COYOLPALM
De coyolpalm komt voor in de neotropen. Waarschijnlijk hebben de Maya en andere precolumbiaanse culturen deze palm al als nutsgewas door Midden-Amerika verspreid. De oliepalm gedijt het best in een tropisch klimaat. Maleisië en Sumatra in Indonesië hebben de meeste plantages; in Indonesië is ruim zes miljoen hectare met palmbomen beplant en in Maleisië ongeveer 4 miljoen hectare.
De coyol palm is een stekelige boom die wel 10 tot 20 meter hoog kan worden. Hij produceert trossen vruchten die lijken op kleine kokospalmvruchten.
De stam wordt tot 50 cm dik en is vaak bedekt met afgestorven bladschedes. De dichte kroon bestaat uit tien tot dertig geveerde bladeren met talrijke, lintvormige deelblaadjes die onregelmatig op de bladspil staan gerangschikt en aan de onderkant blauwgroen van kleur zijn. De bloeiwijzes staan in de bladoksels en zijn vertakt en met stekels bedekt. Ze zijn tweeslachtig waarbij de vrouwelijke bloemen zich in het onderste gedeelte en de mannelijke bloemen zich in het bovenste gedeelte van de bloeiwijze bevinden. De mannelijke bloemen worden omgeven door honingraatachtige bracteeën (soort schutbladeren). Van de bladeren kunnen manden, matten en hangmatten worden vervaardigd.
De vruchten zijn gladde, rijp gelig groene, 2-3 cm grote bessen. Deze vruchten bevatten een harde schil, een vlezige pulp en een oliehoudende pit. De vruchten van de coyol palm worden gebruikt om olie te winnen en de pulp kan zowel rauw als gekookt worden gegeten.
Hoewel Acrocomia aculeata de meest voorkomende soort is, zijn er variëteiten afhankelijk van het groeigebied.
De verschillen zitten voornamelijk in de grootte van de vruchten en de samenstelling van de olie in de pitten. Deze variëteiten worden echter allemaal onder dezelfde naam geclassificeerd, met lichte verschillen in lokaal gebruik.
De coyol palm bloeit en draagt vruchten voornamelijk in de droge maanden, meestal van april tot juni, afhankelijk van het specifieke klimaat en de locatie. In sommige gebieden kan de palm echter het hele jaar door vruchten produceren. De vruchten rijpen aan de boom en worden geoogst wanneer ze van nature beginnen te vallen.
De coyolpalm heeft een aantal gebruikstoepassingen.
Uit het endosperm van de zaden wordt palmolie gewonnen. Deze olie heeft een zoetige smaak en kan worden gebruikt om te bakken en te braden. Ook kan er margarine en zeep van worden gemaakt. Palmolie is zo populair omdat de olieproductie uit één palm erg hoog is. Ten eerste gaat de palm ruim dertig jaar mee en geeft één palm ruim 4000 liter
In Honduras en omliggende landen wordt uit het suikerhoudende sap van de stam na vergisting palmwijn bereid.
De palmharten zijn eveneens eetbaar.
Voedingswaarde
Palmolie is één van de minst gezonde plantaardige oliën, die ook in de verharde vorm onder de naam palmvet wordt gebruikt en verkocht. Palmolie bestaat voor een groot deel uit verzadigde vetzuren (48.5g) waardoor de kans op cardiovasculaire aandoeningen (ook: hart- en vaatziekten) groot is zodra de olie overmatig wordt geconsumeerd.
Nutri-Score B pulp
100g | Energie | Eiwit | Vet | Koolhydraten | Vezels |
olie | 874 kcal | 98.8g | |||
Pulp | 400-450 kcal | 4-5g | 35-40g | 20-25g | 8-10g |
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
Aankoop
Coyol palmproducten, zoals de olie en de vruchten, zijn voornamelijk te vinden in gespecialiseerde winkels, vooral in landen waar de boom van nature voorkomt. Buiten deze regio’s kun je coyol palmolie soms vinden in biologische winkels en supermarkten met een uitgebreid assortiment aan exotische producten. Het is ook mogelijk om producten online te bestellen bij winkels die zich richten op Zuid-Amerikaanse ingrediënten.
Olieproducten zijn het hele jaar door verkrijgbaar, omdat ze lang houdbaar zijn.
Bewaren
Verse coyolvruchten kun je tot 2 weken in de koelkast bewaren. De olie kan, eenmaal geopend, ongeveer 6 maanden goed blijven in een koele, donkere ruimte.
Coyolvruchten kunnen ook worden ingevroren. Verwijder eerst de schil en pit, snijd de pulp in stukjes en vries ze in luchtdichte zakken in. Ingevroren coyolpulp blijft tot 6 maanden goed.
Bereidingswijze
Palmolie kent dezelfde toepassingen als kokosolie. De olie is vrij stabiel en daarom geschikt om in te bakken en braden.
De vruchten en olie van de coyol palm worden veelvuldig gebruikt in de Zuid-Amerikaanse keuken. Hier zijn enkele culinaire toepassingen:
- Coyolvruchtensoep: In lokale keukens wordt de vruchtpulp vaak verwerkt in romige soepen, waarbij de natuurlijke vetten zorgen voor een volle smaak.
- Coyololie voor bakken: Coyololie is uitstekend geschikt om in te bakken en te frituren vanwege zijn hoge rookpunt en het feit dat het gezonde vetten bevat.
- Desserts: De coyolpulp wordt ook verwerkt in zoete gerechten, zoals puddingen en cakes.
- Smeerpasta: Je kunt de vruchtpulp mengen met kruiden en specerijen om een exotische smeerpasta te maken voor op brood of crackers.
Info
Palmolie wordt gebruikt in margarine, frituurolie, aardappelchips, tarochips, soepen, choco’s, sauzen en koekjes, als grondstof voor de productie van zeep en andere detergenten, biodiesel en als brandstof voor de opwekking van zogeheten groene stroom.
Leer palmolie, palmvet en ingrediënten die afkomstig zijn van palmolie herkennen als toevoeging in dagelijkse producten. Zo zijn er een aantal namen die je moet onthouden als je palmolievrij of palmvetvrij wilt consumeren.
Chef’s advies
Coyolpulp heeft een rijke, romige smaak. Combineer het met frisse ingrediënten zoals limoen en koriander voor een uitgebalanceerd gerecht.
Dompel de coyolvruchten kort onder in heet water voordat je ze schilt, zodat de harde buitenkant makkelijker loskomt.