BLAASSILENE
In Europa komt de plant voor van Noorwegen en Lapland tot de Middellandse Zee, hierbuiten van Noord-Afrika tot Siberië en Japan. De plant wordt aangetroffen op matig voedselrijke, iets droge zand-, klei- en leemgrond, in bermen en tegen hellingen, in de duinen en op grazige grond. De plant prefereert een zonnige standplaats. Het is een in België en Nederland vrij algemeen voorkomende plant. In Noord-Amerika is de plant ingevoerd. Bij ons “gewoon wild”, in Mediterrane landen, zoals Italië en Spanje maar ook op Cyprus, blijkt het een gekende groente te zijn. Noord-Amerika ervaart het als een wijdverspreid onkruid.
De blaassilene valt op door de dikke witachtige tot zelfs roodbruine buikvormige kelk rondom het vruchtbeginsel en de doosvrucht.
Deze meerjarige plant wordt 30-60 cm hoog. De verticale stengels zijn onbehaard en komen uit een gebogen, diep in de grond vertakte wortelstok. Op de knopen van de stengels zitten smalle, tegenoverstaande bladeren.
De aan elke stengel hangende bloemen zijn dag en nacht geopend. ’s Avonds verspreiden de bloemen een aangename klavergeur, en trekken dan bijen en nachtvlinders aan. De bloeiperiode loopt van mei tot september. De vijf witte kroonbladen zijn diep ingesneden. De kelkbuis is sterk opgeblazen en gelig tot paarsachtig geaderd. De nervatuur op de kelken is opvallend: je kunt twintig fijne nerven tellen, die onderling verbonden zijn. Aan deze kelkbuis dankt de plant haar naam. De bloeiperiode loopt van mei tot september met de beste oogsttijd voor de jonge bladeren in het voorjaar..
Blaassilene wordt vooral in het Middellandse Zeegebied als een eetbare wilde plant beschouwd, met de jonge scheuten en bladeren die worden gebruikt in diverse gerechten.
Voedingswaarde
De bladeren van blaassilene zijn rijk aan antioxidanten en bevatten significante hoeveelheden vitamine C en kalium. De plant bevat saponinen en oxaalzuur.
Nutri-Score A
100g | Energie | Eiwit | Vetten | Koolhydraten | Suikers | Vezels |
Bloemen | 23 kcal | 1.1g | 0.6g | 3.5g | 0.5g | |
Bladeren + stengels | 34 kcal | 2.47g | 0.67g | 2.32g | 4.36g |
Blaassilene past perfect in een koolhydraatbewuste voeding. De bladeren bevatten weinig koolhydraten en zijn rijk aan vezels, waardoor ze helpen bij het handhaven van een stabiele bloedsuikerspiegel. Bovendien is het caloriearm, waardoor het een gezonde keuze is voor mensen die hun koolhydraatinname willen beperken zonder voedingsstoffen te missen.
Voordelen / Nadelen
Aankoop / Bewaren
Oogst
Blaassilene is zelden in reguliere supermarkten te vinden, maar kan soms worden aangetroffen op boerenmarkten of bij gespecialiseerde kruideniers die wilde planten verkopen. Voor de avontuurlijke kok is het ook mogelijk om blaassilene zelf te plukken in de natuur, mits men zeker weet dat de plant uit een schoon en onbesmet gebied komt.
Bij voorkeur oogsten (voor de bloei) in april en mei.
Bewaren
Verse blaassilene kan in de koelkast worden bewaard, bij voorkeur in een vochtige doek gewikkeld, waar het tot vijf dagen houdbaar blijft.
Door blaassilene vacuüm te verpakken, kan de houdbaarheid in de koelkast worden verlengd tot ongeveer tien dagen. Dit is vooral handig als je van plan bent de bladeren later te gebruiken in salades of als gekookte groente.
Blaassilene kan ook worden ingevroren, hoewel dit enigszins ten koste gaat van de textuur. Blancheer de bladeren kort voordat je ze invriest, en bewaar ze maximaal zes maanden in de vriezer.
Bereidingswijze
De plant heeft een erwtachtige, bittere basissmaak.
Bladeren en jonge scheuten zijn eetbaar. De scheuten moeten voor de bloei geplukt worden.
In april worden de eerste jonge scheuten al geoogst. Zeer jonge scheuten kunnen zo in een salade worden gebruikt. Niet te veel, want ze bevatten, net als bonen, saponinen. Dus even koken is beter. Bovendien zijn ze rauw niet zo smakelijk, een groensmaak, misschien iets van drop.
Je kan eventueel de blaadjes en scheuttoppen wat milder maken door ze even met zout te laten trekken en te overgieten met warm water. Silene-scheuten worden kort gekookt en hebben de smaak van erwten.Het jonge grijsgroene, lancetvormige blad: Silene-sla, ook ‘Carletti, ‘Stridolo’ of ‘Sculpit’ genoemd, wordt -vooral rond de Middellandse Zee- als malse, zoete sla gegeten, maar smaakt ook heerlijk toegevoegd in salades.
Gepureerde Silenesla is een lekkernij, die wedijvert met Spinazie-stamppot!
Maar verwarmd in risotto, pastagerechten of omeletten zijn ze evenmin te versmaden. Een heerlijk aromatische geur en smaak komt vrij, die iets van citrus heeft. Blaassilene verliest zijn smaak als je deze lang warm kookt, dus altijd op zijn laatst aan een warm gerecht toevoegen en zeker niet langer dan 5 minuten laten koken.
Gesmoord met wat boter en bouillon verliest het zijn bittere smaak en smaakt het eerder naar jonge doperwten of zelfs naar noten.
Gepureerde silenesla is een lekkernij, die wedijvert met spinazie-stamppot!
De bloemetjes hebben een heerlijke zoete smaak door de nectar die in elk blaasje zit.
Ook de wortels zijn eetbaar.
No waste
Gebruik de overgebleven bladeren en stelen van blaassilene om een groene bouillon te trekken die als basis kan dienen voor soepen en sauzen.
Je kunt ook overgebleven bladeren drogen en vermalen tot een poeder, dat kan worden gebruikt als een smaakvolle toevoeging aan kruidenmixen.
Info
Enige voorzichtigheid met het oogsten van deze plant is belangrijk. Want deze plant kan in de wortel en bladeren net als vele paddenstoelen zware metalen uit vuilnis(hopen) binden. Dus niet oogsten bij vervuilde (industrie-)gebieden of oude vuilnisbelten.