CAO DOU KOU
De Alpinia hainanensis is afkomstig uit Zuidoost-China, niet alleen uit het vaste land (Guandong, Guangxi en Fujian) maar ook uit de eilanden Taiwan, Hong-kong en ‘galanga’ eiland Hainan, en Vietnam.
De Alpinia hainanenis is een overblijvende, tropische plant, een grote snelgroeiende gemberplant. Hij wordt 1,30 tot 2 meter hoog, en heeft spitse bladeren, die 50-65 cm lang zijn en een vrij waxy oppervlak hebben. De bloeiwijze is een rechtopstaande tros, die tot wel 20 lang wordt, met violette bloemen. Hij bloeit van april tot juni en draagt van mei tot augustus vruchten. Bestoven bloemen ontwikkelen zich tot ronde groene vruchten die zich in de loop van de zomer ontwikkelen.
Tegen het einde van de zomer rijpen de zaaddozen en worden ze feloranje. Het zijn deze oranje vruchten die worden geraspt en gebruikt als kardemomvervanger. De zaden worden geplukt wanneer ze bijna rijp zijn, aan het einde van de zomer. Ze zijn dan goudgeel, en licht behaard. De vruchten worden in de zon gedroogd.
De vruchtjes zijn 1,5 tot 3 cm in doorsnede, en bevat een groot aantal ovale, lichtbruine zaadjes met een doorsnede van gemiddeld 3 mm. De vrucht heeft een geelwit tussenschot. De zaden zijn grijsbruin, en bedekt met een wittige gelei (aril), dat na droging eenzelfde witte bepoedering te zien geeft als nootmuskaat.
De bladeren hebben een lichte gembersmaak, en werden in de Tweede wereldoorlog lokaal als substituut voor gember gebruikt.
Er zijn enkele variaties van Cao Dou Kou, die voornamelijk worden onderscheiden door hun grootte en smaakintensiteit:
Soorten
- Wilde Cao Dou Kou: Groeit in het wild en heeft een intensere smaak en aroma. Vaak kleiner in omvang.
- Gekweekte Cao Dou Kou: Deze variant is groter en wordt op commerciële plantages geteeld. De smaak is iets milder dan de wilde variant.
Voedingswaarde
Hoewel Cao Dou Kou vaak in kleine hoeveelheden wordt gebruikt, heeft het toch een indrukwekkende voedingswaarde. Cao Dou Kou bevat naast essentiële oliën ook antioxidanten.
Nutri-Score A
Energie | Eiwit | Vetten | Koolhydraten | Vezels | |
100g | 311kcal | 10g | 6g | 67g | 16g |
Hoewel Cao Dou Kou koolhydraten bevat, wordt het meestal in zulke kleine hoeveelheden gebruikt dat de impact op de bloedsuikerspiegel verwaarloosbaar is. De specerij voegt complexe smaken toe aan gerechten zonder de noodzaak van extra suikers of andere calorierijke ingrediënten, waardoor het een slimme keuze is voor iedereen die zijn koolhydraten in de gaten houdt.
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
Aankoop
Cao Dou Kou is vaak te vinden in gespecialiseerde kruidenwinkels of Aziatische supermarkten, zowel in gedroogde vorm als gemalen.
Cǎo dòu kòu zul je in sommige landen eerder vinden bij de Chinese medicijnwinkel dan in de specerijenwinkel of Chinese voedingswinkel. Zie onder meer de webshop China hao. Vraag altijd of deze food-grade is!
Bewaren
Bewaar gedroogde specerijen bij voorkeur op een donkere, koele en droge plaats. Zo behouden ze hun smaak en geur tot wel 1 jaar.
Door Cao Dou Kou vacuüm te bewaren, kun je de houdbaarheid verlengen tot 2 jaar. Dit voorkomt dat de essentiële oliën vervliegen.
Als je peulen langer wilt bewaren, kun je ze in een luchtdichte verpakking invriezen. Zo blijven ze minstens 2 jaar goed zonder smaakverlies. Let op dat je ze langzaam ontdooit om condensatie te voorkomen.
Bereidingswijze
Dit zeldzame kruid wordt voornamelijk gebruikt in de Chinese en Zuidoost-Aziatische keukens. Cao Dou Kou heeft een intense, warme smaak die doet denken aan een combinatie van kardemom, peper, en gember, met een subtiele aardse en rokerige ondertoon.
De smaak is kruidig, licht zoetig en scherp, maar ook vrij bitter. Cǎo dòu kòu wordt zowel in hartige als in zoete gerechten gebruikt.
- Kruidenmengsels: Het wordt vaak gebruikt in traditionele Chinese kruidenmengsels, zoals vijfkruidenpoeder, en geeft een warme, aardse smaak.
- Soepen en stoofschotels: Het kruid wordt toegevoegd aan pittige soepen zoals hotpot en stoofschotels voor extra diepte en warmte.
- Rijstgerechten: In Zuidoost-Azië wordt het vaak toegevoegd aan rijstgerechten, zoals pilaf of gebakken rijst, om een subtiele kruidige smaak toe te voegen.
- Curry’s: In curry’s kan Cao Dou Kou worden gebruikt als vervanger voor kardemom om een rijkere en diepere smaak te creëren.
- Cao Dou Kou kan ook worden gebruikt in desserts zoals rijstpudding of speculaas voor een verrassend vleugje specerij.
Het wordt vaak als kardemomvervanger gebruikt. Rooster de hele peulen lichtjes in een droge pan voordat je ze toevoegt aan je gerechten. Dit versterkt de smaak en aroma.
No waste
Na gebruik in een stoofpot of soep kunnen de peulen worden schoongespoeld, gedroogd, en opnieuw worden gebruikt voor het trekken van thee of bouillon.
Kruidenolie: Trek de overgebleven peulen in olie om een aromatische specerijenolie te maken voor dressings of marinades.