MOMBINPRUIM
Gele en Rode Mombinpruimen, ook bekend als Spondias mombin, zijn sappige, tropische vruchten die een explosie van smaken bieden. Met hun unieke combinatie van zoet en zuur, vervoeren deze pruimen je direct naar zonnige oorden.
GELE MOMBINPRUIM
Het oorspronkelijke verspreidingsgebied van de gele mombinpruim ligt in het Caribisch gebied en van de laaggelegen wouden van Mexico tot in Peru, Brazilië, Venezuela, Guyana, Suriname en Frans-Guyana. De plant wordt geteeld tot op hoogtes van 1000 m in de tropen van de Nieuwe Wereld en soms in Afrika en Zuidoost-Azië (onder andere in India, Indonesië en Maleisië).
Het is een 20-30 m hoge, bladverliezende eenhuizige boom, die in droge tijden zijn bladeren verliest. De stam is tot 60-75 cm dik en heeft diepe groeven. De bladstelen zijn vaak roodachtig behaard.
De bladeren zijn tegenoverstaand, oneven geveerd en 20-50 cm lang. De vijf tot negentien deelblaadjes zijn eirond-lancetvormig en 5-15 cm lang.
De 5-6 mm grote, gelig witte, mannelijke, vrouwelijke of tweeslachtige bloemetjes ontstaan in eindstandige, 15-35 cm lange pluimen nadat het blad uitloopt. Wanneer de boom een jaar of vijf oud is, begint hij vruchten te dragen.
De vruchten groeien in hangende, tot 50 cm lange trossen. De vruchten zijn goudgele, ovale, tot 5 × 3 cm grote steenvruchten met een duidelijke terpentijngeur. De schil is dun, stevig, glad en glanzend. Het vruchtvlees is volrijp zeer sappig, glazig oranje, tot 5 mm dik en heeft een aangename zoetzure smaak die aan pruimen doet denken. De enige pit is eivormig, crème wit, houtig, in de lengte gerimpeld en tot 2,5 × 1,7 cm groot. De vruchten worden meestal geoogst door de afgevallen vruchten op te rapen. De vrucht staat in Brazilië bekend als cajá, in Suriname als mopé en in Mexico als jobito.
RODE MOMBINPRUIM
De Rode Mombinpruim D komt van nature voor van Zuid-Mexico en de Caraïben tot in Brazilië en Peru. Ook wordt de plant veel gekweekt in Zuidoost-Azië (vooral op de Filipijnen) en in Centraal-Afrika. De plant kan gekweekt worden in tropische omstandigheden van zeeniveau tot op 2000 m hoogte. Het is een tot 15 m hoge, eenhuizige boom of struik, die in droge tijden zijn blad kan verliezen.
De afwisselend geplaatste bladeren zijn oneven geveerd en tot 25 cm lang. Ze bestaan uit vijf tot dertig tot 4 cm lange, lancetvormige deelblaadjes met een gladde rand.
De 2-5 mm grote, rode of violette bloemen groeien met vier of vijf stuks in tot 5 cm lange pluimen aan dikke takken voordat het blad gaat uitlopen.
De vrucht is een steenvrucht. Deze is elliptisch of eivormig, tot 3,5 × 5 cm groot en 20-30 g zwaar, meestal iets kleiner dan de gele.. De gladde, glanzende, dunne schil is rijp geel, oranje of rood tot violet van kleur. Het sappige, melige, iets vezelige, zachte vruchtvlees is geel tot oranje van kleur, tot 8 mm dik, zoet of zuur-aromatisch van smaak en soms wat astringent. Het vruchtvlees plakt aan een tot 3,5 cm lange, langwerpige steen, die uit tot vijf kernen bestaat.
Voedingswaarde
De gele en rode mombinpruim zijn rijk aan vitamine C, ze bevatten ook andere vitaminen, zoals A, B1, B2, B3 en B6, en mineralen, zoals kalium, calcium, fosfor, ijzer, magnesium en zink. Ze hebben een hoog watergehalte.
De gele Mombinpruim bevat vele carotenoiden.
De gele en rode mombinpruim zijn calorierijker, maar ook vezelrijker en vitaminerijker dan de gewone pruim.
Glycemische index 24 (India) – Glycemic load 2.95 Nutris score = A
100g | Energie | Eiwit | Vet | Koolhydraten | Suikers | Vezels |
Rode Mombin | +/- 50 kcal | 0.4g | 0g | 10g | 8g | 3.2g |
Gele Mombin | 37 kcal | 1,01g | 0,31g | 5,87g | 3,5g | |
Caja Puree | 53.5 kcal | 0.2g | 0.1g | 12.4g | 4.4g | 1.1g |
ZUCSU: De mombinpruim kan een gezonde en lekkere toevoeging zijn aan een koolhydraatbewust dieet, zolang men rekening houdt met de portiegrootte, de combinatie met andere voedingsmiddelen en de bereidingswijze. Het is aan te raden om de mombinpruim vers (vezels) te eten, of te verwerken in gerechten die weinig toegevoegde suikers, vetten of zout bevatten.
Voordelen / Nadelen
De mombinpruim wordt bij ons als kuipplant opgekweekt.
Als lid van de familie Sumac (Anacardiaceae), kan de blootstelling aan het sap van deze soort leiden tot een allergische reactie identiek aan die van de poison ivy plant. Degenen met een bekende gevoeligheid voor Urushiol dienen voorzichtigheid in het consumeren of het hanteren van deze soort.
Om eventuele risico’s te minimaliseren, was je de mombin pruimen grondig voordat je ze consumeert. Gebruik zeep en water en droog ze zorgvuldig af.
Laat de voorzichtigheid rond urushiol je niet weerhouden van het genieten van de smakelijke en voedzame aspecten van mombin pruimen. Met hun sappige vruchtvlees en veelzijdige toepassingen in de keuken, kunnen mombin pruimen een waardevolle aanvulling zijn op je dieet.
Aankoop / Bewaren
AANKOOP
Het seizoen voor Mombinpruimen varieert afhankelijk van de regio, maar ze worden doorgaans geoogst in de late lente tot de vroege herfst, wanneer ze op hun sappigste en smaakvolste zijn. De vruchten zijn rijp als ze verkleurd zijn, mestal tussen maart en september op het noordelijk halfrond, en tussen september en maart op het zuidelijk halfrond. De vruchten rijpen ongeveer twee tot drie maanden na de bloei, en kunnen dan met de hand of met een stok worden geplukt.
Koop Mombinpruimen op lokale markten of bij gespecialiseerde fruitwinkels. Selecteer vruchten die stevig aanvoelen en een rijke, levendige kleur hebben.
Ze zijn ook te vinden in ingeblikte, gedroogde, bevroren of geconcentreerde vorm in sommige gespecialiseerde winkels of online.
BEWAREN
Rijpe vruchten kunnen 10 dagen bewaard worden bij 15°C.
Eenmaal rijp, kunnen ze enkele dagen in de koelkast worden bewaard. Voor langere opslag is invriezen een uitstekende optie, waarbij je de pruimen eerst in stukjes snijdt en vervolgens luchtdicht verpakt.
Gekookt en daarna gedroogd zijn ze maanden houdbaar. Ze worden online ook in diepvries als vruchtenpuree aangeboden.
Bereidingswijze
Mombinpruimen kunnen op verschillende manieren worden genoten: vers als gezonde snack, toegevoegd aan fruitsalades, verwerkt in jams of zelfs gebruikt als smaakmaker in hartige gerechten zoals chutneys.
De rode zijn veel smakelijker dan de gele en worden dan ook veel meer gegeten.
Om de mombinpruim gemakkelijker te schillen, snijd ze doormidden en draai de helften in tegengestelde richtingen, zodat de pit loskomt. Trek dan de schil eraf met een mes of uw vingers.
Om de mombinpruim te ontpitten, snijd ze in vieren en verwijder de pit met een mes of een lepel. Pas op dat u zich niet snijdt aan de scherpe randen van de pit.
Gebruik de mombinpruim gepureerd, gedroogd, ingemaakt, gefermenteerd, gebruik hem in salades, smoothies, yoghurt, ijs, taarten, muffins, pannenkoeken sauzen, marinades, dressings, chutneys, salsa en jam
Rode Mombinpruim
De rijpe vruchten kunnen als handfruit worden gegeten. Ook kunnen ze worden gekookt en in compote, desserts, siroop en jam worden verwerkt. Ook kunnen ze worden ingemaakt in azijn en in alcoholische dranken en vruchtensappen worden verwerkt.
De bladeren worden wel als groente gegeten.
Gele mombinpruim
De gele mombinpruimen kunnen volrijp als handfruit worden genuttigd of met suiker worden ingekookt en tot gelei, marmelade, jam alsook sorbets worden verwerkt.
Van het sap kunnen sappen en frisdranken worden gemaakt. In Mexico worden onrijpe gele mombinpruimen met zout en chilipepers ingelegd. In Venezuela en Guatemala wordt van de vruchten een zwak alcoholische, met cider vergelijkbare drank bereid. In Brazilië wordt er een vruchtenwijn (‘Vinho de Taperiba’) van bereid.
De jonge bladeren kunnen als groente worden gegeten alsook de jonge scheuten.
De kernen van de pitten zijn ook eetbaar.