MELOEN
Meloenen worden sinds eeuwen gegeten. Zelfs de Grieken en de Romeinen aten van deze heerlijke vrucht. De dunne stengels zijn rond en buigzaam. Ze bezitten hechtrankjes, waarmee ook echt geklommen kan worden.
De teelt van meloen komt overeen met de teelt van komkommers, maar iets moeilijker. De planten vragen een hoge groeitemperatuur. Ze houden van warme, losse en diep bewortelbare grond (diep spitten). Meloenen moeten aan de plant rijp worden.
Meloenen laten zich goed kruisen tot andere soorten. Hierdoor is er een enorme variatie te koop. Alle meloenen smaken zoet, maar ze hebben allemaal een eigen smaak en textuur. De smaak van meloenen kan variëren en is mede afhankelijk van het suikergehalte. De ene meloen is de andere niet, proef het seizoen!
Tegenwoordig kennen we al meer dan 70 soorten meloen. Ze worden vaak opgedeeld in watermeloen, zomermeloenen en wintermeloenen.
De watermeloen is heel verschillend ten opzichte van de zomer- en wintermeloenen door de textuur en kleur van het vruchtvlees, de smaak, de schil, het uiterlijk en de ligging van de zaden.
Zomermeloenen (cantaloupe, galia, charentais) zijn heel geurig en bederfelijk en hebben meestal een ruwe schil. Wintermeloenen (honing- of suikermeloen) zijn een stuk minder geurig en bederfelijk.
Er zijn veel verschillende soorten meloenen, Elk van deze soorten heeft een unieke smaak en textuur.
BEKENDE SOORTEN
-
Gladde Meloenen:
- Amrillo liso of Honingmeloen (Cucumis Melo) al duizenden jaren bekend in Iran en India en Egypte. De gele meloenen hebben eerder de vorm van een rugbybal dan de gebruikelijke ronde vorm van een meloen. Het is een ovale vrucht met een gele schil met groeven in de lengterichting. Het vlees binnenin is lichtgroen tot geel en het heeft een zoete, verfrissende en lichte smaak. Spanje is het belangrijkste productieland van dit meloenenras. De aanvoertijden liggen tussen september en januari.
-
- Honeydew ook Honingdauwmeloen genoemd, is de Amerikaanse naam voor de Franse White Antibes. De schil is glad en geel van kleur, het vruchtvlees is oranje. Honeydew meloenen groeien op de volle grond of in kassen in zonnige gebieden, zoals Frankrijk, Chili, Zuid-Afrika en Israël. De honeydew meloen is van juli tot september verkrijgbaar.
-
- Piel de Sapo (paddenhuid) of Gele honingmeloen, kerstmanmeloen is een zoete eivormige meloen uit Spanje. Het vruchtvlees van deze meloen is wit tot crèmekleurig, supersappig met een heerlijk zoet aroma. De schil lijkt op de huid van een pad. Daaraan dankt deze meloen ook zijn naam (piel = huid, sapo = pad). Qua smaak is deze meloen een topper: het witte vruchtvlees smaakt heerlijk zoet. De meloen is verkrijgbaar van juli tot september.
-
Netmeloenen
Netmeloenen hebben een kurkachtig lichtbruin of wit netwerk op de schil. Het is een kruising tussen een suikermeloen en een Cantaloupe.
Galiameloen: Hij werd voor het eerst geteeld in Israel in de jaren 70. Galia’s worden nu geteeld in Brazilië, Spanje, de zuidelijke delen van de VS, Costa Rica en Panama. Ze hebben een geurig aroma en een zoete smaak; de rand is goudgroen gekleurd en het vlees is lichtgroen. Ze wegen +/- 1 kg. De galiameloen heeft meer vruchtvlees dan andere meloensoorten
-
Ogenmeloen
De ogenmeloen is een kruising tussen een Cantaloupe- en een netmeloen. Deze meloen is genoemd naar Ogen, de kibboets in Israël waar deze meloen voor het eerst werd geteeld. De schil is glad, oranjegeel en heeft een lichte segmentverdeling met groene strepen tussen de segmenten. Het vruchtvlees is crèmekleurig
tot lichtgroen, sappig, aromatisch en ruikt bij rijpe exemplaren zeer sterk. De Ogenmeloen wordt geteeld in Frankrijk, Israël en Spanje.
-
Cantaloupemeloen: (melo var. Cantalupsis))
Ze zijn rond of iets afgeplat van vorm en zijn aan de buitenkant verdeeld in segmenten of bedekt met wratachtige knobbels. (zie aldaar)
- Charentais of cavaillon meloen: De van oorsprong Franse charentais meloen is beroemd om zijn zoete smaak en aroma. Deze soort staat bekend als de fijnste onder de meloenen. De schil van de relatief kleine meloen is dun en lichtgroen van kleur met wat donkere strepen. De vorm is iets afgeplat rond. Het opvallende aan de groene charentais is het feloranje vruchtvlees dat zeer smakelijk is. De groene charentais wordt rijp geoogst.
- Oranje Ananas meloen. Ook genoemd Kantaloep meloen, Ananasmeloen Tijgermeloen. Het zijn vrij grote, geribde meloenen. Van buiten zijn ze crèmekleurig geel, met groene vlekken die bij rijpe meloenen oranjerood worden. Het vruchtvlees is oranjekleurig en heerlijk zoet.
- Noord-Amerikaanse Cantaloupe ( melo var. Reticulatus)
- Honey Dew Meloen (Cucumis melo var. Inodorus)
-
Watermeloen
De donkergroene watermeloen bestaat voor 95% uit water! Anders dan bij andere meloenen bevinden de pitten zich niet bij elkaar in de holte in het midden, maar verspreid ingebed in het vruchtvlees. Hij kan wel 7 kg wegen.
-
Cumelo (Barattiera):
Dit is een eeuwenoude vrucht die alleen in Pugliese bodem groeit, een nieuwkomer op de markt uit Puglia. Deze vrucht groeit tussen de eeuwenoude olijfbomen waar Puglia zo beroemd om is, in een perfecte harmonie die hier en daar alleen wordt onderbroken door een vijgenboom. Het is een soort combi van een komkommer en een meloen, een vergeten groente die een come back maakt.
De cumelo is de hele zomer door verkrijgbaar, tot eind september. De smaak van de cumelo neigt iets meer naar komkommer dan naar meloen, maar dan wel wat zoeter en vooral ook wat steviger qua bite.
Het seizoen voor meloenen loopt typisch van de late lente tot het midden van de herfst, afhankelijk van het type meloen en het klimaat van de regio. Watermeloenen zijn bijvoorbeeld vaak verkrijgbaar in de zomer, terwijl Cantaloupes meestal in de late lente en vroege zomer worden geoogst.
Voedingswaarde
Een meloen bestaat voor 85-95% uit water en bevat veel vitamine C ze ijn ook een goede bron van vitamine C, vitamine A, kalium en antioxidanten en bètacaroteen.
Cavaillon GI 65, GL 5.2 Watermeloen GI 72-75 GL 5.6 Cantaloupe 65+9 Honeydew 62
De glycemische index is vaak afhankelijk van de rijpheid (suikergehalte), het vetcontent.
ZUCSU: Meloenen bevatten natuurlijke suikers, maar ze zijn ook laag in calorieën en bevatten veel vezels en water. Als onderdeel van een uitgebalanceerd dieet kunnen meloenen een gezonde koolhydraatbewuste keuze zijn, vooral in vergelijking met bewerkte suikerrijke snacks.
100g | Energie | Eiwit | Vetten | Koolhydraten | Suikers | Vezels |
Cavaillon | 51 kcal | 1.2g | 0g | 11.1g | 10.6g | 0.83g |
Galia | 21 kcal | 0.6g | 0g | 4.3g | 3.8g | 0.56g |
Watermeloen | 30 kcal | 2g | 0g | 5.2g | 4.7g | 0.6g |
Honingmeloen | 23 kcal | 0.6g | 0g | 4.3g | 4.3g | 0.7g |
Honey Dew Melon | 30 kcal | 0.9g | 0g | 6.3g | 6.3g | |
Piel de Sapo | 31 kcal | 0.63g | 0g | 6.77g | 6.77g |
Bron Nubel -Nevo
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
AANKOOP
Meloenen worden het ganse jaar geïmporteerd. Ze worden vooral geïmporteerd uit landen als Spanje en Israël.Ze kunnen narijpen op kamertemperatuur.
Rijp geoogste meloenen zijn ongeveer 3 dagen goed eetbaar. Meloenen waarvan de schil nog groen is maar het vruchtvlees al begint te rijpen, kun je 7 à 8 dagen eten na de oogst. Dit doet men vooral bij netmeloenen.
Let er bij aankoop op dat de meloen stevig aanvoelt: ze mogen geen zachte plekjes hebben. De schil van de meloen moet er ook gaaf uit zien. Wanneer een meloen sterk ruikt en wat meegeeft wanneer je aan de onderkant lichtjes drukt, is ze rijp.
Sinds kort is er ook een Belgische meloen op de markt on de naam van BelOmelon, een mooie zoete meloen met een hoge Brix waarde.
Over het algemeen wordt de piel de sapo rijp verkocht, maar om er zeker van te zijn dat hij niet overrijp of droog is kun je erop kloppen. Bij een hol geluid zit je goed.
De kwaliteit van een watermeloen kun je extern beoordelen. De meloen moet zwaar aanvoelen voor zijn omvang, de schil moet wat gele kleur vertonen (teken van goede rijping), en de schil moet dof klinken wanneer je erop tikt. Als de meloen hol klinkt, is deze rijp.
Watermeloenen worden in verschillende vormen geteeld (gemakkelijker transport).
BEWAREN
Meloenen bewaar je best op een koele plaats bij een temperatuur tussen 10-13°C of in de koelkast. Wanneer je meloenen in de koelkast bewaart wikkel je ze best in aluminiumfolie, anders gaat alles naar meloen ruiken en smaken. Een ongesneden meloen kan tot 14 dagen buiten de koelkast bewaard worden.
Eenmaal gesneden, kan een meloen tot 2 dagen in de koelkast bewaard worden, mits ingepakt in huishoudfolie..Een aangesneden meloen is gevoelig voor vochtverlies en is daarom het beste in plastic gewikkeld te bewaren.
De Galiameloen:
Galia’s worden het best bewaard op 6°C. Aan de kleur en de geur van een Galia kan je bepalen of hij rijp is. Rijpe Galia’s zijn meer geel dan groen en zullen een tropische meloengeur afgeven aan de steelkant.
De Watermeloen:
De watermeloen bewaar je altijd in de koelkast. In de koelkast is watermeloen nog een aantal dagen houdbaar.
De Cantaloupe meloen:
Cantaloupe meloenen worden het best bewaard op 3°C. Je weet dat een Cantaloupe rijp is als hij zwaar aanvoelt voor zijn grootte en een aangename geur heeft. De steelkant moet ook enigszins zacht zijn.
De gele honing meloen:
Gele meloenen worden het best bewaard op 10°C. Voor een optimale smaak worden ze best geserveerd op kamertemperatuur. Je weet dat een gele meloen rijp is als hij zwaar aanvoelt voor zijn grootte en stevig is. Als hij echter niet “meegeeft” wanneer je op het oppervlak duwt, dan is hij nog niet helemaal rijp. Nog een goede indicator is aan de steelkant van de vrucht te ruiken, ze moet een pittige meloengeur hebben.
INVRIEZEN
Je kan meloen invriezen. Bij een temperatuur van -18°C kunt u stukjes meloen nog zo’n 12 maanden bewaren in de vriezer.
Bereidingswijze
Meloenen zijn veelzijdig en kunnen op verschillende manieren worden gebruikt in de keuken. Ze zijn heerlijk als vers dessert, toegevoegd aan fruitsalades, smoothies of als basis voor verfrissende drankjes. Meloenen kunnen ook worden gecombineerd met hartige ingrediënten zoals feta, munt en olijfolie voor een verrassende smaakcombinatie.
De meloen is een vrucht die vaak rauw wordt gegeten en een frisse, zoete smaak heeft. Meloenen bestaan voor ongeveer 80% uit water en bevatten daardoor weinig calorieën.
Meloenen smaken lekker fris, de zoetheid varieert al naargelang de soort. Je kan de meloenen uitlepelen of het vruchtvlees in stukjes snijden.
Het schoonmaken van de meloen is vrij simpel.
Het is raadzaam de meloen voor het aansnijden te wassen omdat de schil van een meloen op het land besmet kan worden met micro-organismen. Snijd de meloen doormidden en snijd in kleinere plakken. Verwijder eventueel de pitten. Je kunt de meloen zo uit de schil eten of de schil van het vruchtvlees verwijderen.
Meloenen kan je ook gratineren, grillen, bakken, pureren, karamelliseren, flamberen, marineren, infuseren.
Meloenen bevatten een eiwitverterend enzym (cucumisine), dat verhindert dat gelatinegels opstijven, tenzij dat het enzym door koken gedenatureerd wordt of een overmaat aan gelatine wordt gebruikt.
No waste
Bewaar de schillen en zaden van de meloen om te gebruiken in zelfgemaakte fruitsappen of smoothies.
De schil van de watermeloen kan verwerkt worden in zoete of zure conserven.
Meloenpitjes kunnen geroosterd (en gemalen) worden gegeten of er kan drank van gemaakt worden.
Info
In Japan zijn ze in de ban van de Yubari meloen, een meloen met een perfecte vorm en kleur en de fijnste smaak, die voor veel geld geveild wordt. De Yubari King is de meest prestigieuze meloenensoort in Japan. In 2008 werden twee meloenen voor 2,5 miljoen yen geveild, zowat 18000 € aan de huidige wisselkoers.
Chef’s advies
Je kan de meloen in dikke plakken snijden in de vorm van een driehoekje. Prik onder in de meloen een ijscostokje en vries de plakken los van elkaar minimaal vier uur in. Leg ze niet op elkaar in de vriezer, want dan plakken ze aan elkaar vast. Met deze ijsjes voorkom je verspilling en heb je een lekkere én gezonde traktatie op een warme zomerdag!