Oorspronkelijk is dille afkomstig van het Zuid-Rusland Midden-Oosten en Zuid-Europa. Het is vermoedelijk door monniken in de rest van Europa verspreid. waar het al duizenden jaren wordt verbouwd en gebruikt. Het is een van de oudste bekende kruiden, die al vermeld wordt in de Bijbel, de Egyptische papyrusrollen en de Griekse en Romeinse geschriften.

Tijdens de middeleeuwen was dille een kruid dat men gebruikte in de strijd tegen de heksen! Het is inheems in Zuid Azië en India. Een soortgenoot (Anethum sowa) komt uit India.Dille vormt meestal maar één taaie stengel die tot 120 cm hoog kan worden. De stengels zijn hol en vertakt, en hebben een groene of rode kleur.Het heeft fijne, blauwgroene naaldachtige gevederde bladeren met een heerlijk frisse smaak van licht citrus en anijs..  Deze blaadjes zijn iets breder dan de vergellijkbare blaadjes van venkel.

Dille bloeit in de zomer met wit, gele bloemetjes die in kleine schermen staan, per 10-20 gegroepeerd en in het najaar aromatische zaden (splitvruchten) vormen. . Deze vruchten zijn ovale, platte, bruine zaden, die een aromatische geur en smaak hebben.

De zaadjes verschijnen in de loop van de zomer op de plant, deze kunnen gebruikt worden in gerechten als in thee. Ze smaken als kwarwijzaad, maar zijn platter en lichter van kleur. Vanaf de bloei duurt het 40-50 dagen voor de zaden voldoende rijp zijn om te oogsten. Ze worden vlak voor ze rijp zijn geoogst door de bloemschermen in hun geheel te plukken en te drogen.

Het seizoen voor dille loopt van de late lente tot de vroege herfst. In de zomer bereiken de bladeren hun maximale smaak en aroma.

Het kruid speelt een belangrijke rol in de keukens van de Scandinavische en Baltische landen, Duitsland, Polen en Rusland.

Behalve rijk aan water en vitaminen (vit.C) is dille ook een goede bron van mineralen (kalium, ijzer en calcium). Het vet bestaat voornamelijk uit onverzadigde vetzuren, zoals alfa-linoleenzuur, een omega-3-vetzuur. Het bevat ook fytosterolen, die een cholesterolverlagend effect hebben.

Dille is rijk aan vitamine C en vit A (322% ADH): in 100 gram dille zit 257% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) aan vitamine A.

Glycemische index 15.  Glycemische lading = 1 Nutri score =  A

ZUCSU: Dille is een kruid dat past in een gezonde koolhydraatbewuste voeding.

De zaden zijn mineraalrijk en geschikt voor een zoutarm dieet.

Thee getrokken van dillezaadjes kan een (licht) slaapverwekkend effect hebben en kan daardoor een goede nachtrust bevorderen.

Het kauwen op dillezaadjes kan helpen tegen slechte adem.

AANKOOP

Koop verse dille op lokale markten of in de supermarkt. Kies heldergroene, stevige bosjes met frisse geur. Het hoogseizoen biedt de beste kwaliteit.

Het seizoen voor dille loopt van de late lente tot de vroege herfst. In de zomer bereiken de bladeren hun maximale smaak en aroma.

Dille is een kruid dat je zowel vers als gedroogd kunt kopen. Je kunt dille kopen in de supermarkt, de groentewinkel, de markt of de natuurvoedingswinkel. Je kunt ook zelf dille kweken in je tuin of op je balkon. Dille is het beste te kopen in het seizoen, dat loopt van mei tot oktober. Dan is de dille het meest vers en smaakvol.

Dille is heel het jaar door verkrijgbaar, in pot of vers voorverpakt in grootwarenhuizen en groentewinkels en in de zomermaanden ook in tuincentra.

Koop dille altijd vers: de stengels moeten nog stevig zijn en de blaadjes mogen niet verlept zijn en geen verkleuringen vertonen. Vers geplukte dille is niet lang houdbaar.

Dillezaad is verkrijgbaar in goed gesorteerde supermarkten en kruidenwinkels.

De beste oogsttijd is tijdens de bloei.

BEWAREN

Dille is een kruid dat snel zijn versheid en smaak verliest.

Als je de dille binnen een paar dagen wilt gebruiken, kun je hem in een vochtige keukenrol, vershoudfolie wikkelen en in een plastic zak doen. Je kunt hem dan in de groentelade van de koelkast bewaren. Zo blijft hij enkele dgen goed.tot een week goed.

Wil je hem een week bewaren snijd dan de onderkant van de stengels af en zet de dille in een glas of vaas met water. Dek het af met een plastic zak en bewaar het in de koelkast. Ververs het water om de paar dagen.

Als je de dille wilt drogen, kun je hem in een dunne laag uitspreiden op een bakplaat of een rooster. Je kunt hem dan in de oven (40-50°C), de zon of een droogmachine drogen. Zorg ervoor dat je hem regelmatig omdraait en controleert op de gewenste droogte. Gedroogde dille kun je in een luchtdichte verpakking bewaren op een koele, droge en donkere plaats. Hij blijft dan tot een jaar goed

Als je de dille langer wilt bewaren, kun je hem invriezen. Je kunt de dille fijnhakken en in een ijsblokjesbakje doen. Je kunt er dan een beetje water of olie bij doen, en de bakjes in de vriezer zetten. Zo heb je altijd verse dille bij de hand. Je kunt de dille ook in een plastic zak of een bakje doen, en zo invriezen. Zo blijft hij tot zes maanden goed.

Maak dilleazijn of dilleolie door de dille te overgieten met azijn of olie. Laat het mengsel een paar weken trekken op een donkere en koele plaats. Zeef de dille eruit en bewaar de azijn of olie in een gesteriliseerde fles. Gebruik de dilleazijn of dilleolie om salades, vis of groenten op smaak te brengen

Bewaar het zaad in een donkere pot.

Bewaar de blaadjes liever in de diepvries dan gedroogd, dat komt ten goede aan de smaak.

INVRIEZEN

Verse dille kan ook worden ingevroren, maar is daarna niet meer geschikt om als garnering te gebruiken.

De smaak van dille is fris licht anijsachtig (dille-ether) maar overheersend. Het blad is milder van smaak dan het zaad. Dille kan zowel in warme als koude bereidingen worden toegepast.

Voeg verse dilleblaadjes altijd kort voor het serveren toe, anders verliezen ze hun aroma. Dille is de smaakmaker bij uitstek voor visgerechten maar ook voor kip, kalfsvlees, en kaas. Onrijpe schermen en bladeren zijn smaakmakers van zure room, yoghurtgerechten, sauzen, salades, vlees en vis.

Dille wordt niet meegekookt en niet gecombineerd met andere kruiden (tenzij knoflook, mosterdzaad, peterselie of uien), omdat het dan zijn smaak verliest.

Dille voegt verfijning toe aan visgerechten, sauzen, salades en augurken. Probeer het als garnering voor soepen of in zelfgemaakte kruidenboter.

Je kan dille gebruiken

• Je kunt dille gebruiken als een saladekruid, door de fijngehakte blaadjes te mengen met sla, komkommer, tomaat, radijs, avocado of andere groenten.
• Je kunt de dille gebruiken als een sauskruid, door de fijngehakte blaadjes te mengen met yoghurt, kwark, roomkaas, mayonaise, crème fraîche of zure room.
• Je kunt de dille gebruiken als een marinadekruid, door de fijngehakte blaadjes te mengen met olijfolie, citroensap, witte wijn, sojasaus, honing, zout en peper.
• Je kunt de dille gebruiken als een soepkruid, door de fijngehakte blaadjes toe te voegen aan een bouillon van groenten, kip, rund of vis.
• Je kunt de dille gebruiken als een bakkruid, door de fijngehakte blaadjes te mengen met bloem, suiker, bakpoeder, zout, boter, melk en eieren.

Dillezaad is zacht, zoet en kruidig en doseer je best met mate. De fijnste smaak zit in de verse, onrijpe, groene zaadhoofden. Deze hoofdjes geven smaak aan dille-inmaak, azijn, Gravad Lax en aardappelsalade. Zaden worden ook gebruikt in marinades en thee.

De bloemschermen van dille smaken zoeter dan de bladeren, met een vleugje munt.  De bladeren hebben een milde, warme smaak. Prachtige goudgele bloempjes, elk met een eigen steeltje handig bij verwerking als garnering.

Gedroogde dille is vaak minder lekker, daar zit gauw een bijsmaakje aan. Het gedroogde dillezaad kan worden gebruikt voor het wecken of inleggen van komkommers en augurken.

No Waste

• Je kunt de stengels en de bloemen van de dille gebruiken als een natuurlijke decoratie voor je huis, tuin of tafel.
• Dillestelen bevatten veel smaak en kunnen worden gebruikt bij het maken van bouillon of in marinades.
• Je kunt de zaden van de dille gebruiken als een natuurlijke smaakmaker voor je gerechten, dranken of conserven. Ze hebben een pittige, anijsachtige smaak, die goed combineert met komijn, koriander, venkel of karwij. Je kunt de zaden roosteren, malen of kneuzen om hun aroma vrij te maken. Je kunt de zaden toevoegen aan soepen, sauzen, stoofschotels, marinades, dressings, pickles of thee.
• Droge dillezaadjes zijn ook geschikt voor kruidenmengsels

Dille-zaad wordt ook ‘Sermoenzaad’ genoemd: kinderen kregen vroeger wat dille-zaad, om op te kauwen tijdens de -soms lange- preken in de kerk.

Dille gedijt niet goed binnenskamers, beter op de vensterbank of in een grotere pot op het terras mits voldoende water en voedsel.

Men zaait dit keukenkruid best ter plaatse, omdat het zich moeilijk laat verplanten.

 

• Combineer dille met zure ingrediënten zoals citroen om de frisheid te versterken.
• Gebruik het spaarzaam, want de smaak kan snel overheersen.
• Gebruik altijd verse dille als het kan, want gedroogde dille heeft veel minder smaak en aroma