GULA DJAWA
Gula Djawa, ook bekend als palmsuiker, is een traditionele zoetstof die veel wordt gebruikt in de Zuidoost-Aziatische keuken, met name in Indonesië, Maleisië en Thailand.
Gula djawa is net als alle andere palmsuikers het ingekookte sap dat uit (de bloesem van) palmbomen gewonnen wordt, alleen in dit geval van de suikerpalm Borassus flabellifer . De sapstroom van de palm bevat veel suiker, dat door arbeiders moet worden afgetapt. Ze klimmen naar de bladkroon om de stengel van de bloemen af te kappen. Zo ontstaat een open wond waaruit de nectar druppelt. Er worden bakken onder de afgehakte bloemstengel gehangen waarin het sap wordt opgevangen.
De productie van palmsuiker is arbeidsintensief en wordt meestal door boerengezinnen uitgevoerd.
Elke dag klimmen de arbeiders omhoog om de emmers op te halen en om de stengel weer een stukje af te kappen, zodat de nectar weer goed kan vrijkomen. Het verzamelde sap wordt in een grote container verzameld en later ter verwerking naar de werkplaats gebracht.
Het sap wordt zachtjes ingekookt tot het net als borstplaat uithardt als je het in vormpjes giet, in dit geval in holle bamboestengels. De smaak en kleur van gula djawa is donkerder, koffie- en karamelachtiger dan andere soorten palmsuiker. Het is ook een tikje zoutig en heeft een licht gefermenteerd/alcoholisch smaakje.
De zo gewonnen suiker is zachter en brokkeliger dan gewone suiker en heeft een ander soort zoetheid dan witte suiker.
De nectarwinning kan het hele jaar door plaatsvinden, maar de beste kwaliteit Gula Djawa wordt geproduceerd tijdens het droge seizoen, van juni tot oktober. Dit komt doordat de nectar in deze periode geconcentreerder is.
Soorten Gula Djawa
- Traditionele Gula Djawa: Donkerbruin tot bijna zwart, met een intens aroma en een complexe smaak.
- Gula Aren: Vergelijkbaar, maar gewonnen uit de suikerpalm (arenga palm) en vaak iets lichter van kleur.
- Gula Kelapa: Specifiek van de kokospalm en meestal iets zoeter.
- Granulaire Gula Djawa: Een moderne variant die in korrelvorm wordt aangeboden, handig voor koken en bakken.
Voedingswaarde
De belangrijkste component van palmsuiker is sucrose (70-79%) gevolgd door glucose en fructose (3-9%).
Sommige fabrikanten adverteren Gula Djawa als ‘gezond’ of ‘suikervrij’, wat misleidend kan zijn. Hoewel het voedzamer is dan geraffineerde suiker, blijft het een bron van koolhydraten en calorieën. Het is belangrijk om etiketten te lezen en de herkomst te controleren voor puurheid.
Glycemische index (GI): 35-40 Nutri-score: C, vanwege de suikerinhoud, maar rijk aan mineralen
Energie | Eiwit | Vet | Koolhydraten | Suikers | Vezels | |
100g | 379 kcal | 1.4g | 0.3g | 92.1g | 87.5g | |
Siroop | 311 kcal | 0.5g | 77.2g | 76.8g |
Hoewel gula djawa een lagere glycemische index kan hebben dan gewone suiker heeft het nog steeds invloed heeft op de bloedsuikerspiegel! Gula djawa past goed in een koolhydraatbewuste voeding vanwege de lagere glycemische index. Het is echter nog steeds suiker, dus matiging is belangrijk.
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
Aankoop
Gula Djawa is te koop in de oosterse toko’s, speciaalzaken en online. Het kan in verschillende vormen komen, zoals blokken, ronde schijven, of korrels. De meest gangbare vorm is Indonesische gula djawa in ronde schijven.
Kies voor onbewerkte, donkere suiker zonder toegevoegde geraffineerde suikers.
Er zijn ook flesjes gula djawa siroop te koop, dat is soms handiger in gebruik dan zo’n schijf.
Bewaren
Gula djawa moet op een droge, koele plaats worden bewaard, buiten direct zonlicht voor maximaal 6 maanden.
Eenmaal geopend, is het het beste om gula djawa in een luchtdichte verpakking te bewaren om te voorkomen dat het vocht opneemt en hard wordt. Als het toch hard wordt, kan het worden geraspt met een rasp of fijngemaakt in een keukenmachine voor gebruik.
Verpakt in vacuum kan het tot 12 maanden goed blijven.
Kan worden ingevroren voor langere houdbaarheid tot 18 maanden. Laat het langzaam ontdooien om kristallisatie te voorkomen.
Bereidingswijze
Deze suiker heeft een rijke, karamelachtige smaak en een donkerbruine kleur
Je kan het gebruiken in zoete en hartige gerechten. Je kunt met een rasp een beetje suiker afraspen of voor stoofgerechten gewoon een stukje afsnijden. Gula djawa is eigenlijk onmisbaar in de Indonesische keuken.
Het wordt ook gebruikt in traditionele drankjes, zoals de Indonesische ‘es teh manis’ (zoete ijsthee), in Maleisische ’teh tarik’ (getrokken thee) en de wedang jahe (gemberthee).
Sauzen: Essentieel ingrediënt in gerechten zoals satésaus en ketjap manis.
Desserts: Perfect voor het zoeten van kleefrijstgerechten, puddingen, en cakes.
Marinades: Geeft een rijke smaak aan vlees- en vismarinades.
Tips
- Rasp Gula Djawa fijn voor eenvoudige verwerking in recepten.
- Combineer het met kokosmelk voor een authentieke Indonesische smaak.
- Gebruik als vervanger voor bruine suiker in Westerse recepten voor een unieke twist.