AALBES

Wat zijn aalbessen eigenlijk?

Aalbessen zijn de vruchtjes van de Ribes-struik, een groep bessen die al eeuwenlang in Europa wordt geteeld. Ze groeien in trossen, hebben een transparante schil en een pittige bite. Denk aan rode, witte, roze en zwarte bessen – verwant, maar allemaal net anders.

Ze zijn perfect om zo te eten, maar ook ideaal voor taart, saus of sap. En het goede nieuws: ze groeien uitstekend op onze eigen bodem.

Van rood tot zwart: soorten op een rijtje

• Rode aalbes (Ribes rubrum): friszuur en sappig – ideaal in desserts en confituur.
• Witte aalbes: iets milder en minder zuur – perfect rauw.
• Zwarte bes (Ribes nigrum): intens aromatisch – beroemd als “cassisbes” en bomvol antioxidanten.
• Roze bes: zachte kleur, zoetzuur profiel – decoratief én lekker.

💡 Let op: jeneverbes of cranberry zijn géén aalbessen. Laat je niet misleiden door de naam!

Herkomst en habitat

Oorspronkelijk komt de aalbes uit Europa en Azië. De plant doet het goed in gematigde klimaten en groeit graag op een humusrijke bodem met voldoende zonlicht. In België en Nederland zie je ze vaak in volkstuinen, maar ook op grotere bessenplantages.

Seizoen: juli tot begin augustus – dé tijd om te oogsten én te genieten.

Voedingswaarde: klein, maar krachtig

GI = 25 (laag)  GL  +/- 3  Nutri-Score A  NOVA: 1 (onbewerkt

Rijk aan vezels, antioxidanten en vitamine C – met een lage glycemische belasting. Zwarte bessen winnen het qua voedingswaarde, maar ook rode en witte doen volop mee.

Koolhydraatbewust? Geen probleem!

Ja, aalbessen bevatten koolhydraten, maar met mate zijn ze uitstekend binnen een koolhydraatbewuste levensstijl. Dankzij hun lage GI en hoge vezelgehalte scoren ze zelfs beter dan veel ander fruit.

Een handjevol rode bessen in je yoghurt of smoothie? Doen!

Let wel op met bewerkte producten (siropen, confituur, vruchtendrank): daar zit vaak véél suiker in.

Aankopen: wanneer en waarop letten?

• Seizoen: eind juni tot begin augustus.
• Vers van het veld of de markt: lokaal en dagvers is top.
• Steeltje intact: zorgt voor langere houdbaarheid.
• Vermijd: gekneusde of doffe bessen.

Je vindt ze ook diepgevroren – ideaal buiten het seizoen en vaak meteen na pluk ingevroren.

Zo bewaar je ze het best

• Koelkast: 2–3 dagen in een open bakje met keukenpapier.
• Vacuum: tot een week houdbaar.
• Diepvries: eerst los invriezen, dan in zakje – blijft 6 à 8 maanden goed.
• Wassen? Pas vlak voor gebruik!

Culinaire mogelijkheden

Van klassiek tot creatief:

• Zoet: crumble, cheesecake, bessenbavarois, zomerpavlova.
• Hartig: zwartebessensaus bij wild, vinaigrette met rode bes.
• Dranken: cassissiroop, frisse mocktails, aalbessenkefir.
• Ontbijt: yoghurt met verse bessen of bessencompote over havermout.

Tips van de chef

• Maak zure bessen zachter met wat honing of agavesiroop.
• Rits de bessen van hun steeltje met een vork – snel en efficiënt.
• Mix bessen met vet (room, yoghurt, kaas) voor betere balans én tragere suikervoorziening.

No waste? Zeker weten!

• Maak siroop of compote van overrijpe exemplaren.
• Pulp na persen? Gebruik in cakebeslag of granola.
• Maak van zwartebessenblad een frisse infusie.
• Restje diepvriesbessen? Stop in ijsblokvormpjes met munt voor een feestelijk drankje.

Misleidende claims: wees alert

• “Cassissmaak” ≠ echte zwarte bes (vaak kunstmatig aroma).
• “Zonder toegevoegde suikers” kan nog steeds fruitsapconcentraat bevatten.
• “Superfood” is geen wettelijk label – blijf kritisch en lees het etiket.

Conclusie: een bes met ballen

De aalbes is méér dan een sierbes. Ze barst van de voedingsstoffen, past perfect in een gezond eetpatroon en is culinair verrassend breed inzetbaar. Ga je voor zuur, aromatisch of subtiel zoet? Er is altijd wel een bessoort die je gerecht opfrist. En met wat creativiteit gooi je nooit meer een trosje weg.

Kortom: geef deze bes een vaste plek in je zomer – én in je diepvrieslade.