Bergsteentijm is van oorsprong West-Europees en heeft zich progressief doorheen Europa en verder verspreid. Momenteel wordt hij vooral geteeld in Polen, VS, en het Middellandse Zeegebied.

Het is een veelgebruikt kruid in Sicilië, Sardinië, Toscane en ook in Turkije, het is er gekend onder de naam ‘Mentuccia’.

Deze zeer aromatische vaste plant verdient zeker meer bekendheid. Het is een fantastisch kruid dat warm en muntachtig ruikt met vleugjes tijm en kamfer.

De plant groeit in droge, kalkrijke bodems en geeft de voorkeur aan zonnige plaatsen. Het is vaak te vinden in open bossen, graslanden, en rotsachtige hellingen op hoogtes van 500 tot 2000 meter boven zeeniveau.

Het is een sterk geurend plantje met kleine bloemen in een lange, opgerichte bloeiwijze. Hij wordt 30-50 cm hoog. De kleur is afhankelijk van de soort lichtblauw, lila, wit, roze of rood. De grijsgroene harige bladeren zijn aromatisch, fijngetand, eivormig en ca 3 cm groot. Van juli tot september bloeit deze bergtijm op een losse luchtige wijze met paarsroze tot lilablauwe bloemetjes gegroepeerd in trosjes van 15 bloemen. De kleur is afhankelijk van de soort lichtblauw, lila, wit, roze of rood.

Clinopodium menthifolium heeft verschillende ondersoorten en variëteiten, elk met unieke kenmerken. De plant komt voor in diverse bergachtige en heuvelachtige regio’s in Europa en Azië.

Variëteiten

• Clinopodium menthifolium subsp. menthifolium: Dit is de meest voorkomende ondersoort, bekend om zijn sterke aroma en compacte groei.
• Clinopodium menthifolium subsp. ascendens: Ook wel bekend als “bergmunt”, heeft deze ondersoort een mildere geur en wordt vaak gebruikt in de keuken.

Bergsteentijm bloeit van de late lente tot de vroege herfst, afhankelijk van de lokale klimatologische omstandigheden. De bladeren en bloemen worden meestal geoogst in de zomer, wanneer de concentratie van etherische oliën op zijn hoogst is.

Bergsteentijm wordt ook gebruikt als etherische olie, deze wordt gewonnen door stoomdestillatie van de bloemtoppen, is lichtgeel van kleur en heeft een houtachtige, scherpe geur.

Bergsteentijm is rijk aan antioxidanten, vitamines zoals vitamine C en K, en mineralen zoals ijzer en calcium. Het bevat ook menthol, dat bijdraagt aan de karakteristieke muntachtige smaak en aroma.

Glycemische index 5   GL  1   Nutri-score A

Bergsteentijm is ideaal voor een koolhydraatbewuste voeding dankzij het lage aantal koolhydraten en de zeer lage glycemische index. Het biedt veel smaak zonder extra calorieën of suiker, wat het een gezonde keuze maakt voor diegenen die hun koolhydraatinname willen beheersen.

Aankoop/Oogst

Het is niet verkrijgbaar als gedroogd kruid maar de betere kwekerijen verkopen de plantjes die je dan planten kan in het voor- of najaar.

Je kunt de blaadjes gemakkelijk drogen en in een luchtdichte pot behouden ze hun smaak.

Bergsteentijm staat op de rode lijst als gevoelig.

Het kan worden gekocht als verse bladeren of als etherische olie. De beste tijd om verse bergsteentijm te kopen is tijdens het groeiseizoen, van de late lente tot de vroege herfst. Voor de hoogste kwaliteit is het raadzaam om biologische producten te kiezen, die vrij zijn van pesticiden en andere chemicaliën.

Bewaren

Verse bergsteentijm kan worden bewaard in de koelkast, gewikkeld in een vochtige papieren handdoek en geplaatst in een plastic zak. Zo blijft het tot een week vers.

Bergsteentijm kan ook worden ingevroren, zowel de hele takjes als fijngehakt. In de vriezer blijft het tot zes maanden goed.

De smaak is aangenaam pikant, warm, muntachtig en peperig met een bittere toets. Ook de aroma’s zijn zeer delicaat en gelaagd.

Bergsteentijm combineert goed met groenten en zeker met champignons. Het is lekker bij braadstukken, stoofschotels, wild, vis en marinades.

De verse blaadjes zijn van april tot augustus het meest geschikt voor culinair gebruik. Bergsteentijm wordt best niet verwarmd omdat het dan een deel van zijn aroma’s verliest en een meer bittere toets naar voor komt.

Probeer bergsteentijm eens bij aardappels, vis of als extraatje in de klassieke kruidenboter. Het kruid combineert goed onder andere met laurier, pepertjes, knoflook, munt, peterselie, tijm en oregano. Bergsteentijmbladeren kunnen worden gebruikt om een verfrissende thee te maken maar ook in zoete bakrecepten zoals koekjes en cakes voor een verrassende twist.

Je kan de blaadjes maar ook de scheutknoppen en bloemknoppen gebruiken om thee te zetten.

Heerlijk om suiker te aromatiseren. Uitgekookte blaadjes kan je laten geleren tot een spread.

De bloemetjes zijn van juni tot september te gebruiken als garnering of in salades.

Bergsteentijm kan je zelf telen, het is een mooie winterharde plant met kleine bloemen die heel veel bijen en hommels aantrekken. Het is een lange bloeier.

Katten worden door bergsteentijm aangetrokken.

Ondanks de naam is deze plant niet verwant met tijm (Thymus vulgaris) maar met bonenkruid (Satureja montana).