Amla is een tropische loofboom van het Indisch subcontinent tot in China en Indonesië. Deze boom heeft een heilige status in India, omdat hij volgens de mythologie ontstaan is uit de liefde van de godinnen Lakshmi en Parvati voor de goden Vishnu en Shiva.

De boom is eerder klein tot middelgroot en wordt   max. 18m hoog. De amlaboom groeit voornamelijk in tropische en subtropische klimaten. Hij gedijt goed in goed doorlatende grond en kan zowel in volle zon als in halfschaduw groeien. De bomen zijn relatief droogtebestendig en kunnen in verschillende bodemtypes overleven, hoewel ze de voorkeur geven aan leemachtige grond. De lichtgroene bladeren zijn eenvoudig, en zitten dicht bij elkaar langs de twijgen, ze lijken op naaldtakken.  De bloemen zijn groengeel. De vrucht is bijna bolvormig, licht groengeel, vrij glad en hard van uiterlijk, met zes verticale strepen of groeven. De bessen rijpen in de herfst en worden met de hand geoogst.  De Amalaki besvrucht kan alleen in de wintermaanden worden geoogst.

Er zijn verschillende variëteiten van amla, elk met unieke kenmerken:

• Wilde Amla: Groeit in het wild en heeft een kleinere, intensere smaak.
• Gecultiveerde Amla: Groter en minder bitter, vaak gekweekt voor commerciële doeleinden. Amla is inheems in India, maar wordt ook gekweekt in andere delen van Zuidoost-Azië, het Midden-Oosten en zelfs in sommige tropische en subtropische regio’s wereldwijd.

Soorten

Elk met subtiele verschillen in smaak en grootte:

• Banarasi: Bekend om zijn grote, sappige vruchten.
• Chakaiya: Kleinere vruchten, vaak gebruikt voor het maken van poeder en sap.
• Francis: Populair vanwege zijn zoetere smaak en zachtere textuur.
• NA-6: Een hybride variëteit die bekend staat om zijn hoge opbrengst en weerstand tegen ziekten.

De vrucht bestaat uit een zestal partjes die op de vruchthuid lijntjes vormen, wat dus inderdaad een beetje aan kruisbessen doet denken.

Amla wordt meestal geoogst in de herfst en vroege winter, van oktober tot februari. Dit is de periode waarin de vruchten hun maximale grootte en voedingswaarde bereiken.

Rijk aan vitamine C (20x meer dan een sinaasappel), tannines en pectine.

Glycemische index van gedroogde amla = 34, GL 0.2   Verse amle GI +/- 15-20   GL  2    Nutri-Score A

Amla past perfect in een koolhydraatbewuste voeding dankzij het lage koolhydraatgehalte en de hoge voedingswaarde. De vrucht kan gemakkelijk worden toegevoegd aan een verscheidenheid aan gerechten om smaak en voedingswaarde toe te voegen.

De hoge vezelinhoud helpt bij het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel en bevordert een gezonde spijsvertering.

Aankoop

Hoogwaardige amla koop je het beste op markten in India tijdens het oogstseizoen. In andere regio’s is het verkrijgbaar bij Indiase supermarkten, natuurvoedingswinkels of online.

Kies voor stevige, gladde vruchten zonder vlekken of kneuzingen.

Verse vruchten zijn hier niet te vinden maar evt. wel online. Gedroogde en verwerkte producten zijn het hele jaar door beschikbaar.

Ze worden ook verkocht in poedervorm als supplement en superfood in verscheidene webshops.

Amla kan je soms ook terugvinden opgelegd in suikersiroop in conserve.

Bewaren

De bessen kun je het beste onbewerkt op de steel in de koelkast bewaren.

Amla kan worden ingevroren om de houdbaarheid te verlengen. Voor het invriezen, was en droog de vruchten goed.

De smaak van de bes is zuur, bitter en samentrekkend in de mond (tannine). Ze bevat veel vezels.

Ze kunnen rauw of gedroogd worden gegeten maar meestal worden ze verwerkt in gerechten, onder andere als natuurlijk bewaarmiddel.

De amla vrucht wordt gekookt in zowel hartige als zoete gerechten. In India wordt amla ingemaakt met zout, olie en kruiden, alsook gekonfijt in suikersiroop.

Gedroogde en gemalen amla wordt vaak gebruikt zoals kruiden in verschillende gerechten.Ze zijn ook populair als snack of als toevoeging aan thee en poeders. Amlapoeder kan je mengen met sinaasappelsap voor een verfrissende smoothie.

In het Batak- gebied van Sumatra, Indonesië, wordt de binnenbast van de boom gebruikt om een ​​samentrekkende, bittere smaak te geven aan de bouillon van een traditionele vissoep die bekend staat als holat.

De bessen worden ook verwerkt als natuurlijk bewaarmiddel van gerechten.

No waste

De zaden kunnen worden gedroogd en gemalen om als natuurlijk supplement te gebruiken.

De bes is één van de meest gebruikte planten in de Traditionele Chinese en Ayurvedische geneeskunde. De consumptie van amla zou de haargroei bevorderen.

Pureer verse amla met kruiden, groene chili’s en een beetje suiker voor een pittige chutney.

Droog amla en maal het tot een fijn poeder om toe te voegen aan smoothies, yoghurt of ontbijtgranen voor een vitamine C-boost.