Brie is een wereldberoemde Franse kaas die zijn naam dankt aan de gelijknamige streek in Île-de-France, waar hij al eeuwenlang wordt gemaakt. Deze zachte kaas wordt gekenmerkt door zijn romige binnenkant en een witte, eetbare korst van Penicillium candidum (of Penicillium camemberti), die zorgt voor het karakteristieke fluweelachtige uiterlijk. Brie wordt vaak de “koning der kazen” genoemd, een titel die hij al sinds de 19e eeuw draagt.

De kaas wordt traditioneel gemaakt van koemelk, maar er bestaan ook varianten van schapen- of geitenmelk. Het productieproces verloopt via stremmen, snijden, uitlekken, vormen en rijpen, waarbij de rijping minstens enkele weken duurt. Tijdens die rijping ontwikkelt de kaas zijn zachte textuur en rijke, licht nootachtige en boterachtige smaak, die sterker wordt naarmate de kaas rijper is.

Soorten

Om brie te maken worden de lagen wrongel gelijkmatig in de kaasvormen geschept om de wei er goed uit te laten lopen.  Wanneer de kaas stevig is geworden, wordt deze op (stro)matjes gelegd. Door deze regelmatig te keren en te bestrooien met de schimmel (Penicillium camemberti, Penicillium candidum, en/of Brevibacterium linens) krijgen ze de kenmerkende smaak en vorm. Traditionele brie wordt zowel van rauwe als gepasteuriseerde koemelk gemaakt. De wrongel wordt niet gesneden of geperst.

Brie is rond van vorm (meestal 25–40 cm doorsnee, 2,5–3 cm dik) en weegt vaak 1–3 kg. De pâte (binnenkant) is ivoorkleurig en zacht, soms licht lopend aan de randen.

• Brie de Meaux (AOP): Vetgehalte 45%. In 1814 werd deze kaas tijdens een staatsliedenbanket in Wenen verkozen tot “Le Roi des Fromages’: de Koning der Kazen. Voor iedere Brie de Meaux is 25 liter rauwe melk nodig. Nadat de kaas klaar is rijpt deze minimaal 8 weken op stromatten. De smaak is dan subtiel, met wat licht aardse tonen, die het dichtst in de buurt komen van verse champignons. De structuur is heerlijk romig en bij kamertemperatuur zal de kaas ook lekker gaan “lopen”, Het unieke terroir van deze streek, met zijn glooiende heuvels en vruchtbare grond, draagt bij aan de karakteristieke smaak en textuur van de kaas.
• Brie de Melun (AOP). Vetgehalte 21%- iets sterker, krachtiger en meer uitgesproken van smaak, met een drogere textuur. Om de bijzondere smaak van deze kaas te verkrijgen, stremmen ze de melk gedurende 36 uur. Hierna ondergaat de brie een rijpingsperiode van minimaal 2 maanden. De Brie de Melun heeft de specifieke geur van paddenstoelen.
• Brie de Nangis / Coulommiers: kleinere en toegankelijkere varianten, vaak romiger.
• Andere Franse variëteiten : Brie de Montereau, Île-de-France, Brie de Nangis, Brie de Provins, Brie noir, Brie fermier, Brie d’Isigny, Brie de Melun bleu, Brie petit moulé.
• Industriële brie: wereldwijd (Australië, UK, US, Brazil, Ierland, Nieuw-Zeeland) geproduceerd, vaak zachter, milder en soms verrijkt met room (brie double crème of triple crème).
• O.C.-imitaties.

Hoewel brie het hele jaar door verkrijgbaar is, smaakt traditionele rauwmelkse brie het best in de lente en vroege zomer, wanneer de melk van koeien die vers gras eten rijker en aromatischer is.

Brie is een vette, eiwitrijke kaas met een hoog gehalte aan calcium en vitamine B12. Hij is voedzaam maar calorierijk, waardoor matiging belangrijk is.

De voedingswaarde kan soms nog een weinig verschillen volgens de affineur van de kaas. Brie bevat probiotica. Het bevat ook belangrijke vitamines en mineralen zoals vitamine A, B1, B2, B6, B11, B12, calcium, fosfor, ijzer, en zink.

Glycemische index 27 – Insuline index 45 –  Glycemic load = 0 Nutri-Score: meestal C of D, vanwege het hoge vet- en zoutgehalte, ondanks goede nutriënten (calcium, eiwit, vitamine B12).

Ondanks zijn romige karakter past brie goed in een gezonde koolhydraatbewuste voeding vanwege het lage koolhydraatgehalte. Geniet met mate en combineer het met vezelrijke voedingsmiddelen voor een gebalanceerde maaltijd. Het is wel een energiebom door het vetgehalte: genieten mag, maar met mate.

Aankoopadvies

Koop brie bij voorkeur bij gespecialiseerde kaaswinkels of lokale boerenmarkten voor de beste kwaliteit, zeker de rauwmelkse AOP-varianten. In de supermarkt zijn vooral de industriële versies te vinden. Selecteer een kaas met een zachte buitenkant en een licht elastische textuur. Brie rijpt het best bij constante temperatuur.

Brie is het hele jaar door verkrijgbaar, maar het beste seizoen voor deze kaas is de late lente tot vroege herfst. Tijdens deze maanden bereikt de kaas zijn optimale rijpheid en smaakt hij het meest weelderig.

Tip: Let op het etiket – “Brie de Meaux AOP” garandeert authenticiteit, terwijl “brie” zonder herkomst vaak een industriële variant is.

Bewaren

• Gewoon: in de koelkast bij 4–7 °C, in kaas- of vetvrij papier, nooit luchtdicht afgesloten → 1 week houdbaar. Aangesneden brie kan je 4 dagen bewaren in de koelkast.
• Vacuüm verpakt: langer houdbaar (2–3 weken), maar kan aroma verliezen.
• Diepvries: niet ideaal (textuur verandert, wordt korrelig), maar mogelijk voor 2–3 maanden. Gebruik dan enkel in warme bereidingen.

De maaak is delicaat en rijk aan nootachtige nuances. De korst gevormd bij het rijpen kan men eten en maakt deel uit van het smaakpalet. De ‘echte soorten’, de brie de Meaux en de brie de Melun hebben veel meer smaak. Ze smaken veel voller, romiger, pikanter en neigen meer naar paddenstoelen. De Melun is het pikantst van smaak, de Meaux meestal iets fruitiger.

Brie is veelzijdig in de keuken en kan zowel rauw als verwarmd worden genoten. Met brie kun je heerlijk koken. De kaas smelt goed, dus is heel geschikt om mee te gratineren.

• Koud: op brood, in salades, op een kaasplank.
• Warm: gebakken brie uit de oven, brie in bladerdeeg, gesmolten in sauzen of pasta’s.
• Combinaties: lekker met walnoten, vijgen, druiven, honing, of zelfs een vleugje truffel.

Brie leent zich uitstekend voor het maken van hapjes en voorgerechten, zowel warm als koud! Het is lekker in combinatie met spinazie, witlof en noten.

Tips/No-waste

1. Bak brie kort in de oven met honing en tijm, geserveerd met geroosterde noten en brood. Een eenvoudige maar indrukwekkende starter.
2. Overgebleven brie? → Verwerk in een quiche, gratin of kaassaus.
3. Restjes schil → voeg toe aan soepen voor extra umami.
4. Te rijp geworden? → Perfect om te smelten in risotto of pasta.