Bampangan is een zeer zeldzame boom afkomstig uit de noordelijke en westelijke delen van Borneo, met name in Sabah en Sarawak, en Maleisië. Lokaal is hij zeer populair. De vrucht staat bekend om zijn grote omvang en unieke smaak die verschilt van de meer bekende mango’s.  Ze worden meestal gekweekt in kleine boerderijen en door lokale gemeenschappen vanwege hun eetbare vruchten en hout.

Het is een hoge boom, die wel 15 tot 50 meter hoog kan worden. De boom heeft een zuilvormige stam met een grijzige bast. Deze vertoont soms scheuren of spleten. Hij heeft een parapluvormige kroon met glanzende groene, lancetvormige bladeren. De bladeren zijn eenvoudig, langwerpig van vorm (28 – 45 centimeter lang en 10-15 centimeter breed) met bladstelen die 5-7 centimeter lang zijn. De bomen groeien goed in tropische klimaten met hoge temperaturen en veel regenval. Ze worden vaak gevonden in laaglandregenwouden en soms in secundaire bossen.

De bloemen zijn elliptisch-langwerpig en hebben 5 bloembladen die paarsachtig rood zijn aan de binnenkant en roze-wit aan de buitenkant.

De Mangifera pajang bloeit tweemaal per jaar en draagt ook tweemaal per jaar vruchten, in de maanden januari en februari, en juli-augustus.

De vrucht is een vlezige steenvrucht met een bolvorm van 15-20 cm doorsnede en heeft een ruwe schil van 5-7 millimeter dik. De wilde mangovruchten zijn groen als ze onrijp zijn en veranderen in een bruine kleur als ze rijp zijn. Het vruchtvlees is geel, dik en zeer vezelig en bevat één pit. De schil is zeer taai en kan tot 8-10mm dik worden. Het heeft een corrosieve latexlaag. De vruchten zijn over het algemeen groot en kunnen een gewicht van 500 gram tot meer dan 2 kilogram bereiken.

Lokaal wordt de dikke schil in de zon gedroogd en bewaard voor gebruik bij het maken van sambal.

De plant wordt geklasseerd als ‘kwetsbaar’ op de IUCN Red List of Threatened Species (2013). Hij wordt lokaal wel meer geteeld.

Rijk aan vitamine C, vitamine A, vezels, en antioxidanten. De vrucht bevat ook mineralen zoals kalium en magnesium.

Glycemische index  40-50   Nutri-score A-B

Mangifera pajang past goed in een koolhydraatbewust dieet vanwege de lage GI en GL. De vrucht biedt een zoete smaak zonder een significante impact op de bloedsuikerspiegel, waardoor het een uitstekende keuze is voor mensen die hun koolhydraatinname willen beheersen.

Het is bekend dat de latex brandwonden aan de lippen en blaren veroorzaakt.

Aankoop

Bampangan is enkel op de lokale markten (Maleisië, Indonesië en Brunei) te verkrijgen en speciale markten in Florida (gekweekt door hobby-telers).

Zoek naar vruchten die stevig aanvoelen en een lichte geur afgeven. Vermijd vruchten met donkere vlekken of een papperige textuur.

Bewaren

Door de dikte van de schil is de vrucht langer houdbaar dan een ‘echte’ mango, zelfs wanneer hij al rijp is, zeker een week buiten de koeling.

Bewaar rijpe Mangifera pajang op een koele, droge plaats en consumeer binnen enkele dagen. Vacuumverpakte stukken kunnen tot een week goed blijven in de koelkast.

Gepelde en in stukjes gesneden Mangifera pajang kan tot 6 maanden in de diepvries worden bewaard.

Het vruchtvlees van wilde mango is aromatisch en smaakt zoet en zuur, enigszins naar banaan. De onrijpe vrucht is bijzonder zuur.  De schil is dik maar eetbaar.

De schil wordt verwijderd door de vrucht te pellen als een banaan: insnijden en eraf trekken. Omdat de vrucht zo vezelig is, wordt hij vooral gebruikt om er sap of jam van te maken. De geurige schil wordt afzonderlijk gegeten, verwerkt in curries of in zout ingelegd.

Voeg een beetje limoensap toe om de zoetheid van de vrucht te versterken.

Gebruik de vruchtpuree als een natuurlijke zoetstof in gebak en desserts.

De vrucht wordt meestal gebruikt in salades, chutneys en pickles. De onrijpe vruchten worden vaak gemaakt tot “Pinasakkan” (gestoomd) met vis en de rijpe vruchten worden gebakken met gezouten vis.

De Bampangan mango kan volledig worden gebruikt, van het vruchtvlees tot de pit. De pit kan worden geraspt, gemengd met het vruchtvlees en gegeten. Dit zorgt voor een no-waste gebruik van de vrucht.