De herkomst van het gerecht is niet helemaal duidelijk. Een theorie is dat het gebaseerd is op een Romeins gerecht met azijn. Een andere theorie is dat de Moren een gerecht met water, knoflook, olijfolie en brood introduceerden en dat gazpacho hierop doorontwikkeld is. Maar mogelijk maakten Spaanse herders al voor het begin van de jaartelling een soort gazpacho. Het is na verloop van tijd een belangrijk onderdeel geworden van de Andalusische keuken, met name rond de steden Córdoba en Sevilla.

Pas in de 19e eeuw werd het gebruikelijk om tomaten toe te voegen en dit werd ook het internationale gebruik. Vandaar dat een gazpacho die buiten Spanje wordt geserveerd bijna altijd rood is.

Het is een koude soep van rauwe groenten en kruiden, meestal met tomaat, en in de originele versie beslist zonder vlees of bouillon. Deze soep wordt niet verwarmd maar behoort ijskoud gegeten te worden.

Gazpacho stilt de honger, lest de dorst en voorziet het lichaam van de nodige vitamines en zout. Het gerecht wordt zowel als amuse, voorgerecht, hoofdgerecht, tapa of als tussendoortje gegeten.

Soorten Gazpacho

Er zijn verschillende varianten van gazpacho, afhankelijk van de regio en persoonlijke voorkeuren:

• Traditionele Gazpacho: Gemaakt van tomaten, komkommer, paprika, ui, knoflook, olijfolie, azijn, en brood.
• Salmorejo: Een dikkere variant uit Córdoba, met meer brood en vaak geserveerd met stukjes ham en gekookt ei.
• Ajo Blanco: Een witte gazpacho gemaakt van amandelen, knoflook, brood, olijfolie, en druiven of meloen.
• Fruit Gazpacho: Moderne varianten met toevoeging van fruit zoals watermeloen of aardbeien.

Rijk aan vitamines zoals vitamine C en A, goede bron van antioxidanten, bevat mineralen zoals kalium en magnesium

Glycemische index 15-30     GL laag        Nutri-score A

Gazpacho past uitstekend in een koolhydraatbewuste voeding. Het is laag in koolhydraten en calorieën, en rijk aan vezels en essentiële voedingsstoffen. De lage glycemische index maakt het een goede keuze voor mensen die hun bloedsuikerspiegel willen beheersen. De toevoeging van brood kan worden aangepast of weggelaten om de koolhydraten verder te verminderen.

Aankoop

Je kan kant en klare gazpacho in de supermarkt kopen, maar best maak je hem zelf volgens smaak. Specialiteitenwinkels kunnen authentieke en ambachtelijke varianten hebben.

Lokale markten bieden vaak de meest verse ingrediënten om je eigen gazpacho te maken.

Bewaren

De gazpacho kan je 1 à 2 dagen bewaren in de koelkast. Gebruik een luchtdichte container om de gazpacho in te bewaren. Hierdoor wordt de blootstelling aan lucht en andere geuren geminimaliseerd, waardoor de smaak en kwaliteit behouden blijven. De zuren werken als natuurlijke conserveringsmiddelen.

Gazpacho heeft over het algemeen een beperkte houdbaarheid van ongeveer 2-3 dagen in de koelkast. Na deze tijd kan de kwaliteit van de ingrediënten achteruitgaan en kan de smaak veranderen.

Gazpacho kan je serveren als voorgerecht, bijgerecht, lunch of als een verfrissend drankje.

Oorspronkelijk werden alle ingrediënten, met uitzondering van het zout en de croutons, fijngesneden, gemengd en gepureerd met een vijzel of de blender. Eventueel wordt het mengsel daarna gezeefd.

Een deel van de ingrediënten wordt vaak alleen gesneden en er soms apart bij geserveerd zodat ieder ze naar eigen smaak kan toevoegen. Allerlei ingrediënten kunnen in de gazpacho verwerkt worden zolang het bindmiddel, de wijnazijn en olijfolie, maar van goede kwaliteit zijn.

De meest klassieke ingrediënten zijn: brood, knoflook, azijn, olie tomaat, paprika en komkommer.

Het is verfrissend door de komkommer en selderij, fris en zurig door de tomaat en peterselie, romig door de olijfolie, pikant door de knoflook, ui en peper.