De bergvenkel komt van nature voor in bergachtige streken van Centraal-Europa, met name in het zwarte woud en in de Eifel. Het verspreidingsgebied sterkt zich uit tot Spanje (Sierra Nevada), Bulgarije. Bergvenkel komt voor op bergweiden, heidevelden en rotsen.

De plant wordt gekweekt in Schotland als knolgewas. De plant wordt vooral in Duitsland verbouwd, zo wordt er een heerlijke schnaps (kruidenbitter) mee gebrouwen. Deze minimaal 38% alcohol bevattende Schnaps heet Bärwurz, naar de Duitse naam voor de bergvenkel.  (210 kcal /100 ml)

Bergvenkel groeit op hoogtes tussen de 500 en 2500 meter, vaak in graslanden, op alpenweiden, en op zonnige hellingen met goed doorlatende, kalkrijke bodems.

De planten groeien in rozetten vanuit een dikke, lange wortelstok die zich diep in de bodem boort. Het typisch fijn geveerde blad lijkt op het venkelblad maar fijner en zachter. De bladeren groeien tot een halve meter hoog. De bloemstengels en witte bloemschermen die nog net iets hoger worden verschijnen vroeg in de zomer.  Bergvenkel bloeit van mei tot augustus. De bloeiwijze is een scherm met 6-15 stralen en heeft geen of 1-8 omwindselbladeren.

De 2-3 mm grote bloemen zijn wit of geelwit en zijn soms iets purper of roze aangelopen. De bruine vrucht is een 6-10 mm lange en 3-5 mm brede, zeskantige splitvrucht.

Rauwe melk van een koe die bergvenkel heeft gegeten is zeer aromatisch.

De plant is vrij zeldzaam en dus beschermd. Het plukken van bergvenkel in de vrije natuur is alleen toegestaan voor houders van een speciale vergunning hiertoe. In 2020 is een project gestart van biologische verbouw van bergvenkel. Men hoopt, daarmee planten van dezelfde kwaliteit als de in het wild groeiende exemplaren te kunnen telen.

Bergvenkel is rijk aan vitamine C en E, en bevat verschillende antioxidanten en etherische oliën.

Bergvenkel is een uitstekende keuze voor een koolhydraatbewuste voeding vanwege het lage calorie- en koolhydraatgehalte en de rijke voedingsstoffen. De plant biedt veel smaak zonder veel calorieën of koolhydraten, wat helpt om een gezonde, gevarieerde en voedzame voeding te ondersteunen.

Aankoop

Bergvenkel is niet altijd gemakkelijk te vinden in reguliere supermarkten, maar kan worden verkregen bij gespecialiseerde kruidenwinkels, boerenmarkten of tuincentra en online via kruidenleveranciers. De beste tijd om bergvenkel te kopen is tijdens het groeiseizoen, van het late voorjaar tot de vroege zomer. Biologische producten zijn aan te bevelen om te zorgen voor de hoogste kwaliteit zonder ongewenste chemicaliën.

1 kg beerwortel kost al snel meer dan 100€!

Bewaren

Verse bladeren van bergvenkel kunnen worden bewaard in de koelkast, gewikkeld in een vochtige doek of in een luchtdichte container, waar ze enkele dagen vers blijven.

Vacuümverpakken kan de houdbaarheid van de bladeren verlengen tot twee weken.

In de keuken is bergvenkel enorm veelzijdig. Heel de plant kan gebruikt worden. De smaak en geur van de bergvenkel situeert zich tussen venkel, lavas en zwartmoeskervel.

De bladeren worden van april tot september als groente of als keukenkruid toegevoegd aan allerlei gerechten zoals salades, visgerechten, sauzen, omeletten …. Ze geven het gerecht een bijzondere kruidige smaak. Ook lekker in kruidenboter. Omdat ze snel verbranden kan je ze niet bakken.

Je kan de bladeren drogen voor kruidenmengsels.

De wortelstok te oogsten in september en oktober, is wat vergelijkbaar met pastinaak en kan als groente gegeten of als basis voor smaakvolle bouillons gebruikt worden. Het is een aromatisch selderijachtige kookgroente.

De zaden kunnen als keukenkruid gebruikt worden en van de bloemen wordt een siroop getrokken.

No waste

De stelen en wortels die niet direct worden gebruikt, kunnen worden gedroogd en gebruikt om bouillons te aromatiseren. Overgebleven bladeren kunnen worden ingevroren of gedroogd voor later gebruik.