BERGAMOT
Op basis van genetisch onderzoek uit 2000 denkt men dat de bergamot een kruising is tussen Citrus limettoides een soort zoete limoen en Citrus aurantium, dat is de zure sinaasappel. Onbekend is of het een spontane, natuurlijke kruising betreft. Citrus aurantium komt van oorsprong voor in zuidelijk Vietnam. Men treft de bergamotboom nu vooral in Zuid-Italië (Calabrië en Sicilië), Azië en Ivoorkust aan. De bergamotboom kan ongeveer 4 m hoog worden met glanzende ovale bladeren. Hij bloeit in Italië in de winter gedurende een 8-tal weken met trosjes van witte bloempjes.
De bergamot is een kleine ronde/peervormige groengele zure citrusvrucht die aan bomen groeien. Na de bloei verschijnen de vruchten die van limegroen naar een groenachtig gele kleur evolueren tijdens de rijping.
Bergamot wordt op grote schaal gecultiveerd in Calabrië en ook commercieel aan de Ivoorkust.
Soorten
Er zijn verschillende variëteiten van bergamot, die voornamelijk verschillen in hun essentiële oliegehalte en de specifieke aroma’s die ze afgeven. De belangrijkste variëteiten zijn:
- Femminello: Een veelgebruikte variëteit in de productie van bergamotolie.
- Castagnaro: Bekend om zijn hoog oliegehalte.
- Fantastico: Waardevol vanwege de rijke aromatische oliën.
De bergamotolie wordt gewonnen door koude persing van de buitenste delen van de schil van de onrijpe vrucht. 100 kg. vruchten leveren ongeveer 500 gr. olie op. De kleur van de olie is groen/geel en de geur van deze olie is zoet, fris en fruitig. Deze wordt gebruikt bv. in de Earl Grey melange, en tabak.
De variëteit Bergamot-citrus Bergamotto Calbrese wordt geteeld in Calabrië, Italië, langs een smalle strook van 60 mijl van de Ionische kust. De citrus wordt beschermd, geteeld en gedistribueerd door de Consorzio del Bergamotto di Reggio Calabria (Consortium van Bergamot).
De schil van bergamot is bijzonder waardevol en wordt veel gebruikt voor de productie van essentiële oliën, die de basis vormen voor de smaak van Earl Grey-thee. Er zijn 200 kilo bergamot vruchten nodig om 1 kilo Earl grey thee te produceren.
Door de typische geur is Bergamot ook in de parfumindustrie geliefd. (Eau de Cologne).
Bergamot wordt meestal geoogst van november tot maart, afhankelijk van de specifieke variëteit en de klimaatomstandigheden. De vruchten worden geplukt wanneer ze volledig rijp zijn en hun essentiële oliegehalte het hoogst is.
Voedingswaarde
Bergamot bezit vrijwel dezelfde gezonde voordelen/eigenschappen als citrusvruchten. Ze zijn rijk aan antioxidanten, polyfenolen ( flavonoïden zoals neoeriocitrine, naringine, en bergamottine) en bevatten veel mineralen en vit. C
De Calabrische Bergamotto citroen zou meer polyfenolen bevatten dan de overige citrusvruchten.
100 gr | Energie | Eiwit | Vet | Koolhydraten | Suikers | Vezels |
Vers sap | 24 kcal | 0.3g | 0.2g | 8g | 0g | |
Vers | 33.8 kcal | 0.7g | 0.2g | 7.8g | 7.8g | 1.6g |
Bergamot is een uitstekende keuze voor een koolhydraatbewuste voeding, dankzij de lage glycemische index en lading. De vrucht kan worden gebruikt om gerechten smaak te geven zonder toegevoegde suikers of koolhydraten, wat ideaal is voor mensen die op hun suikerinname letten.
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
Aankoop
Vers is hij eerder moeilijk te vinden, Meestal in de herfst tot maart in gespecialiseerde winkels, vooral die zich richten op mediterrane producten, of online.
Let bij de aankoop op een stevige schil en een frisse geur. Vermijd vruchten met zachte plekken of een doffe kleur.
Bewaren
Bewaar bergamots net als citroenen op een koele donkere plek. Bergamot blijft ongeveer anderhalve week goed buiten de koelkast, tot een maand in de koelkast.
Het is mogelijk om bergamot in te vriezen, vooral de schil, die later kan worden geraspt voor gebruik in recepten.
Als je de schil wilt gebruiken voor olie/aroma, laat de vrucht dan goed rijpen, daarna drogen. Zo heb je een ideale manier om extra lang te genieten van deze verfijnde smaak.
Bereidingswijze
Bergamot wordt veel gebruikt in de keuken voor zijn aromatische eigenschappen:
Vanwege zijn zure smaak is deze citrusvrucht niet om gewoon te eten, maar wel om cake, taart, marmelade of zelfs limonade te maken. Bergamot geeft een mild zure smaak, met zowel een bitter als een licht zoet randje. Alleen de schil en het sap van bergamot wordt gebruikt, de rest is oneetbaar.
Het sap kan je gebruiken in ijs of sorbet maar ook om een vinaigrette op smaak te brengen. Een schijfje in een karaf met water is verfrissend en lekker. Je kunt ook enkele reepjes in je gin infuseren voor een originele toets.
De schil kan je raspen alsook konfijten. De frisse, prikkelende toetsen zijn gewoonweg onweerstaanbaar in banketgebak. Gekonfijte bergamot is bovendien onmisbaar in een smakelijke tajine.
Het sap kan worden gebruikt in marinades voor vis of gevogelte, of toegevoegd aan vinaigrettes voor een frisse, citrusachtige smaak.
Het bekendst is bergamot als smaakmaker in Earl Grey-thee, waar het een unieke, frisse citrusnoot toevoegt.
No waste
Bewaar restjes schil in olie om je eigen bergamotolie te maken, die als smaakstof kan worden gebruikt in de keuken of zelfs in parfums.
Info
Niet te verwarren met Bergamotkruid (Monardia fistulosa): Bergamotkruiden (gedroogd) vind je vrijwel altijd in de biowinkel. Het kruid is heerlijk fris, en geeft al je gerechten een fris aroma. Bergamotkruid is NIET afkomstig van de Citrus bergamia maar van een plant uit de lipbloemenfamilie, het wordt als dusdanig genoemd wegens het gelijkaardige aroma. (Zie Monarda Bergamot).
Bergamotolie is fototoxisch. Dat houdt in dat je zon- en ultraviolet licht moet vermijden tot 72 uur na gebruik. Stel je huid dus niet bloot aan de zon wanneer je Bergamot hebt opgesmeerd en ga ook niet onder de zonnebank.
Je kan bergamot als kuipplant kweken.
Chef’s advies
Een ideale luchtverfrisser: snij de schil van de vrucht en doe de schillen in een schaaltje. Voeg er wat anijssterretjes aan toe, en wat sinaasappelschil-rasp. Doe er een zeer klein bodempje water in en zet het schaaltje op de verwarming. KLAAR!
Maak je eigen Earl Grey door gedroogde theebladeren te combineren met gedroogde bergamot schil.