De familie die uit ongeveer 200 soorten bestaat heeft een wereldwijde verspreiding. Soorten kunnen van de getijdenzone tot in de diepzee worden aangetroffen. De oorspronkelijke verspreiding omvat delen van de westelijke Grote Oceaan en Indische Oceaan. De soort leeft onder andere in India, Sri Lanka, Indonesië, Noord-Australië, Japan, Korea en China. In de zestiger jaren werden, mogelijks ongewild door schepen getransporteerd, arkschelpen ingevoerd in het Middellandse Zeegebied. Daarna ging de verspreiding snel en werden ook de Zwarte Zee en de Zee van Azov gekoloniseerd.

Bekende soorten

• Scapharca broughtonii: Vaak bekend als akagai of de rode kokkel, populair in Japanse gerechten (zie aldaar).
• Arca zebra: Ook wel bekend als de zebra arkschelp, gevonden in de Caribische Zee.
• Anadara granosa: Bekend als de bloedkokkel, veel voorkomend in Zuidoost-Azië (zie aldaar).
• Anadara kagoshimensis staat op de lijst van 100 meest invasieve mediterrane soorten. De dieren groeien en vermenigvuldigen zich snel en massaal. In de Adriatische Zee kunnen dichtheden voorkomen van 120 exemplaren per vierkante meter, waardoor inheemse andere soorten in de verdrukking komen.

De meeste arkschelpen hebben een vrij buikige schelp met radiaire ribben die zeer krachtig kunnen zijn. De grootte van de soorten varieert van enkele millimeters tot enkele centimeters. De umbo (top) staat (soms ver) uit het midden en beide kleppen zijn spiegelbeeldig gelijk. Er is een taxodont slot bestaande uit veel gelijkvormige slottanden die min of meer in een rechte lijn liggen.

Aziatische arkschelpen zijn onmiddellijk te herkennen aan de vorm en de sculptuur, met 30 tot 35 dwarsribben, die wel iets aan kokkels doet denken en aan de relatief dikke schelpen, waarvan de linker klep iets boller en groter is. De kleur is crème wit tot wat gelig of lichtbruin, met vooral onderaan en aan de zijkanten een vezelig-harige donkerbruine opperhuid.

Aziatische arkschelpen leven ondiep ingegraven in zacht sediment (modder en zand) in het sublitoraal in bij voorkeur brakke baaien. Ze kunnen zich ook met byssusdraden aan harder substraat vasthechten. De dieren en met name hun larven en broed, voelen zich goed thuis bij lagere zoutgehaltes. In de Zwarte Zee is de soort algemeen in water van vijftien tot twintig promille, en in de Zee van Azov komen populaties voor die in water van ongeveer tien promille leven. Het beste gedijen ze bij watertemperaturen tussen 5 en 28 graden Celsius.

De schelpen zijn vaak egaal wit tot crème van kleur, echter sommige soorten zijn bruin gestreept of geheel bruin. Er is een dik meestal bruin periostracum aanwezig.

Hoewel arkschelpen het hele jaar door beschikbaar zijn, is de beste tijd om ze te vangen tijdens de late lente en zomer. Gedurende deze maanden zijn ze op hun best qua grootte en smaak door de gunstige omstandigheden in hun leefomgeving.

Rijk  in eiwitten, laag in vet, rijk aan ijzer, zink, vitamine B12 en omega-3 vetzuren. Nutri-Score A

Arkschelpen zijn een uitstekende keuze voor een koolhydraatbewuste voeding. Met hun lage koolhydraatgehalte en hoge voedingswaarde leveren ze essentiële eiwitten en omega-3 vetzuren

Aankoop

Vers: +/- 80-120g per stuk.

Arkschelpen zijn te koop bij gespecialiseerde viswinkels, markten en Aziatische supermarkten. Ze kunnen ook online worden besteld bij gespecialiseerde zeevruchtenleveranciers.

Bewaren

Verse arkschelpen kunnen tot 24 uur in de koelkast worden bewaard, afgedekt met een natte doek om uitdroging te voorkomen.

Vacuüm verpakte arkschelpen kunnen tot 3 dagen in de koelkast worden bewaard.

Arkschelpen kunnen tot 3 maanden worden ingevroren. Houd er rekening mee dat invriezen de textuur kan beïnvloeden.

Arkschelpen worden wereldwijd gewaardeerd vanwege hun smaak en textuur. De schelp wordt met name in Aziatische landen gekweekt en gegeten – als ‘maohan’ in Japan, als ‘mogai’ in China.

Ze kunnen op verschillende manieren worden bereid, waaronder rauw, gekookt, gestoomd, gegrild en gebakken.

Rauw: Serveer rauwe arkschelpen met een scheutje citroen en een beetje zout om hun natuurlijke smaak te accentueren. De schelpdieren worden gewassen in azijnwater, vervolgens zorgvuldig vlindervormig in plakjes gesneden. Je zult vaak zien dat de itamae de arkschelp op de snijplank slaat om het vlees nog strakker te maken. De resulterende bite is heerlijk zoet en heerlijk romig. De himo (of mantel) kan ook geconsumeerd worden en is ook heerlijk.

Gekookt: Kook arkschelpen kort in gezouten water om hun delicate smaak te behouden. Voeg ze toe aan pastagerechten of zeevruchtensoepen.

Gegrild: Gril arkschelpen lichtjes en serveer met knoflookboter en verse kruiden voor een heerlijke smaakervaring.

No waste

Maak een smaakvolle bouillon van de schelpdierenresten, ideaal als basis voor soepen en sauzen.