De plant speelde al een belangrijke rol in de oudheid en werd reeds beschreven in het oude Egypte, bij de Romeinen en de Latijnse spelen. Het komt oorspronkelijk uit het gebied rond de Middellandse Zee. Het is een vaste winterharde plant, die van nature voorkomt in de gematigde streken van Europa, Azië en Noord-Afrika en zich heeft verspreid tot Noord en Zuid-Amerika en Nieuw-Zeeland. Absintalsem komt voor op droge, kalkhoudende, stikstofrijke, bewerkte gronden.

De plant wordt 60–120 cm hoog en bloeit met lichtgele bloemen van juli tot september, ze zijn buisvormig, gegroepeerd in trossen. Absintalsem heeft grijsgroene veerdelige bladeren, die aan beide zijden zilvergrijs viltig behaard zijn.

De plant vormt een wortelstok (rhizoom) met pluimen van kleine, bolvormige gele buisbloempjes. De plant staat bekend als een van de bitterst smakende keukenkruiden.

Aan de knoppen van absintalsem wordt vanouds een geneeskrachtige werking toegeschreven. Het bittere aftreksel van deze knoppen vormt een belangrijk bestanddeel van de dranken vermout en (klassieke) absint. De smaakstoffen die daarbij een rol spelen zijn absinthine en het naar menthol ruikende giftige terpeen thujon. De aanwezige etherische oliën konden in hogere dosissen ernstige verschijnselen veroorzaken die absintisme (het teveel drinken van absinth) werd genoemd.

Absint is bij velen alleen bekend omdat het de naam is van een alcoholische drank. Absintalsem was een ingrediënt van de alcoholische aperitief dat Henri Pernod in 1797 voor het eerst maakte. Alsem wordt nu verboden in alcoholische dranken. De huidige absint is evenwel niet te vergelijken met die van vroeger: de maximale concentratie thujon in absint is nu wettelijk vastgelegd, en is tenminste 25 maal lager.

In landen als Duitsland en Frankrijk wordt sinds de jaren ’90 weer absint geproduceerd.  Wij vinden absinth in Vermout, pastis, anis en Beerenburg.  Absinth wordt nog wel illegaal gestookt in Zuid-Europa.

De plant Absinth-Alsem staat op de Rode lijst als vrij zeldzaam en matig afgenomen.

Soorten

Absintalsem is een van de vele soorten binnen het geslacht Artemisia, dat wereldwijd meer dan 200 soorten telt. Enkele verwante soorten zijn:

• Witte Alsem (Artemisia alba): Ook bekend om zijn bittere smaak en medicinale toepassingen.
• Zachte Alsem (Artemisia annua): Beroemd om zijn antimalariatoepassingen.

1 Serving size van Absinth = +/- 82 kcal (verdund door water).

Absintalsem bevat een essentiële olie, variërend van 0,2% tot 1,7%. Deze olie bevat 40% tot 90% van de stof thujon, wat verantwoordelijk is voor de toxiciteit van absintalsem.

Absinth bevat vaak nog enkele kleurstoffen om de groene kleur te behouden (E102,131,133) – het natuurlijke chlorophyl verandert oiv. het zonlicht tot een meer gele kleur.

Absintalsem past in een koolhydraatbewuste voeding, aangezien het vrijwel geen calorieën of koolhydraten bevat. Het gebruik ervan als smaakmaker kan helpen om de behoefte aan suiker of andere smaakstoffen te verminderen, wat gunstig is voor mensen die hun koolhydraatinname willen beheersen.

Absintalsem heeft een licht hallucinerend en bedwelmend effect in combinatie met alcohol waardoor het voor sommigen verslavend kan werken.

Vraag is wat is het meest verslavend de alcohol of het kruid? Wij weten evenwel dat alcohol een versterkend effect heeft op het hallucinogeen karakter van thujon. Thujon is in grote doses giftig (voor spieren, zenuwstelsel en nieren).

Vanwege de erg bittere smaak zal men normaal niet snel te veel giftige thujon met absintalsem naar binnen krijgen.

Niet gebruiken tijdens de zwangerschap (vanwege de baarmoeder-stimulerende werking) en lactatie (maakt de moedermelk bitter).

Oogst

Oogsten kort voor het openen van de bloemhoofdjes (juli-augustus). Blad en bloemhoofdjes worden van de hardere delen van de stengel afgeritst.

Absintalsem is te vinden in sommige speciaalzaken voor kruiden en specerijen. Het kan ook online verkrijgbaar zijn.

Gedroogde bladeren en extracten zijn het hele jaar door beschikbaar.

Kies voor biologisch geteelde absintalsem om de beste kwaliteit te garanderen. Let op een sterke, aromatische geur als indicatie van versheid.

Bewaren

Drogen: in bosjes opgehangen, tijd 3 à 10 dagen. Als gedroogd boeket houdt absintalsem insecten op afstand.

Gedroogde absintalsem moet in een luchtdichte container worden bewaard, weg van licht en warmte. Dit helpt de vluchtige oliën te behouden. Vacuümverpakking kan de houdbaarheid verder verlengen door oxidatie te voorkomen.

Het is een aromatisch kruid. De fijngehakte blaadjes kunnen gebruikt worden om sauzen, vleesgerechten en hutsepot te aromatiseren. Als keukenkruid wordt het gebruikt vooral bij het braden van vet vlees (lam), wild en gevogelte.

Absinth wordt ook soms gedroogd en gebruikt om thee te zetten aangevuld met pepermunt of kruizenmunt om de bittere smaak op te vangen. Na een dag Absintthee drinken, ook al is het 1, 2 of 3 kopjes is men geneigd iets chagrijniger en negatiever ingesteld te zijn!

Absintalsem wordt nog steeds veel toegepast in een aantal kruidenbitters o.a. in Beerenburg (net als de Kalmoes).

Drinken van absinth:

Traditioneel doe je onder in een glas een klein beetje absinth. Men legt een lepeltje (liefst met gaatjes) over het glas. Legt hier een suikerklontje op en giet wat ijskoud water op het suikerklontje, zodat dit in het glaasje terecht komt. De verhouding water tot absint is meestal 3:1 of 4:1, afhankelijk van de voorkeur en de sterkte van de absint. Je ziet dan dat de groene vloeistof net als pastis en ouzo van kleur veranderd en troebel wordt. Dit wordt het “louche”-effect genoemd en ontstaat doordat de etherische oliën uit de kruiden in de absint niet oplosbaar zijn in water.

Roer voorzichtig om de suiker en het water volledig te mengen met de absint. Geniet van de drank langzaam, genietend van de complexe smaken en aroma’s.

Recent onderzoek heeft uitgewezen dat de psychoactieve effecten van het beschuldigde stofje thujon alleen merkbaar zijn bij een heel hoge dosering. Bij een beperkte consumptie zijn ze te verwaarlozen. Tegenwoordig is absinth weer toegestaan in de Europese Unie.

Een aftreksel van de bladeren zou helpen tegen bladluis, slakken en ook tegen vlooien bij huisdieren (bv. in de hondenmand). Absint zou goed werken tegen malaria, wormen en insecten en ook een natuurlijk bestrijdingsmiddel tegen mieren, vlooien, bladluis en slakken zijn.

Gebruik absintalsem spaarzaam vanwege de intense bitterheid. Een beetje gaat een lange weg.

Combineer het kruid met zoetere smaken zoals honing of fruit om de bitterheid in balans te brengen.