zelf bedekkende variëteiten ontwikkeld waarbij de bladeren om de kool groeien.

Bloemkool is vooral verkrijgbaar in de herfst en de winter, hoewel je het vaak het hele jaar door in de supermarkt kunt vinden. Voornaamste producenten in de EU: Frankrijk, Italië, België, Nederland (vooral West-Friesland), Spanje, Polen, Duitsland.

Soorten bloemkool

Bloemkool komt voor in verschillende variëteiten, waaronder de klassieke witte, maar ook paarse, gele en groene varianten. De smaak en textuur variëren enigszins tussen deze kleurrijke variëteiten, waardoor er voor elk wat wils is.

De witte bloemkool is het bekendste, maar er bestaan ook andere variëteiten, zoals de groene Romanesco, de oranje Cheddar of de paarse Graffiti

De romanesco of torentjesbloemkool is een groene bloemkool met bloemroosjes die eruitzien als gebeeldhouwde torentjes, zij is de mooiste.

Mechelse bloemkool, ook bekend als Mechelse Witte of Mechelse Koekoek, is een specifieke variëteit van bloemkool die zijn naam ontleent aan de regio Mechelen in België. Deze bloemkool onderscheidt zich door zijn fijne smaak, knapperige textuur en karakteristieke witte kleur.

Bloemkool bevat geen zetmeel:

Bloemkool is rijk aan vitaminen (C, B1, B2, foliumzuur en K) en allerlei mineralen (kalium en calcium). Rijk aan vezels, arm aan suikers. De gekookte bloemkool heeft een iets lagere voedingswaarde, omdat een deel van de vitamines en mineralen verloren gaat in het kookwater.

Oranje bloemkool bevat een hogere hoeveelheid caroteen (vit A).

Glycemische index 15 – 30, Insuline index 48, Glycemic load= 0.8.   Nutri score = A

ZUCSU: bloemkool is een uitstekende keuze voor een gezonde koolhydraatbewuste voeding. Het is een veelzijdige vervanger voor zetmeelrijke voedingsmiddelen (aardappelen, rijst, couscous, brood of pizza) en kan worden gebruikt als basis voor tal van koolhydraatarme gerechten.

Couscous of rijst van bloemkool is een goed alternatief als koolhydraatarme vervanger voor aardappelen. Het geeft hetzelfde mondgevoel.

Kool bevat veel foliumzuur (preventie van spina bifida bij zwangere vrouwen), veel kalium, vitamine C en antioxidanten.

De onaangename geur bij het koken kan men vermijden met citroensap of een schijfje ui in het water te doen.

Paarse bloemkolen hebben een zeer goede (wat zachtere) smaak die vaak ook mensen die niet zo van bloemkool houden kan overtuigen.

AANKOOP

Een grote bloemkool weegt +/- 900-950 gr (met blad en stronk)

Bloemkool is verkrijgbaar van april tot december uit eigen land en het ganse jaar uit export meestal vanuit Frankrijk en Italië. De groene bloemkool daarentegen is beschikbaar van mei tot december.

Een bloemkool moet mooi wit zien met heldergroene knapperige bladen. Stootvlekken geven een bruine verkleuring.

Een wollige bloemkool (open bloemknoppen) verraadt een te lang verblijf in de winkelrekken.

De kool moet zwaar wegen met een stevige structuur, frisse buitenbladeren die goed vastzitten. Geen verkleuringen op het stronksnijvlak. Bij doorwas groeien de doorgaans witgekleurde schutblaadjes door de kool waardoor minder kwaliteit.

De kleinste bloemkooltjes zijn het lekkerst.

Bloemkool kun je voorgesneden en/of uit de diepvries kopen (wel duurder dan een verse bloemkool).

BEWAREN

Bloemkool kan best onder in de koelkast bewaard worden in een open plastic zak of huishoudfolie: 3 dagen zonder het loof en 7 tot 10 dagen met voldoende blad (beschermt de bloemkool van uitdroging). Leg hem met de stronk naar beneden zo blijven de roosjes droog.

Op een koele plek buiten de koelkast is bloemkool 3-5 dagen houdbaar. Het is aan te raden om de bloemkool in een open plastic zak of een papieren zak te bewaren, om de luchtvochtigheid te reguleren en schimmelvorming te voorkomen.

Gekookte bloemkool bederft gauw daarom best zo kort mogelijk bewaren (max. 2 dagen).

Bloemkool kan je eveneens opleggen en/of gebruiken bij pickles.

INVRIEZEN

Ook in de diepvries te bewaren +/- 12 maanden, de roosjes vooraf een 3-tal minuten blancheren, daarna kan je ze portioneren in zakjes of plastieken doosjes.

Ingevroren bloemkool nooit eerst ontdooien, maar direct in de hete pan.

Opgelet: voorverpakte diepvriesbloemkool blijft meestal maar 6 maanden goed. Check altijd de houdbaarheidsdatum op de verpakking.

Reken 250-300 gr/pp .   1 groot exemplaar is goed voor 3-4 personen .

De bloemkool heeft een milde en licht bittere smaak, die afhankelijk is van de bereidingswijze en de toegevoegde kruiden en specerijen.

De gekleurde vormen smaken iets milder en zijn ietwat sneller gaar. De paarse variëteit wordt lichtgroen bij het koken.

Bloemkool heeft een vrij zachte, licht nootachtige smaak, die zich bij een te lange kooktijd ontwikkelt tot een uitgesproken, tamelijk onaangename koolsmaak.

Met bloemkool kan je alle richtingen uit de groente kan in zijn geheel bereid worden of als minikooltjes (roosjes). Zij “fleuren” het bord op. Goed wassen: leg hiervoor de bloemkool omgekeerd een 15-30 minuten in water met zout om eventueel ongedierte te verwijderen.

Bloemkool kan op verschillende manieren worden bereid en gebruikt. Het kan rauw worden gegeten, als een snack, een dip, een salade of een rauwkost. Het kan ook worden gekookt, gestoomd, geroosterd, gebakken, gefrituurd, gepureerd, gegratineerd of verwerkt in andere gerechten. De bereidingstijd van bloemkool hangt af van de grootte, de vorm en de methode.

De paarse bloemkool lijkt meer op broccoli, is sneller gaar dan de witte en heeft een zachtere smaak.

De oranje en groene kleur van de kool blijft bij het koken goed bewaard zowel intern als extern. De paarse kleur blijft echter best bewaard bij een korte bereiding in stoomoven of in magnetron, toevoeging van citroenzuur(sap) aan het kookvocht kan helpen voor een beter kleurbehoud.

Om de bloemkool te verwerken, breek je of snijd je de bladeren weg. Ook de roosjes kan je losbreken of -snijden. Het hart van de bloemkool kan je versnijden in blokjes en gewoon mee bereiden met de rest van de bloemkool.

Als je de bloemkool in zijn geheel klaarmaakt maak dan een klein kruisje op de stengel onderaan.

Als een bloemkool ietwat is verkleurd wordt hij weer mooi wit als je hem in een mengsel van 1 op 5 van melk en water kookt.

Door het gebrek aan vezels wordt een te gaargekookte bloemkool snel papperig. Beetgaar is de kool op haar best (5-10 minuten koken).  Leg de bloemkool in kokend water met wat zout. Kook je alleen de roosjes dan is 5 minuten meestal al voldoende. Is de kool gaar? Prik er met een mesje in om de gaarheid te testen.

Probeer bloemkool ook eens anders te bereiden, met enige creativiteit kan je prachtige gerechten maken. Zeer lekker rauw of licht geblancheerd met een dipsaus, of vinaigrette als salade.

De groente kan men roerbakken, stomen, frituren omringd door een tempurabeslag, verwerkt in soep, of opgediend als couscous, rijst, carpaccio, crumble of puree. Gehakte bloemkool kan je zelfs verwerken tot een lichte pizzabodem.

Door de zachte smaak kan bloemkool goed gecombineerd worden met de pittige specerijen (bv. kerrie en chilipeper) van de exotische keuken.

In de oven op bakpapier roosteren (roosjes of schijven) brengt de smaak van bloemkool ten volle naar boven. Besprenkel de kool met kruiden en olie.

Bereidingstijden

No waste

Vaak heb je nog wat bloemkool over hiervan kan je bloemkoolkoekjes met kaas als aperitiefhapje maken.

Bewaar de bladeren, de steel en de kern, want die kun je ook gebruiken in andere gerechten.

De bladeren van de bloemkool zijn perfect eetbaar. Gooi deze zeker niet weg met het afval. Ze smaken licht bitter.

De nerven kan je rauw eten met een dipsaus, maar ook roerbakken, roosteren gratineren of mengen met puree of soep.

Je kunt de bladeren, steel en kern fijnhakken en toevoegen aan soepen, sauzen, stoofschotels, omeletten,

Gooi het kookwater niet weg. Het bevat nog vele vitaminen.Dit vocht kan je deels gebruiken voor de witte saus maar ook om bloemkoolsoep te maken of andere groenten in te koken. Dit kookvocht kan je bewaren in de koelkast, maar liefst niet te lang.

 

De vrijsterteelt: Bij deze teeltwijze wordt in januari/februari in de warme kas gezaaid en half april/begin mei buiten uitgepoot.

Onze klassieker: bloemkool met witte saus. Vaak te mals gekookt en opgediend met een overvloed aan béchamel- of hollandaise saus.

Geef je bloemkool een extra smaak door bv. een kruid toe te voegen aan het kookvocht (bv een takje dragon…).

Bloemkool uit de oven is een heerlijk en veelzijdig gerecht dat een perfecte balans biedt tussen smaak en voedingswaarde. Deze bereidingswijze brengt de natuurlijke zoetheid van de bloemkool naar voren en zorgt voor een knapperige textuur aan de buitenkant, terwijl de binnenkant zacht en sappig blijft.

Zorg ervoor dat de verschillende porties ongeveer gelijk van grootte zijn, zodat ze gelijkmatig gaar worden. Als je van een krokante textuur houdt, kun je de bloemkool bestrooien met paneermeel of panko voordat je hem in de oven bakt.