Oorspronkelijk komt de granita van het Italiaanse eiland Sicilië en is (officieel) een halfbevroren dessert op basis van suiker, water en verschillende smaakmakers zoals vruchtensap, koffie, of kruiden. Het werd oorspronkelijk gemaakt met sneeuw van de Etna en gearomatiseerd met lokale citroenen en andere fruitsoorten. De traditie van het maken van granita verspreidde zich door Italië en de rest van de wereld, waar het nu een populaire zomerse traktatie is.

Het grote verschil met ijs of sorbet is dan ook dat het niet volledig bevroren is, en het prima gemaakt kan worden zonder ijsmachine. Het wordt gekenmerkt door zijn korrelige textuur, die ontstaat door regelmatig roeren tijdens het invriezen.

In het verleden werd er voor granita een suikergehalte van 25-30% gehanteerd. Nu is dit gedaald tot 18-20%.

Waar de meeste soorten bekend staan om hun korrelige structuur, worden er ook veel juist zacht geserveerd. Dit verschil ontstaat door de verschillende bereidingswijzen en heeft te maken met het al dan niet ontbreken van een continue beweging. Granita’s worden dan ook meestal niet in een ijsmachine gemaakt, maar in een bak in de vriezer die zo nu en dan wordt omgeschept. Hierdoor ontstaan de grove kristallen die typerend zijn granita.

Granita’s worden meestal op smaak gebracht door bijvoorbeeld vers fruit of fruitsap (citroen, sinaasappel, aardbei), maar ook met andere smaakmakers zoals koffie, thee, amandelen of siropen.

Granita is een typisch zomerdessert, populair tijdens de warme maanden van juni tot september.

Soorten

Granita komt in verschillende smaken, afhankelijk van de regio en persoonlijke voorkeur:

• Citroengranita: De meest klassieke versie, gemaakt met vers citroensap, is geliefd om zijn zure en verfrissende smaak.
• Koffiegranita: Populair in Sicilië, deze variant combineert sterke espresso met suiker en wordt vaak geserveerd met een toefje slagroom.
• Amandelgranita: Een traditionele Siciliaanse smaak, waarbij amandelmelk en suiker worden gebruikt om een romige, maar toch korrelige textuur te creëren.
• Fruitgranita: Gemaakt met verse vruchten zoals aardbei, framboos, of mango, biedt fruitgranita een breed scala aan smaken, vaak geserveerd als een licht dessert of tussendoortje.

De voedingswaarde van granita kan variëren afhankelijk van de specifieke ingrediënten en de verhoudingen die worden gebruikt bij het maken ervan. Over het algemeen is granita laag in calorieën, vet en eiwitten, maar bevat het wel een hoeveelheid koolhydraten en suiker. De voedingswaarde van granita wordt dus beïnvloed door de toegevoegde suikers, siropen of andere smaakstoffen.   Nutri-score C/D.

ZUCSU: Granita is niet de beste keuze voor een koolhydraatbewuste voeding vanwege het hoge suikergehalte, vooral als het met veel toegevoegde suiker is gemaakt. Voor een gezondere versie kun je de suiker vervangen door natuurlijke zoetstoffen zoals ellphi e.a., en gebruik maken van fruit met een lagere glycemische index zoals bessen. Ook kan de portiegrootte worden beperkt om de impact op de bloedsuikerspiegel te minimaliseren.

Het is een perfect dessert om te maken met uw kinderen, omdat het relatief gemakkelijk te bereiden is en geen dure apparatuur vereist om dit culinaire meesterwerk te creëren

Aankoop

Granita wordt meestal verkocht in bekers, bakjes of kleine plastic containers bij speciaalzaken, ijssalons , gelateria’s of zelfs supermarkten. Het kan in verschillende smaken verkrijgbaar zijn, zoals citroen, aardbei, watermeloen, koffie en meer.

De beste kwaliteit wordt meestal in de zomer aangeboden, vooral in Italiaanse regio’s met een sterke culinaire traditie. Zoek naar granita die is gemaakt met natuurlijke ingrediënten en zonder kunstmatige toevoegingen. Vers bereide granita’s met vers fruit of hoogwaardige koffie zijn vaak van de beste kwaliteit.

Bewaren

Zelfgemaakte granita kan je een week in een luchtdicht bakje in de vriezer bewaren. Om de granita te ontdooien, plaats je de container in de koelkast en laat je het geleidelijk ontdooien. Roer de granita voorzichtig met een vork om de korrelige textuur te herstellen voordat je het serveert.

Granita maken is eenvoudig.

Het proces van het maken van granita begint met het maken van een siroop door water en suiker te verwarmen tot de suiker volledig is opgelost. Deze siroop vormt de basis waarin de smaakstoffen worden toegevoegd. Voor fruitgranita’s worden rijpe, sappige vruchten gebruikt. Het fruit wordt meestal gepureerd of fijngehakt en vervolgens aan de siroop toegevoegd. Populaire fruitopties zijn onder andere aardbeien, citroenen, sinaasappels, perziken, watermeloenen en bosbessen. Het mengsel wordt in een ondiepe schaal of bak gegoten en in de vriezer geplaatst.

Het belangrijkste kenmerk van granita is de textuur. Terwijl het mengsel bevriest, moet het regelmatig worden doorgeroerd met een vork om ijskristallen te voorkomen en de korrelige structuur te creëren waar granita bekend om staat. Dit proces van roeren wordt om de 30 minuten herhaald, totdat de hele schaal met het mengsel is getransformeerd in een korrelige substantie.

Hoewel ze overigens meestal als dessert worden geserveerd, kunnen ze ook prima als hartig tussengerecht (bijvoorbeeld met minder suiker en kruiden als smaakmaker) of zelfs bij het ontbijt worden gegeten.

Naast fruitgranita’s zijn er ook koffiegranita’s, die gemaakt worden door sterke koffie aan de siroop toe te voegen. Chocoladegranita’s worden bereid met cacaopoeder en suiker, terwijl kruidengranita’s kunnen worden gemaakt met ingrediënten zoals munt, basilicum of lavendel.

Gebruik granita als basis voor een zomerse cocktail door het te combineren met prosecco of een andere mousserende wijn.

No waste

Maak granita met overrijp fruit dat niet meer aantrekkelijk is om vers te eten, maar nog perfect is voor bevroren lekkernijen.

De traditionele granita’s werden bereid met citroen-, amandel- en chocoladearoma’s en in Oost-Sicilië met kaneel, jasmijn en scursunera (morgenster). Hoewel de granita met morgenster niet meer bestaat, wordt het dialectwoord scursunera nu vooral in Palermo gebruikt om de jasmijngranita aan te duiden.

Doorgaans wordt granita opgediend in transparante glazen. Traditioneel werd er vers en krokant brood bij geserveerd, wat later vervangen werd door een zogeheten brioscia (brioche).

Een granita câ brioscia is een veelvoorkomend ontbijt op Sicilië, vooral in de kustgebieden. Daarnaast wordt granita ook ‘op de hand’ geconsumeerd uit plastic of kartonnen bekers, ter verkoeling tijdens wandelingen op zomeravonden.