De pruimensoorten zijn vooral afkomstig vanuit de streken Azië en Japan, China en Zuidelijk Rusland. De herkomst van de pruim is onbekend, ze zijn nooit in het wild aangetroffen maar alleen bij menselijke nederzettingen. Men vermoedt dat de pruimenteelt al meer dan 4.000 jaar bestaat. De Europese cultuurpruim bestaat in vele rassen.

Pruimen groeien aan bomen die 3 tot 7 meter hoog kunnen worden. De schil van de pruim kan in verschillende kleuren uiteenlopen; van lichtgeel en geelpaars tot rood, en paarsblauw tot blauwzwart.

De vorm kan zowel rond, ovaal als langwerpig zijn. Het vruchtvlees van de pruim is doorgaans zoet, maar er zijn ook soorten die zoetzuur of zuur smaken. Er bestaan veel soorten rassen pruimen die niet alleen in kleur, smaak of vorm, maar ook in (vezel)structuur en sappigheid variëren. Het zijn steenvruchten, die een harde en oneetbare pit in het midden van de vrucht dragen. Pruimen zijn rijp in de nazomer.

De geurige vruchten worden onderverdeeld in Europese soorten en Aziatische soorten. De Aziatische pruim is vaak groter en ronder dan de Europese.

Soorten

 Tot de cultuurpruim Prunus domestica behoren:

• De tafelpruimen, die groot en vaak sappig zijn
• De kleinere, langwerpige en nogal droge kwetsen, die veel in bereidingen van jam (moes) of jenever, gedestilleerde dranken gebruikt worden: Zwetschenwasser , silvovitsj.
• De mirabellen of kroosjespruimen worden vaak tot een andere soort gerekend, namelijk Prunus insititia maar ok als ondersoort van de domestica. (zie aldaar)

Tot de soort Prunus salicina (synoniem: Prunus triflora) behoren de Japanse pruimen. De Japanse pruimen bloeien vroeger dan de Europese cultuurpruimen waardoor zeer kwetsbaar door de vorst. Deze teelt is inmiddels vrijwel verdwenen in onze contreien. Ze worden eveneens geteeld in Californië. De vruchten van de Japanse pruimen vallen op door de meestal grote ronde tot hartvormige vruchten met stevig vruchtvlees, dat transport over grotere afstand mogelijk maakt.

Er bestaan meer dan 2000 soorten pruimen, de voor ons belangrijk rassen:

• Opal: Middelgrote vruchten, roodblauw op gele ondergrond. Goede smaak. Pluktijd eind juli/begin augustus.

• Jubileum: Zeer grote ovale roodpaarse vruchten. Smaakt alleen goed indien goed gedund en volledig rijp geplukt. Pluktijd derde week augustus.

 

• Victoria (ofwel Reine Victoria) is de beste pruim: Grote langwerpige vruchten, rood op gele ondergrond. Pluktijd eind augustus/begin september. De Victoria is als handpruim geschikt maar ook geschikt om in te maken.

 

• Bleue de Belgique: Middelgrote blauwe vruchten. Goede kwaliteit. Pluktijd ongeveer gelijk met Victoria.

Nog te vermelden:

Reine-Claude Verte: Dit is de beroemde Reine-Claude (zie aldaar) met de kleine ronde groene vruchten. Indien rijp geplukt, is dit qua smaak de koningin onder       de pruimen met een heel specifiek eigen aroma. Pluktijd eind augustus/begin september.

Pruimen bevatten vele antioxidanten en veel vitaminen en mineralen, zoals kalium, magnesium en vit. K.

Glycemische index: 35-53       Glycemische load   3.9     Insuline index 25

Pruimen zijn zeer geschikt om constipatie tegen te gaan. De aanwezige vezels en sorbitol zijn hiervoor verantwoordelijk.

AANKOOP

Pruimen zijn verkrijgbaar van juni tot en met oktober. Pruimen uit onze contreien in augustus en september. De overige maanden (juni, juli en oktober) zijn er pruimen uit Frankrijk en Spanje verkrijgbaar. Pruimen zijn zelfs in de wintermaanden verkrijgbaar, deze pruimen zijn afkomstig uit Chili en Zuid-Afrika. Daarnaast zijn pruimen in gedroogde vorm (pruimedanten) het hele jaar verkrijgbaar.

Kijk vooral niet naar de kleur van een pruim. Vaak wordt gedacht dat de dieprode kleur van een pruim een teken van rijpheid is, maar dat is het niet. Kijk naar de schil, die moet zacht en glad zijn. Ziet de schil van een pruim er gerimpeld of slap uit, dan koop je ze beter niet.

Kies steeds stevige pruimen, bij een lichte vingerdruk mag de vrucht iets meegeven. Te harde pruimen zijn nog niet rijp genoeg. Gedeukte exemplaren laat je beter liggen.

BEWAREN

Bewaar ze op een koele plaats buiten de koelkast: dat is beter voor de smaak, de geur en het narijpen. Pruimen zijn buiten de koelkast zo’n zes 6 dagen houdbaar. Te koude temperaturen verstoren de narijping van de vrucht.

Bewaar pruimen in een brede bak zodat ze zo min mogelijk op elkaar liggen. Leg op de bodem van de bak een gevouwen handdoek. Dit beschermt de pruimen tegen kneuzen en schimmelvorming. Bij een temperatuur van 1 tot 4°C zijn ze 1-2 weken houdbaar.

Invriezen: Pruimen kun je ook invriezen en zijn dan 12 maanden houdbaar.

Drogen

Is het pruimenseizoen voorbij? Niet getreurd. Tot de nieuwe oogst volgend jaar kun je gezond genieten van gedroogde pruimen (pruimedanten).

Je kan pruimen drogen in de zon, of gedurende 18-24u bij 80°C in een droogkamer of volgens onderstaande techniek. Tijdens het drogen blijven de vezels behouden en ontwikkelen ze een volle smaak dankzij hun geconcentreerde suikers en zuren en dankzij bruiningsreacties waarbij ook karamel- en roosternuances ontstaan, evenals de bruinzwarte kleur.

Pruimen drogen:

• Dompel de rijpe pruimen in kokend water zodat de waslaag die op het velletje van de pruimen aanwezig is verdwijnt
• Doe de pruimen meteen in koud water.
• 
• Snijd de pruimen doormidden en verwijder de pit.
• Neem een bakplaat met antiaanbaklaag of leg een velletje bakpapier op uw bakplaat en leg uw pruimen met het vruchtvlees naar beneden op de bakplaat.
• Open dan uw oven (57°C) en plaatst een dunne houten lepel tussen de deur van uw oven. Hoelang de pruimen moeten drogen is afhankelijk van de grote van de pruimen, de temperatuur van uw oven en het vochtgehalte van de pruimen. Kijk regelmatig (de eerste keer na 4u). Als u in de pruimen knijpt en er komt geen vocht meer uit zijn ze klaar.
• Neem een droge weckpot of pot die u luchtdicht af kunt sluiten en bewaar hierin uw gedroogde pruimen.

Veel voorkomende pruimen:

https://www.gastronomixs.com/nl/kennis/warenkennis/pruim

1 pruim = +/- 40g.

Pruimen kun je met schil eten. Ze smaken lekker zoet, sommige variëteiten zijn zoetzuur of aangenaam zuur. Ze doen het ook goed in desserts, gebak of bij ijs. Je maakt er lekkere compote, moes, jam, gelei, chutney of saus van. En ook bij wildgerechten zijn pruimen populair.

Als pruimen overrijp worden verwerk je ze beter tot confituur of compote.

Pruimedanten vormen een prima snack en worden ook gebuikt in allerlei gerechten voor extra smaak.

• Kruisingen van pruimen en abrikozen heten pluots – apriplum als er meer pruimen in het voorgeslacht zitten, en plumcots – aprium als abrikozen de hoofdrol hebben gespeeld. De namen zijn samentrekkingen van de Engelse namen voor pruim (plum) en abrikoos (apricot). Plumcots en apriplums zijn eerste-generatiekruisingen, pluots en apriums zijn latere generaties.
  • De pluot is een complexe kruising waarbij meer dan 50% van het erfelijke materiaal afkomstig is van de Japanse pruim: Daardoor lijkt de pluot meer op een pruim dan op een abrikoos (zie aldaar).
  • De aprium is een complexe kruising waarbij meer dan 50% van het erfelijke materiaal afkomstig is van de abrikoos. Daardoor lijkt de aprium meer op abrikoos dan op pruim. De vruchten van de aprium hebben een hoog suikergehalte en een complexe smaak (zie aldaar).
• Pluots of plumcots zijn meestal zoeter en hebben een complexere geur dan pruimen.
• Pruimen van Aziatische rassen zijn vaak groter en ronder en kunnen van geel tot paars variëren.
• Umeboshi zijn ingelegde Japanse nog groene pruimen.
• Gele pruimen hebben een hoger suikergehalte dan de donkergekleurde varianten.
• De pit laat het beste los van het vruchtvlees als de vrucht helemaal rijp is.

Pruimen ontvellen (zoals tomaten):

• Breng een ruime hoeveelheid water aan de kook.
• Snijd de pruimen aan de onderzijde kruislings in met een scherp mesje.
• Dompel de ingesneden pruimen 10 seconden onder in het kokende water.
• Koel direct terug in een kom met ijswater.
• Ontvel de pruimen door de velletjes met een klein mesje te verwijderen.