SPITSKOOL

De naam verwijst naar de spitse vorm van de krop. Spitskool heeft gladde, licht golvende buitenbladeren die dunner en soepeler zijn dan die van witte kool, wat de snellere garing en makkelijkere verteerbaarheid verklaart. Het is een voedzame, Europese klassieker die in vrijwel alle keukens inzetbaar is: van frisse slakool tot warme groentebasis.

Oorsprong, voorkomen & habitat

Spitskool wordt al duizenden jaren gekweekt en vindt zijn vermoedelijke oorsprong in het Middellandse Zeegebied. Vandaag is het een vaste teelt in Nederland, België, Duitsland en andere landen met een mild, gematigd klimaat. Ze houdt van vruchtbare, vochtige grond en doet het goed bij voldoende regenval en koele zomers.

Biologie & levenscyclus

Spitskool is geen wintergroente: In de praktijk heeft het een voorjaars-/zomerteelt (ook “vrijsterteelt”genoemd).

De kool wordt in het voorjaar geplant en geoogst na 8–12 weken afhankelijk van ras en seizoen. Bij warm, droog weer kan de plant doorslaan; luwen en beregenen helpt.

Seizoen (Benelux-context):

Spitskool is jaarrond verkrijgbaar, met piek van maart tot november (lokale teelt). De vroege zomer levert de malsste kroppen voor rauw en kort te garen; latere rassen zijn net wat steviger en ideaal voor stoof of wok.

Duurzaamheid & regelgeving

Spitskool is een laag-impact groente: hoge opbrengst per hectare, weinig verpakking nodig en goede houdbaarheid.

Kies waar kan voor lokale teelt en gave kroppen om verspilling te beperken. Geen bijzondere extra regelgeving t.o.v. andere kolen.

Soorten & verwarring

  • Spitskool vs. witte kool: zelfde soort, conische i.p.v. bolvormige krop; malser, zoeter en sneller gaar.
  • Rode spitskool: een kruising met rode kool — net zo puntig, mooie rode kleur, iets zoeter; minder courant.
  • Niet verwarren met Chinese kool/paksoi (andere Brassica-types met losse bladvormen).

 

Voedingswaarde

Nutritionele eigenschappen:

Licht, vezelrijk, mineralen- (kalium, calium en magnesium)  en vitaminerijk (o.a. C, K en folaat), met weinig kcal en weinig koolhydraten. De vezels ondersteunen verzadiging en darmwerking. Voor wie gevoelig is aan FODMAPs: kleinere portie of korte garing wordt vaak beter verdragen.

Glycemische index 10,  GL  1   Nutri-Score A Nova 1 (onbewerkt)

100g Energie Eiwit Vet Koolhydraten Suikers Vezels
Rauw 42 kcal 3g 1g 4g 4g 2.5g
Gekookt 21 kcal 1.1g 0.6g 1.6g 2.5g

Spitskool is een uitstekende keuze voor een koolhydraatbewust dieet. Met slechts 4,2 gram koolhydraten per 100 gram en een lage glycemische index, veroorzaakt het geen pieken in de bloedsuikerspiegel. Bovendien is het rijk aan vezels, wat helpt bij een langzame afgifte van energie. Dankzij zijn hoge Nutri-Score (A) draagt spitskool bij aan een gezonde, uitgebalanceerde voeding zonder overbodige koolhydraten.

Voordelen / Nadelen

Zoals andere bladgroenten bevat spitskool nitraat. Let daarom op wanneer je deze groente bewaart en opnieuw opwarmt.

Misleidende claims 

  • Kool is zwaar” → Spitskool is juist milder en sneller gaar; portie en garing bepalen verteerbaarheid.
  • Alle vitamines verdwijnen” → Kort wokken/stomen behoudt veel vitamine C en frisheid.

Aankoop / Bewaren

AANKOOP

1 spitskool weegt s/m/l    300-400/880/1100 gram.

Spitskool is verkrijgbaar in vrijwel alle supermarkten, maar voor de meest verse en smaakvolle exemplaren kun je het beste naar de boerenmarkt gaan of kiezen voor biologische varianten in speciaalzaken. Biologische spitskool bevat vaak meer voedingsstoffen en heeft een intensere smaak. De rode variant is meestal te vinden in biologische winkels of speciaalzaken,

Spitskool is het hele jaar verkrijgbaar. Van eigen bodem van maart tot november daarna worden ze aangevuld door invoer vanuit Spanje en Portugal.

Kies kroppen die zwaarder aanvoelen dan ze lijken, met frisgroen, glanzend blad en een stevige punt. Vermijd gele plekken, slap blad of natte/bruine snijvlakken.

BEWAREN

Spitskool (niet gesneden) kan je minstens één week in de koelkast bewaren. Wikkel de kool in een vochtige doek of bewaar in een open plastic zak. Op de fruitschaal kan eventueel ook, spitskool is dan wel korter houdbaar.

Panklare (voorgesneden) spitskool bewaar je afgedekt met vershoudfolie een paar dagen in de koelkast.

Gare spitskool kun je 2 dagen in de koelkast of 3 maanden in de diepvries bewaren in een afgesloten bewaarbakje.

Vacuümverpakte spitskool kan tot twee weken in de koelkast worden bewaard, afhankelijk van de versheid bij aankoop.

Verse spitskool kun je na blancheren (2-4 minuten) tot 12 maanden in de diepvries bewaren. Uitvriezen gaat eenvoudig: op laag vuur stoven met een beetje olie, kooktijd 10-12 minuten.

Bereidingswijze

Een portie per persoon is 250 tot 300 gram. Reken voor salades ongeveer de helft.

Voor 150 gram spitskool bij de warme maaltijd heb je ongeveer 250 gram spitskool per persoon nodig want deze krimpt bij de bereiding.

Spitskool is ideaal om te koken, te stoven, te smoren en te roerbakken. Het heeft een zachte structuur. De spitskool smaakt iets zoeter dan de witte koolsoorten.

Was de spitskool met ruim water. Snijd de spitskool in de lengte door. Verwijder eventueel de buitenste bladeren en snijd de stronk eruit. Daarna kun je spitskool in reepjes snijden en verder bereiden.

De beste manier van bereiden is spitskool te bakken. Roergebakken spitskool bevat meer vitamines dan gekookte spitskool, is beter verteerbaar en er ontstaat bovendien geen koolgeur bij.

Spitskool op de grill of BBQ bereid je best met de stronk opdat hij niet uit elkaar zou vallen.

Voeg spitskool toe aan een klassieke stamppot voor een lichtere variant van het traditionele gerecht.

Rauwe spitskool kun je goed gebruiken om eten in te serveren. Gebruik de grote bladeren van spitskool om te vullen met rijst, gehakt of groenten, net als bij koolrolletjes. Breek een koolblad af, spoel het even af onder de kraan en gebruik het bijvoorbeeld als een groen en knapperig alternatief voor een tortilla of wrap, evt. kan je het blad even blancheren of vullen met gehakt en  afbakken als de pakketjes in de oven.

Kombineer met andere groenten tot een lekkere sla met een frisse vinaigrette.

De stronk van spitskool is ook eetbaar en kan in blokjes worden gesneden om toe te voegen aan roerbakgerechten of bouillon.

Bereidingstijden

Koken Roerbakken Magnetron Smoren Stomen
10-15 min 7-10 min 7-12min Ca 15 min 15-20min.

 

Info

Chef’s advies

  1. Snij-timing: snijd vlak voor gebruik om uitdroging/oxidatie te voorkomen.
  2. Hoe fijner je de spitskool snijdt, hoe sneller hij gaar is. Dit is vooral handig voor wokgerechten of roerbakschotels.
  3. Crunchy slakool: licht zouten (10–15 min), dan kort uitknijpen voor extra knapperigheid.
  4. Garing: houd het kort (wok 3–5 min, stomen 6–8 min, smoren ~10–15 min) om kleur en bite te bewaren.
  5. Stronk & nerven: meewokken — veel smaak en textuur.
  6. Restjes: in noodles, frittata, dumpling-vulling of als snelle pickle (rijstazijn, suiker, zout).
  7. Inmaken/fermenteren: ideaal (o.a. atjar of milde zuurkool-stijl).
  8. Kookgeur voorkom je door niet te overkoken, met deksel en matig vuur; bij lang koken kan een beschuitje/brood in het kookwater wat zwavelgeur binden — maar culinaire gezien is kort garen de betere oplossing.

Spitskool is de snelle, zachte kool die gerechten frisheid en zoetgroene diepte geeft. Met minimale kooktijd en maximale flexibiliteit past ze moeiteloos in een koolhydraatbewuste keuken — van knapperige slakool tot zijdezachte stoof of gegrilde part.

 

Galerij

Deel dit recept, kies uw platform!