De broodboom kwam oorspronkelijk uit de stille Oceaan, waarschijnlijk van Java. Hij komt voor in Zuidoost-Azië en Polynesië. Wereldwijd wordt de plant in de tropen tussen beide 17e breedtegraden gekweekt. De broodvrucht is een belangrijk basisvoedsel in vele tropische gebieden. Het heeft honderden variëteiten en duizenden gangbare namen, variërend naargelang de geografische spreiding, en wordt verbouwd in ongeveer 90 landen.

De broodboom is een tot 30 m hoge, eenhuizige, in droge tijden bladverliezende boom, die verwant is aan de nangka.

De grote, verspreid staande bladeren zijn glanzend groen en bestaan uit vijf tot elf puntige lobben. Het blad is tot 90 x 50 cm groot en in omtrek eirond. De kleine bloemen groeien per geslacht gescheiden in bloeiwijzen in de bladoksels. Alle delen van de boom, inclusief de onrijpe vruchten zijn rijk aan het melkachtige latex.

De vrucht van de broodboom, broodvrucht genoemd, is rond tot eivormig ongeveer zo groot als een voetbal met een diameter tot 30 cm en kan meer dan 1 kilogram wegen. De groene tot geelgroene, doffe schil is in onregelmatige, vier- tot zeszijdige velden verdeeld, die elk uit een bloem zijn ontstaan. Op de schil zitten kleine stompe stekels.  De broodvrucht wordt geoogst als  er  kleine  druppels  latex  verschijnen  op  de  oppervlakte  van  de  vrucht. Een broodboom kan afhankelijk van de regio 50-200 van zulke vruchten per jaar krijgen. De opbrengst is vrij hoog met minimaal onderhoud en zonder pesticiden.

In jonge broodvruchten is het vruchtvlees vast, rijpend wordt het schilferig-vezelig, sappig, zacht en uiteindelijk brijig.

De vrucht bevat veel zetmeel, dat bij het koken een structuur en smaak krijgt die doet denken aan vers gebakken brood of aardappelen, vandaar de naam “broodvrucht”.  De vrucht is een belangrijke voedselbron in de tropen, het wordt als basisvoedsel gebruikt voor de Polynesiërs, die de broodboom waarschijnlijk vanuit Nieuw-Guinea over hun gehele woongebied hebben verspreid, behalve naar Nieuw-Zeeland en Paaseiland (te koud).

Soorten

Er zijn verschillende varianten van broodvrucht, afhankelijk van de regio en teeltomstandigheden. Deze kunnen verschillen in textuur, smaak en kleur:

1. Zaadloze broodvrucht – De meest geteelde variëteit, waarbij de vruchten geen zaden bevatten en vooral vanwege het zachte vruchtvlees wordt gegeten.
2. Gezaaide broodvrucht – Deze variëteit heeft grote zaden in het vruchtvlees die ook eetbaar zijn, vaak gekookt of geroosterd.
3. Ongerepte broodvrucht – Een wilde variëteit met een ruwere textuur en kleinere, minder sappige vruchten, populair in meer afgelegen tropische regio’s.

Broodvrucht is seizoensgebonden en de vrucht rijpt doorgaans in de late zomer en vroege herfst, hoewel de exacte timing afhankelijk is van de locatie. In sommige tropische gebieden kan de broodvrucht echter het hele jaar door worden geoogst.

Broodvruchten bevatten vitamines en mineralen, 65% zetmeel + 18% suiker en slechts 10% water. Het  is een energierijk voedsel en een goede bron van complexe koolhydraten, vezels en mineralen zoals kalium, calcium, ijzer, magnesium, fosfor, mangaan en zink. Deze voedzame vrucht levert ook B-vitamines, niacine, thiamine en vit. C.

Broodvrucht is glutenvrij

Matige glycemische index  = 62-65   GL = 17.6    Nutri-Score A vanwege de lage hoeveelheid vet en het hoge vezelgehalte, vooral wanneer het onrijp wordt gegeten. De combinatie van complexe koolhydraten en vezels maakt broodvrucht een voedzaam alternatief voor aardappelen of rijst.

Broodvrucht is rijk aan complexe koolhydraten, waardoor het niet de beste keuze is voor een strikte koolhydraatarme voeding. Voor mensen die een gematigde koolhydraatinname nastreven, kan broodvrucht een voedzaam alternatief zijn, vooral als het onrijp wordt gegeten wanneer het zetmeelgehalte hoger is en de natuurlijke suikers nog niet ontwikkeld zijn.

Aankoop

Broodvruchten zijn het hele jaar door verkrijgbaar. De meest kwalitatieve broodvrucht koop je in gespecialiseerde winkels, vooral in tropische of etnische markten. Let bij het kopen van broodvruchten op vruchten die zwaar aanvoelen, een stevige maar enigszins veerkrachtige huid hebben, en een gelijkmatige kleur vertonen. Vermijd vruchten met zachte plekken of scheuren. Onrijpe broodvruchten zijn perfect voor hartige gerechten, terwijl rijpe exemplaren geschikter zijn voor zoetere toepassingen.

Per stuk kunnen ze tot 4 kg zwaar wegen. Broodvruchten met pitten hebben stekels.

Bewaren

Onrijpe broodvrucht kan bij kamertemperatuur worden bewaard en rijpt in een paar dagen. Zodra het rijp is, kan het maximaal twee dagen in de koelkast worden bewaard.

Voor langere houdbaarheid kun je stukken broodvrucht vacuüm verpakken. Dit kan de houdbaarheid in de koelkast verlengen tot ongeveer een week.

Broodvrucht kan goed worden ingevroren, vooral als je het blancheert voordat je het invriest. In de diepvries kan het tot zes maanden worden bewaard. Het invriezen van gekookte of onrijpe stukken is ook een goede optie voor later gebruik in soepen of stoofschotels.

Er zijn broodvruchten met en zonder zaad. De pitten van de vruchten met zaad kunnen gepoft worden, net als kastanjes. Het rijpe vruchtvlees is schilferachtig, brijig, sappig en zacht.

Er zijn broodvruchten met geel of wit vruchtvlees. Er is geen smaakverschil, maar de gele is zoeter en crèmeachtiger. Aan de buitenkant is niet te zien wat de kleur van binnen is.

Je moet de vruchten dun schillen en halveren. Verwijder de zaden. Het vruchtvlees vervolgens in blokjes of plakken snijden.

Bij het koken wordt het over het algemeen meer als groente dan als fruit gebruikt; de rijpe zijn zoeter en kunnen rauw worden gegeten, terwijl de minder rijpe met een aardappelachtige textuur worden gekookt. Ze vervangen deze ook in vele gerechten.

• In plakken bakken (+/- 15 min.) of koken (+/- 30 min.)
• In blokjes verwerken in een curry.
• Koken, pureren en kruiden. Het mengsel tot balletjes draaien en paneren.

Deze bakken en serveren met een pittige dipsaus.

Eenmaal gebakken of gekookt, kan de broodvrucht ook in dunne plakjes worden gesneden en in de oven worden gebakken om bijvoorbeeld als chips te eten.

Je kan de hele vrucht op de grill leggen: de vrucht moet klaar zijn als de schors helemaal zwart is. Deze schil moet worden weggegooid en de binnenkant van het fruit moet in stukken worden gesneden om te worden geserveerd.

Je kan de vrucht ook fermenteren tot een zure pasta die je dan droogt en maalt tot meel.

Met de bladeren van de boom kunt u een thee bereiden.

Broodvruchten geven tweemaal meer opbrengst dan andere gewassen. Ze hebben nauwelijks onderhoud nodig en gebruiken geen insecticiden. Al na drie jaar zijn er broodvruchten en de bomen worden vele tientallen jaren oud.

Toen in 1789 de beruchte muiterij op de “Bounty” plaatsvond, was dit schip met plantmateriaal van de broodvrucht op weg van de Stille Zuidzee naar West -Indië.

Broodvrucht kan als kuipplant opgekweekt worden.

Bestrijk plakjes broodvrucht met een laagje kokosolie en rooster ze in de oven voor een krokante, gezonde snack.

Combineer broodvruchtpuree met kokosmelk en specerijen om een romige soep te maken.