CHAPATI-ROTI
Chapati heeft zijn oorsprong in het Indiase subcontinent, waar het al eeuwenlang wordt geconsumeerd. Het wordt vooral gegeten in Noord-India, Pakistan en Bangladesh, maar ook in Oost-Afrikaanse landen zoals Kenia en Tanzania, waar het werd geïntroduceerd door Indiase migranten. Inmiddels vind je het overal waar Indiase migranten heen zijn gereisd. Je kunt chapati bijvoorbeeld eten in andere Aziatische landen, maar ook in Oost-Afrika en de Cariben. Het lijkt op een dun pitabroodje.
Chapati is een rond, plat brood dat wordt gebakken op een hete plaat, bekend als een tawa (platte koekenpan). Het wordt voornamelijk gemaakt van volkorenmeel (atta), water en soms een beetje olie of ghee (geklaarde boter). Doordat het ongezuurd is, rijst het niet, maar het kan door de warmte van de tawa licht opbollen tijdens het bakken, wat bijdraagt aan zijn zachte en flexibele textuur.
Chapati wordt veelal gegeten als begeleider van curries, groenteschotels, en vleesgerechten en maakt een belangrijk onderdeel uit van de dagelijkse voeding in veel Indiase en Oost-Afrikaanse huishoudens.
Chapati is geen seizoensgebonden voedsel en kan het hele jaar door worden gemaakt en gegeten. Het heeft slechts een paar eenvoudige ingrediënten nodig, die altijd beschikbaar zijn.
Soorten Chapati
Er zijn verschillende variaties op het traditionele chapati, afhankelijk van regio en persoonlijke voorkeur.
- Gewone chapati: Gemaakt van enkel volkorenmeel, water en een beetje olie.
- Missi roti: Een variant die ook kikkererwtenmeel bevat, wat het rijker maakt in smaak en voedingswaarde.
- Paratha: Een vettere versie, waar lagen worden gevormd door het deeg met olie of ghee te bestrijken, wat zorgt voor een knapperigere textuur.
- Stuffed chapati: Chapati gevuld met ingrediënten zoals aardappel, paneer (verse kaas), of groenten, vaak gegeten als stevig ontbijt of lunch. Met vulling is het ook een prima snack of lichte maaltijd. Aloo paratha (met aardappelvulling) is een bekend voorbeeld.
Voedingswaarde
Chapati is een voedzaam platbrood dat rijk is aan vezels, eiwitten en belangrijke mineralen. De voedingswaarde kan variëren afhankelijk van het type meel dat wordt gebruikt,
Chapati meel : GI = 52-55 Chapatti : GI 52 + 4 Roti: GI = 62 + 3 Atta mix roti GI = 27 GL = 11.5 Nutri-score: B – Volkoren chapati wordt als een voedzaam product beschouwd door het hoge vezelgehalte en de aanwezigheid van essentiële vitamines en mineralen.
100g | Energie | Eiwit | Vet | Koolhydraten | Suikers | Vezels |
Chapati | 297 kcal | 11.2g | 7.45g | 46.4g | 2.72g | 4.9g |
Atta meel | 367 kcal | 13.3g | 3.33g | 70g | 0g | 3.3g |
Chapati meel | 340 kcal | 13.2g | 2.5g | 72g | 0.4g | 10.7g |
1 roti (85 gram) | 264 kcal | 6.2g | 7.4g | 42.6g | 0.6g | 1.2g |
Chapati, gemaakt van volkorenmeel, bevat een matige hoeveelheid koolhydraten en heeft een relatief lage glycemische index in vergelijking met wit brood. Dit maakt het een betere optie dan geraffineerde producten voor wie een koolhydraatbewuste of suikerarme voeding volgt. Toch is het belangrijk om op de portiegrootte te letten, omdat het nog steeds koolhydraten bevat. Voor een extra lage koolhydraatoptie kunnen alternatieve melen zoals amandelmeel of kokosmeel worden overwogen bij het maken van een koolhydraatarm platbrood.
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
Aankoop
Chapati kun je het beste vers bereiden, maar als je tijd of middelen tekort komt, zijn er ook voorverpakte en diepvriesopties beschikbaar. Let bij de aankoop op de volgende punten:
Verse chapati: Vers gemaakt, zoals in Indiase restaurants of bij marktkramen, is het meest smaakvol. Kies voor chapati die zacht en flexibel aanvoelt.
Voorverpakte chapati: In supermarkten zijn er voorverpakte versies, vaak in de buurt van de versafdeling of bij etnische producten. Let op de ingrediënten en kies voor versies zonder conserveermiddelen en met volkorenmeel als hoofdbestanddeel.
Diepvries chapati: Diepvriesversies kunnen handig zijn, vooral als je grote hoeveelheden wilt bewaren. Let op dat ze van hoge kwaliteit zijn en ontdooid goed hun smaak behouden.
Bewaren
Bewaar chapati in een afgesloten container bij kamertemperatuur voor maximaal twee dagen. Zorg ervoor dat het niet uitdroogt door het goed af te dekken.
Als je de chapati luchtdicht verpakt, kan het tot een week vers blijven in de koelkast.
Chapati kan worden ingevroren voor langere bewaring (tot drie maanden). Stapel ze met bakpapier tussen de lagen, zodat ze niet aan elkaar plakken. Verwarm bevroren chapati direct in een hete pan of oven.
Bereidingswijze
Chapati-meel met water en eventueel een snufje zout in ongeveer 10 minuten tot een zeer soepel, plakkerig deeg kneden. Half uurtje of nacht laten rusten, dan kort doorkneden, verdelen in pingpongbolletjes, bestuiven met wat bloem en zo dun mogelijk uitrollen tot pannenkoekjes. Één voor één bakken, in een droge koekenpan op middelhoog vuur in ongeveer 30 seconden tot een minuut per kant.
Als je Chapati’s bakt horen die op het laatst op te zwellen als een ballon. Daarvoor zijn meerdere trucjes mogelijk:
- Nog even boven een gasvlam houden.
- Met een handdoek tegen de bodem aandrukken.
- Volgens Madhur Jaffrey: 30 sec op vol vermogen in de magnetron
Chapati is een onmisbare begeleider van verschillende gerechten. Het wordt meestal gebruikt om sauzen en curry’s mee op te scheppen of gewikkeld om vlees en groenten voor een snelle maaltijd.
Begeleider van curry’s: Gebruik chapati om sauzen en curry’s op te scheppen.
Wraps en roti rolls: Vul chapati met geroosterde groenten, vlees, of hummus voor een snelle en gezonde wrap.
Breakfast roti: Bestrijk chapati met honing of jam voor een eenvoudig ontbijt.
Quesadilla-stijl: Gebruik twee chapati’s met kaas of groenten tussenin en grill ze tot een Indiase versie van een quesadilla.
No waste
Gebruik overgebleven chapati als een wrap of snijd het in stukjes om het te roosteren voor croutons in een salade.
Oudere chapati kan gedroogd en fijngemalen worden om te gebruiken als bindmiddel voor gehaktballen of om paneermeel te vervangen.
Info
Chef’s advies
Atta is een volkoren tarwemeel uit India gemaakt van een harde tarwesoort. Omdat het meel een hoog glutengehalte heeft kun je er een mooi elastisch deeg van maken dat je erg dun uit kunt rollen.
Voeg smaak toe aan het deeg: Je kunt kruiden zoals komijnzaad, koriander of knoflook aan het chapati-deeg toevoegen voor extra smaak.
Kneed goed: Het deeg moet goed gekneed worden voor een zachte textuur. Laat het deeg rusten voordat je het uitrolt voor een soepelere structuur.
Bak op hoge temperatuur: Bak chapati op een hete tawa voor het beste resultaat. Dit zorgt ervoor dat de chapati snel gaar is en mooi opbolt.