OCA

De oca is meer dan zesduizend jaar geleden gedomesticeerd in de hooglanden van de Andes in Ecuador, Bolivia en Peru. De plant groeit op hoogtes van 2500 tot 4000 m boven zeeniveau. De oca wordt geteeld in de bergen van Midden- en Zuid-Amerika alsook in Nieuw-Zeeland alwaar het bekend is onder de naam van de Nieuw-Zeelandse yam. Oca is na de aardappel het belangrijkste gewas in de Andes.

Oca is een overblijvende, bossige, tot 30 cm hoge, kruidachtige plant die lange scheuten, die op de grond gaan liggen, vormt. Uit de bladoksels groeien dan zijscheuten die zich wortelen in de bodem. Dat is waar de knollen worden gevormd.

De bladeren zijn afwisselend geplaatst, handvormig geveerd en lang gesteeld. De bladeren hebben vaak een violette kleur en een zachte beharing. De bloemen groeien solitair of in kleine groepen. De kroonbladeren zijn vrijstaand en lichtgeel gekleurd. De vruchten zijn doosvruchten met meerdere kleine zaden.

Zoals de meeste ‘Andesknollen’ is ook oca daglengtegevoelig. Dit wil zeggen dat de plant pas knollen maakt wanneer de dagen beginnen te korten.

De plant produceert tot ruim een kilo knolletjes ca 5 cm lang met een witte, gele of rossige kleur. Het oppervlak van de knollen is onregelmatig gevormd. Hoe later de Oca wordt geoogst des te groter worden ze. De oogsttijd ligt tussen oktober en december (Zuid-Amerika tussen maart-April).

Oca knollen zijn er in verschillende kleuren, waaronder rood, geel, oranje en paars, wat bijdraagt aan hun visuele aantrekkingskracht.

Na het oogsten worden de knollen nog even nagerijpt door de knollen meerdere dagen in de zon te leggen. Dit om het rijkelijk aanwezige oxaalzuur om te zetten in suikers. De knollen worden daardoor zoeter.

In Europa kan de plant ook geteeld worden. Al in de 19e eeuw werd de plant naar Europa ingevoerd (1830) en werd er in tal van landen mee geëxperimenteerd. Het is niet gemakkelijk omdat de plant zeer vorstgevoelig is, terwijl de knolvorming pas van november af gebeurt.

Voedingswaarde

Oca is een voedzaam knolgewas dat rijk is aan koolhydraten, voedingsvezels, vitamine C, B12 en verschillende mineralen zoals kalium,zink en ijzer.

100g Energie Eiwit Vet Koolhydraten Suikers Vezels
 Vers rauw 57 kcal 1,13g 0.2g 13.2g 4.3g 1.1g
Gekookt met schil 60 kcal 1.16g 0.21g 12.49g 4.44g 1.14g

ZUCSU: Oca kan een goede keuze zijn voor een koolhydraatbewust dieet vanwege zijn hoge gehalte aan complexe koolhydraten. Het is echter altijd belangrijk om een evenwichtige voeding te behouden rekening te houden met de hoeveelheid koolhydraten.

Voordelen / Nadelen

Aankoop / Bewaren

AANKOOP

Verse oca knollen zijn vaak moeilijk te vinden buiten de Andesregio, maar soms zijn ze verkrijgbaar op lokale markten of bij gespecialiseerde winkels voor exotische producten. Online winkels kunnen ook een bron zijn om oca te kopen, hoewel de versheid en kwaliteit hiervan kunnen variëren.

De knolletjes zijn ca 5 cm lang, in allerlei kleuren en kleurcombinaties.

Zoek naar stevige, onbeschadigde oca met een gladde huid en vermijd exemplaren met tekenen van bederf of uitdroging.

BEWAREN

Oca knollen kunnen het beste worden bewaard op een koele, donkere plaats, zoals een kelder of koelkast. Ze kunnen enkele weken tot enkele maanden worden bewaard, afhankelijk van de versheid en rijpheid bij aankoop.

Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de oca niet wordt blootgesteld aan direct zonlicht, vochtigheid of hoge temperaturen, omdat dit de kwaliteit van de oca kan aantasten.

Bereidingswijze

De knollen hebben een zoetige smaak, maar afhankelijk van het gehalte aan oxaalzuur een licht bittere smaak. De bittere smaak kan verdwijnen door de knollen te laten narijpen. Ook door koken verdwijnt oxaalzuur, het kookvocht moet dan afgegoten worden. De knollen worden gekookt, gebakken, gefrituurd, zoetzuur ingelegd of rauw met suiker gegeten. Ze worden vaak gebruikt als alternatief voor aardappelen of zoete aardappelen. De kleurrijke knollen voegen niet alleen smaak toe aan gerechten, maar ook visuele interesse.

Blancheer ze even om de bitterheid weg te nemen. Ze kunnen aan salades toegevoegd worden om er een zurige twist in te brengen. Bij wijze van grap worden ze daarom, aardappel die geen zure room nodig heeft” genoemd.

De bladeren en de jonge stengels kunnen als zuring gebruikt worden en gekookt of rauw aan salades worden toegevoegd.

Rauw kan je de smaak vergelijken met die van een zacht, licht zoet radijsje. Lekker voor in salades of koude gerechten.

De bloemen zijn een mooi aanvullend garnituur voor salades.

No waste

Gebruik de bladeren van de oca plant als een smaakvolle toevoeging aan salades of roerbakgerechten. De bladeren zijn eetbaar en bevatten voedingsstoffen zoals vitamine C en ijzer.

Info

Ook voor de teelt in pot leent deze groente zich ideaal. Vermits hij maar een 30 cm hoog wordt kan hij makkelijk op een terras opgekweekt worden.

Chef’s advies

Probeer oca knollen te combineren met andere lokale ingrediënten uit de Andesregio, zoals quinoa, maïs en amarant, voor authentieke Zuid-Amerikaanse gerechten. Hun unieke smaak en textuur voegen een interessante dimensie toe aan traditionele recepten.

Een heerlijk recept om te proberen is “In honing gebakken oca’s met gember en limoen”. Dit recept combineert de unieke smaak van oca met de zoetheid van honing en de pittigheid van gember en limoen

Galerij

Deel dit recept, kies uw platform!