CHUTNEY

Chutney vindt zijn oorsprong in India, waar het al duizenden jaren een integraal onderdeel is van de keuken. Door koloniale invloed raakte chutney in de 17e eeuw populair in het Westen, met name in Engeland, waar mango chutney een geliefde variant werd. In de 19de eeuw kwamen industrieel bereide chutneymerken beschikbaar, speciaal aangepast aan de westerse smaak.

Hoewel chutney oorspronkelijk uit India komt, worden er tegenwoordig wereldwijd varianten gemaakt, afhankelijk van lokaal beschikbare ingrediënten.

In de landen van oorsprong wordt chutney meestal vers bereid, met wat er voor ingrediënten met een sterke smaak toevallig beschikbaar zijn.

Zo’n chutney bevat geen conserveermiddelen, omdat het direct na bereiding wordt gegeten.

Aan de basis van een vruchtenpuree worden kruiden en smaakmakers toegevoegd zoals azijn, tamarinde, gember, mosterdzaad, knoflook, peper en ui.

Ook worden kruiden, zoals fenegriek, koriander en komijn gebruikt. De chutney smaakt naast scherp vaak ook zoet door toegevoegde suiker, en zuur door azijn. Een chutney wordt gemaakt door de ingrediënten samen te stampen. Daarvoor wordt vaak een stenen vijzel gebruikt.

Chutneys variëren sterk in textuur: sommige zijn glad en gepureerd, terwijl andere juist een grovere, chunky consistentie hebben. De smaakcombinaties zijn eindeloos, variërend van frisse muntchutney tot rijke, gekarameliseerde mango- of tomatenchutneys.

Soorten Chutney

Chutneys komen voor in veel verschillende soorten en smaken, afhankelijk van het hoofdingrediënt. Enkele populaire varianten zijn:

  • Mango chutney: Gemaakt van rijpe of onrijpe mango’s, vaak gecombineerd met specerijen zoals komijn, mosterdzaad en chili.
  • Tamarinde chutney: Zoet en zuur, gemaakt van tamarindepulp en suiker, vaak geserveerd bij Indiase snacks zoals samosa’s.
  • Kokos chutney: Veel gebruikt in Zuid-Indiase gerechten, gemaakt van gemalen kokos, chilipepers en kerriebladeren.
  • Munt chutney: Verfrissend en scherp, gemaakt van verse munt, koriander, limoensap en chilipepers.
  • Tomatenchutney: Een zoete en pittige chutney, vaak gekookt met suiker en kruiden zoals kruidnagel en kaneel.

In Europa en Noord-Amerika gebruikt men chutneys die langdurig kunnen worden bewaard. Daartoe worden er plantaardige olie, azijn of citroensap toegevoegd, evenals veel suiker. Zo wordt chutney op dezelfde manier houdbaar als jam.

Chutney kan het hele jaar door gemaakt worden, afhankelijk van de seizoensgebondenheid van het hoofdingrediënt. Zoete fruitchutneys, zoals mango- en perenchutney, zijn bijvoorbeeld typisch in de zomer en herfst, wanneer het fruit op zijn best is. Groene chutneys op basis van munt of koriander kunnen op elk moment van het jaar bereid worden, zolang de verse kruiden beschikbaar zijn.

Voedingswaarde

De voedingswaarde van chutney varieert sterk afhankelijk van de ingrediënten. Zoete chutneys, zoals mango of perenchutney, bevatten vaak meer suikers, terwijl kruiden- of groentechutneys zoals munt- of tomatenchutney lichter zijn. Controleer de nutriënten en voedingslabel.

Glycemische index 45-60   GL  5-15     Nutri-Score C-D   (B voor groene kruidenchutneys met weinig suiker)

  Energie Eiwit Vet Koolhydraten Suikers
1 el (20 gr) 43 kcal 0.1g 0g 10.4g  
100 gr 220 kcal 0.6g 0.4g 54g  
Mango 100g 162.7 kcal 0.82g 0.1g 36.02g  
Zoete chutney 100-150 kcal 1-2g 0-2g 25g 15-20g

Chutney kan passen in een koolhydraatbewuste voeding, vooral de varianten die op basis van groenten en kruiden worden gemaakt. Let op chutneys met veel toegevoegde suikers, zoals sommige fruitchutneys, omdat deze je koolhydraatinname aanzienlijk kunnen verhogen. Door zelf chutney te maken en de suiker te verminderen, kun je het prima integreren in een gezonder, koolhydraatarm eetpatroon.

Voordelen / Nadelen

Aankoop / Bewaren

Aankoop

Kwalitatieve chutneys zijn te vinden in Indiase supermarkten, speciaalzaken, en online. Bij het kopen van chutney is het belangrijk te letten op de ingrediëntenlijst; vermijd chutneys met te veel toegevoegde suikers en conserveermiddelen. De meest verse chutneys koop je vers gemaakt in lokale markten, of maak ze thuis met seizoensgebonden ingrediënten. Het wordt meestal aangeboden in glazen potten. Omdat er conserveermiddelen in zitten, zijn deze potten meestal maanden houdbaar

Een bekende variant is mangochutney, een zeer dikke vruchtenpuree die te combineren is met kip of curry. Traditioneel wordt mangochutney van onrijpe, nog groene mango’s gemaakt.

Bewaren

Laat zelfgemaakte chutney altijd rijpen om de smaak te verbeteren. 4 à 6 weken is gebruikelijk.

Zelfgemaakte chutney kan in een luchtdichte pot in de koelkast ongeveer 1-2 weken bewaard worden.

Vacuümverpakte chutney, vooral ingemaakte varianten, kunnen tot 3 maanden houdbaar zijn.

Chutney kan worden ingevroren in kleine porties. Het behoudt zijn smaak en textuur goed gedurende 6 maanden.

Bereidingswijze

Chutney is een zoetzure smaakmaker die je net als mosterd kunt eten, bijvoorbeeld bij kaas of vleeswaren. Je kunt hem ook toevoegen aan stoofpotten of sauzen, om net wat extra smaak toe te voegen. In chutney wordt vaak groente en/of fruit verwerkt. Ui, knoflook, courgette en pompoen zijn bekende ingrediënten. Voor de zoete smaak worden vaak appels of gedroogd fruit (zoals rozijnen of dadels) toegevoegd. Suiker en azijn zijn ook standaard ingrediënten in een chutney.

Om te variëren worden vaak kruiden en specerijen toegevoegd. Afhangende van de soort chutney die je gebruikt, kan het gerecht ermee een zoet, pittig of zuur accent verkrijgen

Bij chutney voeg je geen geleisuiker of andere middelen toe om het geheel dikker te maken. Je kookt de chutney simpelweg in tot hij dik genoeg is. Dit kun je testen door met een houten lepel een streep over de bodem van de pan te trekken. Als het even duurt voordat de chutney weer ‘terugloopt’, dan is hij goed. Ervaring leert.

Info

Chef’s advies

Gebruik bij het maken van chutney nooit een koperen confituurpan. Daar krijgt de chutney een onaangename, metaalachtige smaak van.

Voeg een beetje azijn of citroensap toe aan zoete chutneys om de balans tussen zoet en zuur te verbeteren.

Voor extra diepte in smaak kun je chutneys bereiden met getemperde specerijen, zoals geroosterde komijn, mosterdzaad of kurkuma.

Gebruik overrijp fruit voor het maken van chutney, zoals mango’s of perziken die te zacht zijn om te eten.

Chutney kan ook dienen als glazuur voor vlees. Meng het met een beetje olijfolie en bestrijk het over kip of varkensvlees voordat het gegrild wordt.

Galerij

Deel dit recept, kies uw platform!