Rozemarijn is een winterharde, vaste plant oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Europa en Klein-Azië. Restanten van rozemarijn vond men al terug bij de Egyptenaren in hun piramiden waar rozemarijn als heilig kruid aangeschreven stond. Ook bij de Grieken en de Romeinen waar het symbolisch “liefde” “vriendschap” en “trouw” vertegenwoordigde werd het plantje bij huwelijks- en geboorterituelen gebruikt. Het werd gebruikt als wierook, dit laatste om kwade geesten te verdrijven. Om hun dierbare afgestorvenen onsterfelijk te maken en hen te vergezellen op hun laatste tocht werd een takje rozemarijn op het lichaam van de afgestorvene gelegd.

De legende gaat dat rozemarijn voor het eerst in de veertiende eeuw door Phillipa van Hainault, vrouw van Eduard III in Engeland, geteeld werd. Rozemarijn is dus een kruid dat reeds een lange geschiedenis kent, waarvan de heilzame effecten al snel ontdekt werden.

Rozemarijn, afkomstig van de noordelijke kusten van de Middellandse Zee, wordt tegenwoordig veel gekweekt in Frankrijk, Spanje, Portugal, Tunesië en Marokko en komt veel voor in tuinen.

Rozemarijn is een groenblijvende heester. De plant is houtachtig en heeft licht behaarde strengels en naaldvormige blaadjes. De lengte van het blad varieert van 1,5 cm tot 3 cm en meer. De takken kunnen 0,5-2.0 m lang worden. De lijnvormige bladeren zijn zittend en aan de onderkant grijs; ze zijn harsachtig, leerachtig, naaldachtig en donkergroen aan de bovenkant. De lengte van het blad varieert van 1,5 cm tot 3 cm en meer.

De plant bloeit in Nederland en België van april tot juni met 1-1,2 cm lange, blauw violette (soms witte) bloemen. Het jonge blad wordt kort voor de bloei geoogst, want daarna neemt de smaak danig af. Men oogst daarbij de hele stengel. Er bestaan verscheidene cultivars, vele met verschillend kleurige bloemen.

In de cosmetica vinden we rozemarijn terug als ingrediënt van “eau de cologne” en van het minder bekende “Hongaars water”.

De etherische olie wordt verkregen door waterdampdestillatie van de verse bloeiende toppen. Rozemarijnolie komt veel voor in shampoos en is een van de beste kruiden voor gezond haar.

Rijk aan vezels, vitamine C, ijzer, en antioxidanten.

Glycemic load = 0  Nutir-Score : A

Rozemarijn voegt smaak toe zonder extra koolhydraten en past daarom uitstekend in een gezonde, koolhydraatbewuste voeding. Het levert ook voedingsstoffen en antioxidanten

Twijgen kunnen tussen linnengoed worden gelegd. De plant houdt insecten op afstand en kan aldus worden rondgestrooid als erbuiten wordt gegeten.

Je kunt ook een struikje in de tuinplanten op een zonnige, beschutte plaats, of een in grote pot op het balkon of terras. Zo kun je zowel tijdens de zomer als in winter rozemarijn oogsten.

AANKOOP

Koop verse rozemarijn bij lokale kruideniers of versmarkten. Het is meestal het hele jaar verkrijgbaar. Zoek naar donkergroene, stevige naalden en vermijd verkleurde of verlepte bladeren

BEWAREN

De krachtige smaak zorgt ervoor dat je de blaadjes kunt drogen. Als de blaadjes helemaal droog zijn, kan je ze bewaren in een afgesloten potje. Bewaar gedroogde rozemarijn op een koele, donkere en droge plaats. In daglicht loopt de kwaliteit van gedroogde rozemarijn snel terug. Bewaar verse takjes rozemarijn zoals andere kruiden aan de steel, gewikkeld in een vochtige doek, verpakt in plastic. Zo houd je de kruiden zeker een week goed. Controleer steeds op rotte blaadjes en steeltjes.

Rozemarijn kan je gedroogd of vers gebruiken. De smaak is doordringend, pittig en kamferachtig, ietwat denachtig.

Aangezien de smaak en geur van de rozemarijnblaadjes (naalden) sterk is, is rozemarijn vooral geschikt om vleessoorten met een sterke smaak te begeleiden, zoals wild en rood vlees. Het overleeft een bak- en braadproces uitstekend. Het kan tevens gebruikt worden in salades en sauzen. De blaadjes zijn hard en taai en dienen om gegeten te worden, fijngemaakt te worden. Daartoe worden ze gesneden te worden. Kneuzen wordt niet aangeraden omdat ze dan bitter worden.

Een takje rozemarijn in olie maakt de olie langer houdbaar.

De bloemetjes zijn eveneens eetbaar. Rozemarijn-bloemetjes zorgen voor prachtige en pittig-smakende garneringen! De mooi gevormde, ‘gemêleerd’-violet-witte bloemetjes zijn vooral lekker bij eiergerechten.

No Waste

Droog overtollige rozemarijn en bewaar het in een glazen pot voor later gebruik. De stelen kunnen worden gebruikt bij het roosteren van groenten of als smaakmaker in bouillons.

1. Rozemarijn is een oud middel voor de versterking van het geheugen, en het is een symbool voor vriendschap en trouw. Rozemarijn hing samen met niet-vergeten: men gaf takjes aan geliefden die op reis gingen en droeg kransen bij bruiloften. Op begrafenissen werden takjes rozemarijn op de graven gelegd om te symboliseren dat de overledene niet zou worden vergeten.
2. Toen de maagd Maria naar Egypte vluchtte bood Rozemarijn beschutting. Ze rustte langs de weg tot er soldaten aankwamen. Maria zocht dekking onder de takken van een reusachtige rozemarijnstruik. De plant sprong hierop meteen in bloei, waarbij alle takken waren bedekt met geurende blauwe bloemen. Het was hetzelfde blauw als de mantel van Maria, die daardoor niet opviel! Vanaf die tijd bloeide de Rozemarijn met bleekblauwe bloemen, in plaats van de witte bloesem die zij eerst bezat.

“Waar rozemarijn thuis is, is de vrouw de baas des huizes”

• Gebruik rozemarijn als smaakvolle spiesen bij het grillen van vlees.
• Voeg fijngehakte rozemarijn toe aan focaccia voor een extra smaakdimensie.
• Infuse olijfolie met rozemarijn voor een aromatische dressing