Zeg je tomaat, dan denk je al snel aan een sappige rode bol die onvermijdelijk je boterham met kaas doorweekt. Maar dan heb je de romatomaat nog niet ontmoet – de ovale, elegante, stevig-vlezige telg uit de tomatenfamilie met net wat meer stijl, structuur en diepgang dan zijn rondere broers.
Wat is het eigenlijk?
De romatomaat (ook wel pruimtomaat of plum tomato genoemd) is niet zomaar een tomaat met een rare vorm. Ze werd doelbewust gekweekt voor de keuken – met een dikker vruchtvlees, minder sap, en vooral: een smaak die zich laat concentreren. Je vindt haar vooral in de mediterrane zon, met roots die teruggaan tot veredelingen in Italië, de VS en Mexico. De beroemdste variëteit? De San Marzano, die zelfs een beschermde oorsprongsbenaming kreeg. Chic, hè?
Of het nu de klassieke Roma VF, de biologische Granadero, of een erfstuk als de Amish Paste is: één ding hebben ze gemeen – ze zijn geboren om te garen. Letterlijk.
En voor wie koolhydraatbewust leeft?
Dan ben je bij de romatomaat aan het juiste adres. Met minder dan 4 gram koolhydraten per 100 g, een lage glycemische index, veel vezels en amper calorieën, is deze vrucht een koolhydraatarme droom met umamivoetnoot. Plus: door het gehalte aan lycopeen (een antioxidant die bij verhitting zelfs beter opneembaar wordt), is deze tomaat even goed voor je smaakpapillen als voor je cellen.
Waar vind je de beste?
In het hoogseizoen (juli tot september) vind je de sappigste exemplaren op de markt of biowinkel. Kies voor stevig, intens rood, zonder rimpels of meligheid. En wees niet te snel met de koelkast – romatomaten houden van zon, niet van koude voeten. Bewaar ze gewoon op het aanrecht.
Let wel op: “San Marzano-style” op blik betekent niet dat er een Italiaan met zonnehoed in de buurt geweest is. Voor de echte DOP-kwaliteit moet je even door de etiketten jungle wieden.
Culinaire toepassingen: wat kan je met een roma?
Oef… waar beginnen we?
- Roosteren in de oven met tijm, olijfolie en look
- Confit voor slowfoodliefhebbers met tijd en geduld
- Pastasaus die niet waterig eindigt
- Tomatenjam met een vleugje chili
- Gevulde roma’s met feta, kruiden of quinoa
- Soepbasis, chutney, shakshuka, of zelfs een geroosterde tomatenhummus
Ze zijn de ultieme vergeten held in bouillons, tomatenfond, en zelfs op pizza (jaja, passata lovers weten het wel).
👨🍳 Tips van de chef:
Laat je romatomaten langzaam garen op lage temperatuur (90°C, 2 uur) met wat balsamico en knoflook. Je krijgt een smaakbommetje dat zelfs in een toast met ricotta tot haute cuisine wordt verheven.
No waste? Jazeker!
- Overrijp? Maak een fluwelige tomatenroomsoep.
- Schillen & zaden? Zeef en gebruik voor bouillon of jus.
- Restjes puree? Invriezen in ijsblokvorm voor sauzen-on-demand.
- Geen zin om te koken? Laat ze drogen en blend ze tot tomatenpoeder voor op popcorn, eieren of popcorn met eieren (we beoordelen niet).
Misleiding in tomatenland? Helaas, ja.
❌ “Alle San Marzano’s zijn even goed”: nope – enkel die met het DOP-keurmerk komen écht uit de befaamde Italiaanse streek.
⚠ “Tomaten zijn toxisch door tomatine”: alleen als je 30 kilo onrijpe tomaten in één keer eet. En zelfs dan… liever niet proberen.
❌ “Zongedroogd betekent zon”: vaak is het gewoon warme lucht en een industrieel rek.
Laat dus de saaie, waterige schijfjes links liggen, en omarm de tomaat met ruggengraat. De romatomaat. Viva la salsa!
