Bulgur heeft zijn oorsprong in het Midden-Oosten, met name in landen als Turkije, Syrië, Libanon en Israël, waar het al duizenden jaren wordt geconsumeerd. Het wordt vaak beschouwd als een van de oudste verwerkte graanproducten ter wereld. De productie van bulgur is vooral geschikt voor gebieden waar durumtarwe goed gedijt, zoals in het Middellandse Zeegebied.

Bulgur wordt gemaakt van hele tarwekorrels (durum). Nadat de korrels geweekt zijn en 20-25 vocht bevatten worden ze gekookt of gestoomd tot ze zacht zijn (1-3u). Hierna worden de korrels afgekoeld, en gepeld. Pas daarna wordt de tarwe gebroken om de kiemen en zemelen van het endosperm te scheiden.

Omdat het voorgekookt is, heeft bulgur een snelle kooktijd en is het een gemakkelijke, voedzame toevoeging aan maaltijden. Qua bereiding is bulgur verwant aan rijst, qua smaak aan couscous.

Soorten volgens korrelgrootte.

Deze wordt vaak aangegeven met een nummer, naast de vaak Turkse benaming:

• #1 fijn (köftelik) – 0,5-1,6 mm – Wordt vaak gebruikt in salades zoals tabouleh en heeft een zeer korte kooktijd, soms wordt het zelfs alleen met kokend water overgoten.
• #2 middel (midyat of kısırlık) – 1,6 – 2 mm – Geschikt voor pilafs, soepen, en andere warme gerechten waar een iets stevigere textuur gewenst is.
• #3 grof (pilavlık) 2,0 – 3,5 mm – Heeft een langere kooktijd en wordt vaak gebruikt in stoofschotels of als vervanger voor rijst in warme maaltijden.
• #4 extra grof (ıri pilavlık of kalın) > 3,5 mm – Dit is de grootste korrel en heeft de langste kooktijd. Het is ideaal voor stevige, hartige gerechten zoals bulgurrisotto of als bijgerecht.

Bulgur is nog steeds populair in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Bulgur wordt vooral gebruikt in de Turkse, Arabische (Levant), Indiase en mediterrane keuken. In India wordt het ook gebruikt als ontbijtgraan, bereid met melk en suiker.

Soorten

• Biologische bulgur
• Kamut tarwe
• Gele bulgur (zachte tarwe) = de standaard.
• Bruine bulgur (rode tarwe) smaakt sterker dan de gele.
• Volkoren bulgur (ongepelde tarwe)

Bulgur is rijk aan complexe koolhydraten, vezels, eiwitten en tal van micronutriënten. Het is een volkorenproduct, wat betekent dat het weinig bewerkt is en de voedingsstoffen behouden blijven.Het bevat veel ijzer, fosfor, magnesium en vitamine B maar ook veel vezels. Bulgur bevat evenwel meer kcal dan spaghetti of een aardappel. Bulgur bevat gluten!!

Vergeleken met rijst zit er in bulgur 50% minder koolhydraten. En hierbij gaat het om koolhydraten die lager scoren op de glycemische index.  Dit betekent dat ze langzamer verteren en de suiker dus stabieler houdt.

Gekookte bulgur:  GI = 47 + 1     GL 10.2+ 1

Bulgur bevat veel vezels: dit kan verschillen per soort (lees merk), maar als je het goede merk kiest kun je zo over een bulgur product beschikken met meer dan 10 gram vezel per 100 gram. Vezels zijn een erg belangrijk onderdeel in de dagelijkse voeding.

Nutri-score: A, dankzij het lage vetgehalte, hoge vezelgehalte, en lage GI.

De koolhydraten in bulgur zijn voornamelijk complexe koolhydraten, die langzamer worden afgebroken en een geleidelijke stijging van de bloedsuikerspiegel veroorzaken. Dit maakt het een betere optie dan geraffineerde graanproducten zoals witte rijst of pasta.

Het combineren van bulgur met vezelrijke groenten of gezonde vetten, zoals olijfolie, kan de glycemische impact nog verder verlagen.

Aankoop

Bulgur is tegenwoordig algemeen verkrijgbaar in de meeste supermarkten, biologische winkels en gespecialiseerde Midden-Oosterse supermarkten. Het wordt verkocht in verpakkingen van verschillende groottes en korreltypes, van fijn tot grof. Let bij de aankoop van bulgur op de korrelgrootte, afhankelijk van wat je ermee wilt maken.

Je vindt de verschillende soorten bulgur naargelang de gebruikte tarwe. Zo kan je volkoren bulgur vinden die iets donkerder van kleur is, alsook spelt- en gerst bulgur.

Bewaren

Ongekookte Bulgur kan men zeer lang bewaren op een koele donker plaats, controleer de THT-datum. De bulgur ruikt muf en ranzig. Als het te vochtig is bewaard dan is er kans op schimmel en insecten. Bederf herken je snel door goed te kijken, ruiken of proeven.

Gekookte Bulgur : Laat restjes altijd snel afkoelen en zet ze goed afgesloten in de koelkast. Laat restjes niet langer dan 2 uur buiten de koelkast staan. In de koelkast is bulgur een 2-tal dagen te bewaren en 3 maanden in de vriezer.

Gekookte bulgur kan tot 3 maanden in de vriezer worden bewaard. Vries het in porties in, zodat je gemakkelijk kunt ontdooien en opwarmen wanneer nodig.

Bulgur heeft een nootachtige smaak en een licht chewy textuur, wat het een populaire vervanger maakt voor rijst, couscous of quinoa. Het is een veelzijdig ingrediënt dat zowel koud als warm kan worden geserveerd, afhankelijk van het gerecht.

Reken 75 gram per persoon. Volume en gewicht zullen meer dan verdubbelen tijdens het weken.

Bulgur voorweken: Neem een kop bulgur voor 2 koppen water. Wanneer het water is opgeslorpt is de bulgur meestal klaar.

• Grove bulgur (tot 3.5mm Ø) wordt gebruikt zoals rijst of couscous bij een vochtig gerecht, of in pilav of salade. Deze wordt best een 2-tal uren geweekt.
• Fijne Bulgur (0.5-2mm Ø wordt verwerkt in falafel en allerlei zoetigheden. Je kan hem vooraf een 30-tal minuten weken.

Verdere bereiding is simpel:

–  Risottomethode: Verwarm wat olijfolie in een pan met een dikke bodem en roer er de bulgur door. Je bakt de korrels tot het lekker gaat ruiken en dan schenk je er zoveel water bij dat er een ruime centimeter water boven de korrels staat.

– Absorptiemethode: kook de bulgur beginnende met koud water met een deksel op de pan in 10-15 minuten zachtjes gaar. De kooktijd hangt natuurlijk samen met het soort korrel.   Na dat kwartier wordt de bulgur 10 minuten te rusten gezet, met gesloten pan, om verder te garen en uit te zetten.

Bulgur wellen: Om de bulgur te wellen breng je de benodigde hoeveelheid water(1/1) aan de kook met bijvoorbeeld een waterkoker. De benodigde hoeveelheid bulgur giet je alvast in een kom.

Als het water is gekookt, giet je de granen in de kom erbij. Roer het geheel goed door het laat het voor een uur staan. Roer halverwege nog even kort door. Je kan de kom afdekken met een bord, maar dit is niet per se nodig. Na een uur is de bulgur klaar

Voor een slaatje laat je de bulgur na het weken best uitlekken en wring hem desnoods extra uit in een handdoek. (tabouleh).

Niet te verwarren met couscous:

De basis voor bulgur is de hele tarwekorrel, die wordt gebroken, terwijl couscous wordt gemaakt uit tarwegries, een essentieel verschil in textuur en kookeigenschappen.

In traditionele Oosterse gerechten wordt Bulgur vaak gebruikt in pilav, soepen, tabouleh, köfte en kibbeh.

Tabouleh is afkomstig uit de Libanese keuken, het is een salade waaraan verse groenten en kruiden worden toegevoegd. Een frisse salade van fijne bulgur, peterselie, munt, tomaat, citroensap en olijfolie. Een licht en gezond gerecht, ideaal voor de zomer.

Köfte is fijngehakt vlees of groenten op smaak gebracht met allerlei specerijen waarbij bulgur als bindmiddel gebruikt wordt. Ze worden rauw, gefrituurd of gebakken gegeten.

Bulgur Pilaf: Een hartige pilaf gemaakt met medium of grove bulgur, gebakken met ui, knoflook, en bouillon, geserveerd als bijgerecht bij vleesgerechten.

Kibbeh nayeh is een soort tartaar van lamsvlees, bulgur, ui en specerijen.

Gevulde Groenten: Gebruik bulgur als vulling voor paprika’s of courgettes, gecombineerd met gehakt, kruiden en groenten.

Bulgurburgers: Een vegetarisch alternatief voor hamburgers, gemaakt van grove bulgur, bonen, en kruiden. Ze hebben een stevige textuur en zitten boordevol smaak.

Bulgursoep: Voeg bulgur toe aan soepen voor extra vezels en een hartige textuur.