CIDER
Cider wordt gemaakt en gedronken in veel verschillende landen. De smaak varieert van droog en bruisend tot zoet en zacht, afhankelijk van de gebruikte appels en het fermentatieproces. Het is een eeuwenoude drank die populair is in verschillende culturen, vooral in Europa, met een rijke geschiedenis in landen als Engeland, Frankrijk, Spanje en Ierland. De meeste cider wordt gemaakt (600 miljoen liter per jaar) en gedronken in het Verenigd Koninkrijk waar het met name in Zuid-Engeland populair is. Polen is de grootste producent van appels in Europa, maar kent pas sinds kort een opkomst van cider. Buiten Europa wordt de drank op grote schaal gemaakt in Argentinië en Australië, maar ook in andere landen.
Cider is een drank die ontstaat door het fermenteren van appelsap, waarbij gist de suikers in het sap omzet in alcohol en kooldioxide. Cider kan zowel bruisend als stil zijn en varieert in alcoholpercentage, meestal tussen de 3% en 8%. Er zijn ook varianten met een hoger alcoholgehalte die soms aangeduid worden als “hard cider”. De smaak van cider is afhankelijk van de appels die worden gebruikt en het fermentatieproces, en kan variëren van droog tot zoet, evenals van zacht tot scherp.
In België maken, naast artisanale ciderieën die met verse appels werken, industriële producenten de alcoholische appeldrank.
Nederland heeft geen traditie op het gebied van cider.
De smaak en uiterlijk van cider kan sterk variëren
- Hij kan in eerste instantie geclassificeerd worden van zoet naar droog. Hoe hoger het suikergehalte, hoe lager het alcoholgehalte van de cider.
- De zoete cider (minder dan 3° alcohol) die gedronken wordt bij crêpes of bij nagerechten is zeer fruitig.
- De halfdroge cider heeft een alcoholpercentage tussen de 3° en 5°,
- De droge cider (meer dan 4°), iets bitterder en sprankelender is.
- Het uiterlijk van de drank gaat van troebel door het bezinksel, naar volledig helder.
- De kleur varieert van lichtgeel, via oranje naar bruin. De verschillen in kleur en helderheid worden voornamelijk veroorzaakt door de mate van filtering tussen het persen en het fermenteren. Er zijn ook appelrassen die een volkomen heldere cider geven zonder dat er filtering aan te pas komt.
- Er worden ciders met en zonder koolzuur gemaakt; de variant met koolzuur komt echter het meest voor. Troebele, niet-koolzuurhoudende cider met een hoog alcoholgehalte wordt ook scrumpy genoemd en is een traditionele drank in het zuidwesten van Engeland.
Ciders van moderne massaproductie zijn qua uiterlijk nog het beste te vergelijken met mousserende wijn. De traditionele appelrassen willen de cider weleens wat donkerder en wat troebeler maken. Deze ciders hebben vaak een hoger alcoholpercentage dan het massaproduct en hebben een sterkere appelsmaak.
Appels die zijn gekweekt voor consumptie zijn ook geschikt voor het maken van cider, hoewel regionale cidermakers vaak een voorkeur hebben voor het gebruiken van een mix van gewone appels en speciale ciderappels. Er zijn veel verschillende cultivaren speciaal gekweekt voor het maken van cider. De oogst van ciderappels (niet te verwarren met gewone handappels) duurt van september tot de eerste vorst in november. Na de pluk worden de vruchten gesorteerd, gewassen. Zodra de appels geplukt zijn worden ze scratted (geplet ofwel gemalen) tot een pommage (pulp).
Fermentatie vindt plaats bij een temperatuur van 4-16 °C. Dit is betrekkelijk laag in vergelijking met andere soorten fermentatie, het draagt zodoende bij aan het behouden van het aroma van de cider. Kort voordat de gist alle suikers naar alcohol heeft omgezet, wordt de most naar andere vaten geheveld. Dode gistcellen en andere ongewenste deeltjes blijven achter in de laag bezinksel op de bodem van het vorige vat, hetgeen de klaring (helderheid) ten goede komt. Het is belangrijk om de cider zo min mogelijk bloot te stellen aan zuurstof om oxidatie, verkleuring en besmetting met bijvoorbeeld de azijnbacterie te voorkomen.
Met appel als basis kunnen speciale ciders worden gemaakt door er cranberrysap, druivensap, kersensap of frambozensap aan toe te voegen. Een cider hoeft dus niet alleen te bestaan uit appelsap.
Cider is na drie maanden vergisting geschikt om te drinken, maar meestal blijft het nog zeker drie jaar in de vaten rijpen.
- De betere kwaliteiten cider, de cidre bouché kunnen gemaakt worden door middel van de champagne-methode. Dit is echter kostbaar en vereist speciale kurken en flessen. Sommige kleine cidermakers gebruiken bierflessen, dat is goedkoper en even effectief.
- De cidre fermier wordt gemaakt op de boerderij zelf, met appels uit eigen boomgaard.
- Poiré ook wel de Normandische champagne genoemd vanwege de fijne bubbels en gouden kleur, is een cider gemaakt van peren.
Soorten
-
Droge cider: Heeft weinig restsuiker en een scherpere smaak. Vooral populair in Engeland en Frankrijk.
- Zoete cider: Bevat meer restsuiker en heeft een zachtere, fruitigere smaak.
- Brut cider: Een Franse term voor extreem droge cider, vaak bruisend en vergelijkbaar met champagne.
- Bruisende cider: Deze cider heeft koolzuur, waardoor het een sprankelende en verfrissende drank is.
- Stille cider: Heeft geen koolzuur en lijkt qua textuur meer op wijn.
- IJscider: Een zoete, geconcentreerde cider, gemaakt door bevroren appels te gebruiken voor fermentatie, wat zorgt voor een hoog suikergehalte en een intensere smaak.
- Perry: Hoewel technisch geen cider, is het een vergelijkbare drank die wordt gemaakt van peren in plaats van appels.
Voedingswaarde
Cider bevat minder calorieën dan bier of wijn, wat het een lichtere alcoholische drank maakt. Rijke bron van antioxidanten, vooral in ciders gemaakt van onbewerkte, ongefilterde appels.
Glycemische index 40-45 GL 2.5-3.0 Nutri-Score C
100 gram | Energie | Eiwit | Vet | Koolhydraten | Suikers |
Demi-Sec | 43 kcal | 0.1g | 0g | 3.8g | 3.8g |
Cider | 32 kcal | 0g | 0g | 2.4g | 2.4g |
Sec Excellence | 54 kcal | 0.1g | 0g | 3.8g | 3.8g |
Hoewel cider relatief weinig calorieën bevat, bevat het wel suikers, vooral in zoetere varianten. Droge ciders zijn een betere keuze voor koolhydraatbewuste diëten, omdat ze minder restsuikers bevatten en een lagere glycemische index hebben. Desondanks blijft cider een bron van koolhydraten door de natuurlijke suikers van appels en het fermentatieproces. Het kan met mate worden geconsumeerd, maar zoete ciders moeten worden vermeden in een strikt koolhydraatarm dieet.
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
Aankoop
Cider is het hele jaar door verkrijgbaar, maar de beste kwaliteit koop je vaak tijdens of vlak na het oogstseizoen van appels (herfst). Zoek naar ambachtelijke ciders van lokale boerderijen, vooral als je in cider-producerende regio’s zoals Normandië, Somerset of Asturië bent. Vermijd ciders met toegevoegde suiker of smaakstoffen, aangezien deze vaak van mindere kwaliteit zijn. In gespecialiseerde drankenwinkels en boerenmarkten zijn de beste variëteiten te vinden.
Er zijn industrieel vervaardigde appeldranken op de markt die als cider geafficheerd worden en het niet zijn. Op het etiket van zo’n drankje staan ingrediënten vermeld als koolzuurhoudend water, suiker, glucosestroop en aroma’s.
Bewaren
Bewaar ongeopende flessen cider op een koele, donkere plek.
Geopende flessen moeten in de koelkast worden bewaard en binnen 5-7 dagen worden geconsumeerd voor de beste smaak.Geopende flessen kunnen worden gevacumeerd om de houdbaarheid iets te verlengen tot 10 dagen.
Bereidingswijze
Droge cider is geweldig voor het maken van sauzen voor varkensvlees, kip of kalkoen. Het voegt een lichte zoetheid en een vleugje fruitige zuurheid toe aan gerechten.
Gebruik cider in marinades voor varkensvlees of gevogelte. De appeltonen passen perfect bij het vlees en helpen het malser te maken.
Fermenteer cider tot ciderazijn, die perfect is voor saladedressings en marinades.
Voeg cider toe aan cakes en desserts voor een fruitige toets, vooral in combinatie met appelkruimels en taarten.
Cider kan worden gemengd met andere alcoholische dranken, zoals gin of rum, voor bruisende en verfrissende cocktails.
No waste
Als je cider over hebt, laat het fermenteren tot azijn. Dit is een duurzame manier om geen verspilling te hebben.