Radijs komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië en het oostelijke Middellandse Zeegebied. Tegenwoordig wordt radijs wereldwijd verbouwd, van Europa en Azië tot Noord- en Zuid-Amerika. Radijzen gedijen goed in gematigde klimaten en kunnen zowel in het voorjaar als in de herfst worden geplant.

Radijzen zijn de wortel van de plant: een bol met wit vlees. Het is het onderste gedeelte van de plantenstengel en het begin van de wortel. In deze verdikking slaat de plant zijn energie op om zo de winter te kunnen overleven.

Het eetbare deel, de knol, is dus de verdikking van het stukje stengel tussen wortel en kiemblaadjes. Afhankelijk van het ras kunnen de knollen bij radijs wit, rood, rood-wit en roze zijn, zelfs paars of zwart. Binnenin zijn ze allemaal wit. Naast de bekende ronde rode radijzen zijn er ook nog witte en langwerpige rood-witte langwerpige radijzen

Tot de radijzensoort horen ook de rettich, rammenas, ijspegel en daikon (zie aldaar). Qua smaak lijken deze soorten op de radijs, qua formaat zijn ze totaal anders. Een rettich bijvoorbeeld wordt al snel 30-50 centimeter lang. Een ijspegel valt op doordat het lijkt op een kleine rettich en maar 10-15 centimeter lang is.

Er zijn zes radijsachtigen, cultuurvariëteiten.

Hiertoe behoort naast de radijs zelf, de rammenas (de rettich is de witte rammenas), de daikon (die bij ons weer als witte rammenas wordt betiteld), de groene radijs (luobo).  Een van de grootste radijzen is de Sakurajima, die gemiddeld genomen zo’n 6 kg is en 50 cm doorsnee.

In smaak verschillen ze nauwelijks

De smaak is meestal scherp, peperachtig.  Naargelang het ras en de groeiomstandigheden kunnen ze meer of minder pikant zijn. De scherpe smaak van radijs komt door de aanwezigheid van mosterdoliën (glucosinolaat, myrosinase). Deze gaan een reactie aan met de enzymen die in de schil zitten. Wie niet van deze peperachtige smaak houdt, kan de radijsjes schillen.

De kleur van de radijs wordt bepaald door anthocyanen. Voor rood is dat de anthocyaan pelargonidine. Voor paars is het cyanidine.

Radijs is een snelgroeiend gewas dat in verschillende seizoenen kan worden verbouwd:

• Voorjaar: Gezaaid in maart en april, geoogst in mei en juni.
• Herfst: Gezaaid in augustus en september, geoogst in oktober en november.

Radijsjes bevatten veel water (95%), ze zijn rijk aan voedingsvezels (vooral het onoplosbare lignin) en vitamine C, B3 en flavonoiden.

Glycemische index  15     Glycemic load  0.5   Nutri-Score = A

Radijs is een voedzame, knapperige en pittige wortelgroente die laag is in calorieën en koolhydraten. Het biedt tal van culinaire mogelijkheden en past goed in een koolhydraatbewuste voeding.

AANKOOP

Radijzen zijn het ganse jaar verkrijgbaar, maar ze komen het best tot hun recht in het vroege voorjaar en in de nazomer: van april tot augustus.

Radijzen worden meestal per bosje verkocht. Let erop dat ze er fris en stevig uitzien. Bij lichte vingerdruk mag de radijs niet rimpelen. Het loof moet er frisgroen uitzien en de knolletjes moeten stevig zijn. In de zomer zijn de kleinere het lekkerst.  ’s Winters de grotere.

Radijs kan makkelijk voos (sponzig) worden als gevolg van wateronttrekking door de verdampende bladeren. Er zijn echter rassen die weinig gevoelig zijn voor het voos worden.

BEWAREN

Radijzen zijn weinig geschikt om te bewaren. Er gaat uiteindelijk niets boven de smaak van een vers geplukte radijs.

Bij een gewone (kamer)temperatuur gaat het loof al na een dag flink achteruit.

Zonder loof kun je radijsjes in de koelkast enkele dagen bewaren (maximum vijf dagen). Het beste doe je ze in een plastic zakje met gaatjes om uitdroging te voorkomen.

Radijzen met loof zijn minder lang houdbaar.

Voelen de radijzen na een tijdje wat slapper aan, dan kan je ze een oppepper geven door ze in ijskoud water te leggen. Maar niet te lang: hoe meer water ze opzuigen, hoe groter het smaakverlies.

Je kan radijsjes ook goed in zoetzuur inleggen.

INVRIEZEN

Rauwe radijzen zijn niet geschikt om in te vriezen. Dit komt omdat radijsjes uit veel water bestaan waardoor ze papperig worden bij het ontdooien. Gerechten met radijzen kan je wel invriezen, op voorwaarde dat je de radijzen dus eerst gestoofd of gekookt hebt.

Portie: 1 bos +/- 100 gr – 1 (rode) radijs 8gr.

Om radijsjes schoon te maken moet je alleen het loof en het wortelpinnetje wegsnijden. Spoel ze nog even en ze zijn hapklaar. Schillen hoeft niet.

Radijs is een veelzijdige groente die op verschillende manieren kan worden bereid:

• Men kan ze verwerken in salades of borrelhapjes, soep, aardappelpuree.
• Geroosterd: Versterkt de natuurlijke zoetheid en vermindert de pittigheid.
• Gefermenteerd: Zoals in kimchi of pickles, voor een unieke smaak en extra probiotica.
• 
• Soepen en stoofschotels: Voeg plakjes radijs toe voor extra smaak en textuur.

De bolletjes worden meestal rauw gegeten, vaak gedoopt in wat zout maar kunnen ook gemarineerd, gekonfijt, gestoofd en gewokt worden.

De pittigheid van de radijs zit ‘m in de schil. Deze smaak kun je verminderen door de radijs te schillen of te verwarmen. Het verwarmen van radijs zorgt ervoor dat de zoetere smaken van de radijs naar boven komen en de pikante smaak verdwijnt.

Radijsjes lenen zich ook uitstekend tot inmaken in zuur.

Bereidingstijden

Met het loof van het radijsje kan je ook aan de slag. Gebruik het bijvoorbeeld in pesto, een salade of voeg het toe aan soep, smoothie of omelet. Maar wees zuinig met de blaadjes, ze durven nogal pittig te zijn.

No waste

Radijsbladeren zijn eetbaar en voedzaam. Voeg ze toe aan salades, smoothies of soepen.

Van radijs wordt ook radijsolie gemaakt, een biologische brandstof.

In de Mexicaanse stad Oaxaca wordt op 23 december La Noche de Rábanos gehouden, de Nacht van de Radijs. Een officiële wedstrijd tussen kunstenaars om het meest aantrekkelijk beeld te maken met radijzen.

In Hall, in Tirol (Oostenrijk) wordt elk jaar op de laatste zaterdag van april het Radieschenfest gehouden.

Leg gesneden radijs op ijswater om deze knapperig te houden. Door het koude water krult de radijs een klein beetje op. Voze radijzen drijven in water.

Een radijs in een ijsklontje voor de borrel.

Gebruik de radijsbladeren in salades of pesto, ze zijn rijk aan voedingsstoffen.