FENEGRIEK-GRIEKS HOOI

Fenegriek (s een eeuwenoude plant die zijn oorsprong vindt in het Mesopotanië, het Middellandse Zeegebied, Zuid-Europa en West-Azië. De plant wordt gewaardeerd om zijn unieke, licht bittere zaden die een kenmerkende geur en smaak hebben, vaak vergeleken met esdoornsiroop of karamel.  Tegenwoordig wordt fenegriek ook geteeld in Centraal-Azië. India, Egypte, Marokko en Turkije. De plant groeit het beste in goed doorlatende grond met voldoende zonlicht. Het is een winterharde, eenjarige plant die ongeveer 30 tot 60 centimeter hoog wordt.

Soorten Fenegriek

Fenegriek bestaat voornamelijk uit twee soorten:

  • Gele fenegriek (voor culinair gebruik): Deze soort heeft ronde, hoekige, geelachtige zaden die vaak worden gebruikt in specerijenmixen, curry’s en marinades.
  • Bladfenegriek (Methi): De verse of gedroogde bladeren worden ook gebruikt in gerechten en geven een milde, bittere smaak. Bladfenegriek is populair in de Indiase keuken.

Fenegriek is een kleine grasachtige eenjarige plant van ongeveer 50cm met rechtopgaande takken en geveerde bladeren. De fenegriek bloeit van juni tot augustus met kleine witgele bloemen van 12-18 mm. Na de bloei vormen zich peulen die elk 10-20 kleine goudbruine ruitvormige zaadjes bevatten. Het duizendtalgewicht bedraagt 20 gram (50.000 zaden per kilogram).

Fenegriek wordt meestal geoogst in de late zomer tot het vroege najaar, afhankelijk van het klimaat en de groeicyclus. Zaden en bladeren zijn echter het hele jaar door verkrijgbaar, omdat ze worden gedroogd en verwerkt.

De buitenste laag van het zaadje bevat een in wateroplosbaar opslagkoolhydraat (galacatomannan), dat een dikke slijmerige gel geeft bij het weken in water

Van fenegriek worden de zaden en de bladeren gebruikt in de keuken. Deze worden zowel gedroogd als vers gebruikt. Ze hebben een kruidige, bittere smaak en ruiken licht naar vers hooi (sotolon). Fenegriek wordt vers vooral gebruikt in de Indische en Pakistaanse keuken (curry), de Arabische keuken (gebak en brood) en de Noord-Afrikaanse keuken (vlees en vis). De Indiase benaming is Methi. . Van de variëteit corniculata worden eveneens de gedroogde bladeren als kruid gebruikt.

Fenegriek is een belangrijk bestanddeel van kerriepoeder, chutneys en verschillende specerijenmengsels. Fenegriek wordt in een aantal kaassoorten gebruikt.

Fenegriekzaden zijn ook als kiemzaden te kweken. Fenegriekzaad is een populaire kiemgroente om op te kweken.

Voedingswaarde

Fenegriek is rijk aan ijzer (419% van de ADH) en koper. Fenegriek bevat saponine en coumarinen. In fenegriekzaden zitten erg veel vitaminen. Het zaad bevat het meest pyridoxine of vitamine B6.

Glycemische index 10-20  Nutri-Score A.

100 gram Energie Eiwit Vet Koolhydraten Vezels
Zaad 350 kcal 27.1g 6.41g 33.8g 24.6g
Blad 49 kcal 4.4g 0.9g 6g 1.1g

Dankzij de lage glycemische index en glycemic load is fenegriek ideaal voor koolhydraatbewuste en bloedsuikervriendelijke diëten. De vezelrijke structuur van de zaden helpt de vertering te vertragen, wat bijdraagt aan een stabiele bloedsuikerspiegel. Daarnaast bevat het eiwitten, wat bijdraagt aan verzadiging zonder de bloedsuikerspiegel te beïnvloeden.

Voordelen / Nadelen

Aankoop / Bewaren

Aankoop

Verse fenegriek is bij ons op de westerse markt nauwelijks te vinden.  Je kan het vinden in gesorteerde supermarkten en natuurvoedingswinkels.

Veel natuurvoedingswinkels verkopen zakjes heel en gemalen zaad of gedroogde bladeren.

Voor de beste kwaliteit kun je terecht bij gespecialiseerde kruidenwinkels of Aziatische supermarkten, waar je versere en vaak voordeliger geprijsde fenegriek kunt vinden. De beste tijd om fenegriek te kopen is in het najaar, wanneer de oogst vers beschikbaar is.

Kies voor hele fenegriekzaden in plaats van gemalen fenegriek, omdat hele zaden langer houdbaar zijn en minder snel hun smaak verliezen.

Bewaren

De zaden in een goed afgesloten pot koel en donker bewaren. Gemalen fenegriek zo snel mogelijk gebruiken. Fenegriekzaden blijven zo’n 1-2 jaar houdbaar, terwijl gemalen fenegriek slechts enkele maanden houdbaar is.

Vermijd fenegriek te bewaren in de koelkast of vriezer, omdat het vocht kan opnemen en vochtig kan worden.

Gedroogde zaden kunnen in een luchtdichte diepvrieszak worden ingevroren, wat de houdbaarheid verlengt tot 1,5 jaar.

Bereidingswijze

Fenegriek is een beetje bitter en heeft een heel kenmerkende zoete geur die aan droog hooi doet denken maar ook aan ahornsiroop en karamel. De smaak van de zaden is scherper en bitterder dan die van de zaden van de blauwe fenegriek.

De smaak van de gedroogde bladeren doet vaag aan bonenkruid denken.

De bitterheid van de zaden, die door velen als onaangenaam wordt ervaren, kan verminderd worden door de fenegriek zorgvuldig te voorbereiden, zoals voor veel bonensoorten geldt. Door het grondig te wassen en de zaden liefst enkele malen achtereen aan de kook te brengen in steeds vers water. De gedroogde en gemalen fenegriekzaadjes zijn dan ook een onderdeel van een kerriekruidenmix. Je kunt van de gekookte zaden een puree maken waar je gebakken ui doorheen doet. De zaden kunnen prima door de erwtensoep om deze een extra kruidige smaak mee te geven. Ook wortelen kunnen ermee gekruid worden.

De geweekte zaadjes geven de prettige glibberigheid aan bepaalde Oosterse sauzen.

Jonge blaadjes worden een aromatisch kruid gebruikt voor salades, in kerrieschotels of als groente, ze zijn bitter en licht aromatisch. De gespruite fenegriek wordt rauw in salades gebruikt

Gedroogde blaadjes kan je verkruimelen en vlak voor het opdienen over een Indiaanse curry strooien. De gedroogde fenegriekbladeren, of methi, worden vaak toegevoegd aan gerechten als curry’s, soep en stoofschotels voor een aromatische smaak.

Kiemgroente: Fenegriekzaad kan ook worden gekiemd, wat de bittere smaak verzacht en perfect is als toevoeging aan salades.

Tips

Door fenegriekzaden licht te roosteren, krijg je een minder bittere en meer nootachtige smaak.

Voeg verse fenegriekbladeren aan het einde van de kooktijd toe om hun smaak en textuur te behouden.

Combineer fenegriek met andere kruiden zoals komijn of koriander om de bitterheid in balans te brengen.

 

Info

In 2011 was fenegriekzaad uit Egypte de oorzaak van de EH E. Colibacterie.

Fengriek kan de werking van antistollingsmiddelen versterken.

Zwangere vrouwen mogen geen fenegriek gebruiken.

Chef’s advies

Galerij

Deel dit recept, kies uw platform!