De plant is over bijna geheel Europa (Midden- en West-Europa) in Zuid-Scandinavië tot in Spanje en op de Balkan alsook in West-Azië en Noord-Afrika verspreid en is in Noord-Amerika geïntroduceerd waar het een invasieve plant is. Look zonder look wordt vooral gegeten in de regio’s Sumatra en Java, waar het is ontstaan en ontwikkeld door de invloed van verschillende culturen en religies, zoals de Betawi, de Minangkabau, de Chinezen, de Arabieren en de Europeanen.

Binnen de kruisbloemenfamilie is de soort gemakkelijk te herkennen aan de witte bloemen, het blad en de geur. Na het wrijven van een blad komt er een geur vrij die volgens sommigen op uien lijkt, maar door de meeste mensen als knoflook wordt aangeduid. Geen andere van de planten heeft bladeren die na wrijven zo sterk naar knoflook ruiken. De plant dankt hieraan dan ook zijn naam; het ruikt naar look maar is botanisch niet verwant aan look. Overigens verspreiden niet alleen de bladeren, maar ook de zaden en wortels deze geur.

Er zijn verschillende soorten look-zonder-look, maar de meest voorkomende in Europa en Noord-Amerika is Alliaria petiolata. Deze plant groeit in bossen, langs paden en in vochtige gebieden en wordt vaak aangetroffen in de lente.

Zoals bij alle soorten uit de kruisbloemenfamilie hebben de bloemen vier kroonbladeren. Bij look-zonder-look zijn de kroonbladeren tweemaal zo lang als de kelkbladeren. De plant kan 0,2–1 m hoog worden. De hauwen zijn lang, de bladeren aan de voet van de plant zijn lang gesteeld.

De bovenste bladeren zijn hartvormig en onregelmatig getand. De stelen zijn niet vertakt, en gaan meestal recht omhoog. De bloeitijd is van april tot juni. Er is een verdikte wortelstok aanwezig met vaak een penwortel.

De favoriete standplaats is op vochtige, voedselrijke grond in loofbossen, langs bospaden en beken, liefst enigszins in de schaduw, dus vaak aan de zoom van parken en bossen en in heggen.

Look zonder look is het hele jaar door verkrijgbaar, maar wordt vooral gegeten in het voorjaar en de zomer, wanneer de bananenbladeren en de groenten vers en overvloedig zijn.

Look-zonder-look is voedzaam en bevat verschillende vitamines en mineralen, waaronder vitamine C, vitamine A, calcium en magnesium.

Nutri score = A.

ZUCSU: Look-zonder-look kan fungeren als een natuurlijke smaakversterker in veel gerechten. Dit vermindert de behoefte aan toegevoegde suikers of zout. Het kan worden gebruikt in salades, soepen, en sauzen, waardoor je gemakkelijk smaak kunt toevoegen zonder afhankelijk te zijn van suikerrijke dressings of sauzen.

Oogst

De meest authentieke en traditionele manier is om de plant zelf te plukken in de natuur, mits deze niet beschermd of vervuild is.

Goede kenmerken voor de plant zijn het frisgroene uiterlijk van de redelijk grote hartvormige bladeren, de onderste met een lange bladsteel, en de trossen van viertallige witte bloemen.

Je kan de bladeren oogsten van april tot juni. Groene zaden worden geoogst van eind mei tot juni, de rijpe zaden van juli t/m augustus.

Bewaren

Bewaar look zonder look in een vochtige doek of een plastic zak in de koelkast, waar het enkele dagen goed blijft.

Het blad kan ook worden gedroogd om later als kruid te gebruiken, of ingemaakt op azijn.

Invriezen

Look zonder look kan ook worden bewaard in de vriezer, nadat het is gekookt of gestoomd en gesneden.

In de Middeleeuwen werd het door de arme mensen als keukenkruid gebruikt omwille van zijn pittige-knoflookachtige smaak.

Was de plant goed voor gebruik en verwijder eventuele beschadigde of verlepte delen.

De ietwat pittige smaak wordt veroorzaakt door sinigrine. De smaak van de plant lijkt op tuinkers en knoflook samen.

Look zonder look kan zowel warm als koud worden gegeten, afhankelijk van het gerecht waarmee het wordt geserveerd.

Het rauwe blad smaak pittig en licht naar knoflook, je kan het verwerken in sauzen, kwark en pesto. Het kan mede worden gekookt, maar dan vervliegt de sinigrine. Kort meekoken, kort stoven is het devies.

De jonge bladeren voor de bloei kunnen worden gebruikt als kruid of smaakversterker bij gekookt eten, zoals omeletten en quiches. Ook kun je de bladeren fijngehakt door salades, pesto of kruidenboter doen. De oudere (grote) bladeren zijn vaak iets bitterder van smaak.

De bloemen en zaadknoppen kunnen ook rauw worden gegeten, je kan ze ook als decoratie gebruiken.

De (kleine) wortel heeft iets van mierikswortel, rapen; raspen en met olie of zure room vermengen.

De groene zaden kunnen direct als kruid in eten worden. Of deze met een vijzel fijnstampen, met wat olie en azijn vermengen en door een zeef wrijven, zodat er een groene mosterdachtige pasta overblijft.

Rijpe zaden kan men vermalen tot mosterdpoeder om met olie en azijn mosterd maken.

No waste

Gebruik zoveel mogelijk delen van de plant, zoals de bladeren, de bloemen, de zaden en de wortels. De bladeren en de bloemen zijn het lekkerst in het voorjaar, de zaden en de wortels in de herfst.

Meng het in zachte boter voor een kruidenboter zonder de overheersende knoflooksmaak.

Er zijn echter drie belangrijke verschillen met de netel: de bloemen hebben vier blaadjes aan de top van de stengel. Ook de smaak en de geur zijn danig verschillend.

Gebruik look-zonder-look als vervanger voor knoflook in recepten voor mensen die gevoelig zijn voor knoflook of een milde smaak verkiezen.