GELE GENTIAAN
De gele gentiaan is inheems in Europese gebergten, waar ze aan te treffen is op hoogten tot 2200 meter. De plant komt voor op kalkhoudende weiden in de Alpen en andere Europese gebergten in Centraal- en Zuid-Europa.
De gele gentiaan wordt 0,5-1,5 meter hoog. De bladeren zijn tegenoverstaand, en hebben vijf tot zeven boogvormige nerven.
De plant groeit langzaam, pas na tien jaar komt ze tot bloei. Daar staat tegenover dat ze veertig tot zestig jaar oud kan worden. De grote bloemen groeien in kransen van drie tot tien bloemen in de oksels van de bovenste bladeren. De bloeitijd is juli en augustus.
De zaden wegen slechts een duizendste gram en worden door de wind verspreid. Elke plant brengt ongeveer 10.000 zaden voort.
De tot 1 meter lange armdikke wortelstok is vlezig en rijk aan suikers als gentiobiose en aan waardevolle bitterstoffen (gentianopicrine en amarogentine).
Deze laatste twee bieden de plant bescherming tegen aanvreten door dieren. Ter wille van de likeur wordt ze in Frankrijk ook gekweekt.
De plant is, net als alle overige gentiaansoorten, beschermd in de landen waar ze in Europa voorkomt.
Hoewel de Gentiana lutea de bekendste soort is, zijn er meer dan 400 soorten gentianen, variërend in kleur en habitat. De gele variant is specifiek geliefd vanwege zijn bitterstoffen. Naast de gele gentiaan zijn er blauwe en paarse varianten, maar deze worden minder vaak gebruikt in de keuken.
De wortel wordt meestal in de herfst geoogst, wanneer de plant zijn voedingsstoffen naar de wortel terugtrekt.
Voedingswaarde
Bevat bitterstoffen, antioxidanten.
100 gram | Energie | Alcohol | Vet | Koolhydraten | Eiwit | Vezels |
Salers Gentiane | 230 kcal | 17% | ||||
Wortel gedroogd | 45 kcal | 0.2g | 9g | 1g | 2g |
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
Aankoop
Gedroogde wortels of extracten van gele gentiaan zijn te koop bij gespecialiseerde kruidendrogisten en biologische winkels. Ook likeuren zoals Gentiane en Suze worden gemaakt van de wortel.
Kies voor biologische, wild geplukte wortels van gerenommeerde bronnen.
Bewaren
Bewaar de wortel in een luchtdichte container op een droge, koele plek. Vacuüm: Verlengt de houdbaarheid tot 2 jaar zonder kwaliteitsverlies.
Wortelstukjes kunnen ingevroren worden, maar dit kan de textuur beïnvloeden.
Bereidingswijze
Gele Gentiaan is te bitter om te eten. Voor de fabricage van gentiaanlikeur wordt vooral de gedroogde wortel van deze soort gebruikt. De likeur kan men eventueel zelf bereiden.
Gentiaanthee (van gedroogde wortel) heeft eerst een zoete, later een bittere smaak.
Gentiaanlikeur wordt gedronken als aperitief, met een ijsblokje en naar smaak met vers water aangelengd.
No waste
- Restjes wortel: Gedroogde wortels kunnen hergebruikt worden voor een mildere tweede infusie.
- Bitterwater: Het water waarin je de wortel hebt laten weken, kan als smaakversterker dienen in stoofschotels.
Info
Chef’s advies
- Balans: Combineer de bitterheid met zoete of citrusachtige smaken voor een harmonieus gerecht of drankje.
- Doseren: Gebruik de wortel met mate, omdat de smaak snel te intens kan worden.
- Experimenteren: Probeer gentiaan in desserts zoals sorbets of bitters in cocktails.